Hangi evliya nerede yatıyor ?

Evliya Şehri: Şam - Laskiye'deki İbrahim Ethem'in kabri...




Dünya nimetlerine aldanmayıp, gerektiğinde her şeyi terkedebilmenin idrakini veren Laskiye'deki İbrahim Ethem'in kabri...


Şam, dualarınıza iştirak edecek zatların türbesini ziyaretle bitiremeyeceğiniz bir yer. Efendimiz'in torunu, Hz. Ali'nin (ra) ve Hz. Fatıma'nın (ra) kızı Sitti Zeynep (ra), Nureddin Mahmud Zengi, Mevlana Halid-i Bağdadi, Ebudderda (ra) ve Ebu Hureyre (ra) misafir olacağınız manevi noktalardan sadece birkaçı. Ama vakit yok, bekleyen var, yola çıkmak lazım... Halep'e doğru dönüşe geçmeden Osmanlı Padişahı Sultan Vahdettin'in mahzun türbesini ve yanındaki Sinan yapımı Süleymaniye Külliyesi de mutlaka ziyaret edilmeli...

Yönünüzü Türkiye'ye doğru döndüğünüzde ise Laskiye'ye İbrahim bin Ethem hazretlerinin kabrine uğrayıp dünyayı terk edişin ne olduğunu bir kere daha idrak etmek icap eder. Ardından Humus'ta Peygamberimiz'in "Hâlid Allah'ın kılıcıdır" buyurduğu ve hiç savaş kaybetmeyen Halid Bin Velid'in (ra) türbesi... Halep yolunda dokuz dönümlük bir Türk toprağına rastlayacaksınız. Kapısında Mehmetçiklerimizin nöbet tuttuğu Fırat Nehri'nin kenarındaki bu yerde Ertuğrul Gazi'nin babası Süleyman Şah'ın türbesi bulunmakta. Vatan toprağındaki bu kısa moladan sonra Halep'te istediğiniz gibi gezebilirsiniz. Halep Emevi Camii'nin içindeki Hz. Yahya'nın (as) babası Hz. Zekeriyya'nın (as) türbesini, Kerimiye Camii'ndeki Efendimiz'in mübarek ayak izini ziyaret edebilirsiniz. Eğer vaktiniz varsa Rakka şehrine de uğramalısınız. Çünkü burada Efendimiz'in gözbebeği olan ve "Ya Ammar, cennet senin kokunu özlemekte." dediği Ammar bin Yasir'in türbesi bulunuyor. Gözyaşlarınız sel olurken caminin diğer ucundan, adını çocukluğumuzdan beri ilahilerle ezberlediğimiz Veysel Karani Hazretleri çağırır sizi. Umarız ki Allah, kendileri gibi olamadığımız ama izlerini sürdüğümüz sahabelerin, büyük zatların hatırına kalbi taşlaşan bizlerin kalbini o insanların nuru ve bereketiyle taçlandırır.




Efendimiz'in 'Seni sevmekle emrolundum.' buyurduğu, ilk ezanı okuyan sahabe Bilal-i Habeşi'nin (ra) Şam'daki türbesi...



Hz. Bayezid-i Bistami (K.S.) - Türbesi 1



Hz. Ebu´l-Hasan Harakani (K.S.) - Kabr-i Serifi



Hz. Abdulhalik Gücdüvani (K.S.) - Türbesi




Hz. Arif Rivegeri (K.S.) - Türbesi ve Kitabesi




Hz. Mahmud Incir Fagnevi (K.S.) - Türbesi



Hz. Ali Ramiteni (K.S.) - Türbesi




Hz. Muhammed Baba Semmasi (K.S.) - Türbesi




Hz. Seyyid Emir Külal (K.S.) - Türbesi





Hz. Şah-ı Nakşibendi (Muhammed Bahaeddin (K.S.) - Kabr-i Serifi


.
.

Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri

]Asıl adı Mahmûd’dur. Babasının adı Fazlullah, dedesinin adı Mahmûd’dur. Doğum yeri Vakıat adlı eserinden anlaşıldığına göre Koçhisar’dır. Bugünkü ismiyle Şereflikoçhisar olarak bilinmektedir.]
Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri’nin önceleri başına beyaz sarık sararken bir mükaşefe esnasında Allah Resûlü’nün kendisine seyyid olduğu hususunda işarette bulunduğu, bu sebeble “seyyidlik” alameti olan yeşil sarık taktığı birçok kaynakta zikredilmektedir.
]Azîz Mahmud Hüdâyî Hazretleri genç yaşta İstanbul’a gelmiş, Küçük Ayasofya Medresesi’nde tahsile başlamıştır. Devrinin önemli şahsiyetlerinden İslami ilimleri tahsil etmiştir. Hazret bir dönem Mısır’da da bulunmuş ve oranın önemli âlimlerinden dersler almıştır. Özellikle o dönem Kahire’de bulunan Şeyh Kerimüddin Halvetî’den almış olduğu “usûl-i esmâ” dersleri hayatının dönüm noktasını teşkil etmiştir. Vakıat adlı eserinde de bu husus açıkça belirtilmiştir.
Hazret Bursa’ya döndüğünde önceleri zaman zaman sohbetlerine katıldığı Eskici Mehmed Dede’ye bağlanmak, intisap etmek istedi. Eskici Mehmed Dede ona “Senin nasibin bizde değil, Üftade hazretlerindedir, ona müracaat ediniz.” nasihatinde bulundu.

Üftade Hazretleri’ne talebe olmak arzusuyla yanına gidince şu cevabı aldı: “Yazıklar olsun ey Kâdı Efendi! Herhâlde yanlış yere geldiniz. Burası yokluk kapısıdır ve biz bu kapının kuluyuz. Hâlbuki sen varlık sâhibisin. Bu hâlde ikimizin bir araya gelmesi mümkün mü? Senin ilmin, malın, mülkün, şânın ve mâmûr bir dünyân var. Bizim gibi kulların Allahü Teâlâ’dan başka kimsesi yoktur. Atın bile gelmek istemeyip ayakları kayalara saplanmadı mı?” buyurdu. Bu sözler ve yaptığı hatâ Azîz Mahmûd Hüdâyî’ye çok tesir etti.
Gözlerinden iki sıra yaş döküldüğü hâlde; “Efendim! Her şeyimi mübârek kapınızın eşiğinde terk eyledim. Dileğim talebeniz olabilmek ve hizmetinizi görmekle şereflenmektir. Her ne emrederseniz yapmaya hazırım.” dedi. Bu samîmî ifâde üzerine Üftâde tâne tâne buyurdu ki: “Ey Bursa kâdısı! Kâdılığı bırakacak, bu sırmalı kaftanınla Bursa sokaklarında ciğer satacaksın. Her gün de dergâha üç ciğer getireceksin!” Her şeyi bırakacağına, her emri yerine getireceğine söz veren Mahmûd Hüdâyî derhal kâdılığı bırakıp ciğer satmaya başladı. Sırtında sırmalı kaftanı olduğu halde, ciğerleri Bursa sokaklarında satıyordu.
Hüdâyî her sabah erkenden kalkarak hocasının abdest suyunu ısıtıp hazır ederdi. O sabah ise uykuya dalmış ve ancak son vakitte uyanabilmişti. Derhâl ibriği aldı. Fakat ısıtmaya vakit yoktu. Çünkü hocasının ayak seslerini işitiyordu. İbriği göğsüne bastırmış bir halde kalakaldı. Üftâde eğilerek; “Haydi evlâdım suyu dök.” dedi. Hüdâyî ise ibriği göğsüne bastırmış hâlde duruyor ve buz gibi olan suyu hocasının eline dökmeye kıyamıyordu. Üftâde tekrar; “Haydi evlâdım! Ne duruyorsun? Geç kalacağız.” deyince, çekine çekine ve korkarak suyu dökmeye başladı. Ancak hocasının sözü onu bir kat daha şaşırttı: “Evlâdım Mahmûd bu su ne kadar ısınmış böyle. Bunu normal ateş ile ısıtmayıp, gönül ateşi ile ısıtmışsın. Bu hâl artık senin hizmetinin tamam olduğunu gösteriyor.” Böylece Muhammed Üftâde, Hüdâyî’ye icâzet, diploma verdi ve onu çocukluğunu geçirdiği Sivrihisar’a, İslâmiyet’i yaymak, emir ve yasaklarını bildirmek üzere gönderdi.
Azîz Mahmûd Hüdâyî, âilesiyle birlikte Sivrihisar’a giderek hizmete başladı. Ancak burada sâdece altı ay kadar kalabildi. Hocasının ayrılığına dayanamayarak tekrar Bursa’ya geldi. Bursa’ya geldiği günlerde, doksan yaşından ziyâde olan hocasının hizmetini görmeye başladı. Bu hizmetlerinden çok memnun olan Muhammed Üftâde; “Oğlum! Pâdişâhlar ardınca yürüsün.” diye duâ etti. O sene Üftâde vefât etti.
Azîz Mahmûd Hüdâyî mânevî bir işâretle Trakya’ya gitti. Bir müddet sonra da Şeyhülislâm Hoca Sadettin Efendi vâsıtasıyla İstanbul’a geldi. Küçük Ayasofya Câmii tekkesinde hocalık yapmaya başladı. Bu arada Fâtih Câmii’nde, talebelere, tefsîr, hadîs ve fıkıh dersleri verdi. Burada kaldığı müddet içinde, ilim ve devlet adamlarına kadar uzanan geniş bir muhit edindi. Bu arada, Üsküdar’da kendi dergâhının bulunduğu yeri satın aldı. Buraya dergâhını inşâ eyledi. Dergâhında yüzlerce talebenin yetişmesi için çok uğraştı. Kısa zamanda nâmı her tarafta duyuldu. Akın akın talebeler dergâhına koştular. Hasta kalblerine şifâ olan sohbetlerine kavuştular. Onun feyz ve bereketleri ile mârifetullaha ulaştılar.
Dergâh, en fakirinden en zenginine ve en üst kademedeki devlet ricâline kadar her tabakadan insanlar ile dolup taşıyordu. Devrin pâdişâhları da ona hürmette kusur etmiyorlardı. III. Murad Han, III. Mehmed Han, I. Ahmed Han, II. Osman Han ve IV. Murad Han’a nasîhatlerde bulundu. IV. Murâd Han’a, saltanat kılıcını kuşattı. 1595 yılında İranlılarla yapılan Tebrîz seferine Ferhat Paşa ile berâber katıldı.
Zaman zaman pâdişâhların dâvetlisi olarak saraya gidip, onlarla sohbetlerde bulundu. Azîz Mahmûd Hüdâyî’nin, çeşitli câmilerde vâz vermesi için sevenleri devamlı taleplerde bulundular. O, Üsküdar İskelesi’ndeki Mihrimah Sultan Câmii ile Sultanahmed Câmii’nde belli günlerde vâz vererek, insanlara feyz ve mârifet sundu. Azîz Mahmûd Hüdâyî’nin talebesi olmakla şereflenmek için, herkes birbiriyle yarışıyordu. Bunların başında; Sadrâzam Halîl Paşa, Dilâver Paşa, Şeyhülislâm Hoca Sâdeddîn Efendi, Şeyhülislâm Hocazâde Esad Efendi, Okçuzâde Mehmed Efendi, İbrâhim Efendi, Nevizâde Atâyî Efendi geliyordu. O zamanda Hüdâyî Dergâhı, İstanbul’un en mühim bir kültür merkezi hâline geldi. Pek çok âlim yetişti.
Azîz Mahmûd Hüdâyî, 1628 (H. 1038) senesinde vefat etti. Vefâtından önce talebeleriyle ve tanıdıklarıyla helâlleşti, vasiyetini yaptı. Son nefeste de kelime-i şehâdet getirerek rûhunu teslim etti. Türbesi Üsküdar’daki dergâhındadır. Âşıkları, onu ziyâret etmekte, feyz ve bereketlerinden istifâde etmektedirler.
Hüdâyî Hazretleri’nin, kendisini ziyarete gelenlere yapmış olduğu dua halen devam eden bir keramete sahiptir. Bu dua kendisinden sonraki zamanı ve kişileri de muhatap almaktadır. Kendisini ve türbesini ziyaret edenler için yapmış olduğu dua şöyledir: “Denizde boğulmasınlar; ahir ömürlerinde fakirlik görmesinler; imanlarını kurtarmadıkça (ahirete) gitmesinler!”

Karaman, Erenler ve Evliyalar Yatağıdır Karaman, Erenler ve Evliyalar Yatağıdır18. yüzyıla kadarki çağların edebiyat ve tarih kitapları yazarları, kitaplarındaki konularla ilgili olarak, ya övgü, ya taşlama olarak, bir dörtlük veya bir beyit, pasalları arasına sıkıştırıverirlerdi. O çağların yazma kitaplarından Karaman ile ilgili olanları da vardı. Bir büyük yazarın böyle bir dörtlüğünde,
Mülkü Karaman olmasa elbette nazargahı Huda
Evliya gelüp, anda bulmazidi neşvünema
Şehsüvarım sakın ol yerleri hali sanma
Çiğneme küns’ü, ayağını alır Ejderha.
denilmiştir.
Bu dörtlüğün anlamı şudur: «Karaman, Allah’ın gözdesi bir yöre oluşu nedeniyle, dışarılardan buraya gelen büyükler burada daha büyük mertebelere eriştiği ve burasının her köşe ve bucağı bir veli’nin son yatağı oluşu nedeniyle, buralardan geçerken çekimser geçilmesi lazımdır.»
Evet, Sultanül ulema Mehmed Baha Velet, Harzem ülkesinden ayrılıp, batı ülkelerine geçişinde, bazı yörelerde zaman zaman kaldıktan sonra, en son Karaman’a gelip yerleşmiştir. Ve buradan hiç ayrılmak istememesine rağmen, Selçuk Sultanı Alâeddin Keykubat’ın devamlı ve ısrarlı olarak Konya’ya daveti üzerine en son, «Eğer içki ve eğlence âlemlerinden vazgeçeceğine söz verirse Konya’ya varırım.» haberi üzerine aldığı olumlu cevaptan sonra Konya’ya göç etmiştir.
Sultanül ulemanın oğlu Mehmet ki, yarınların Mevlana Celaleddin Rumi’si olacak olan Mehmet Celal ise; hayatının en alımcıl çağı olan gençlik çağlarını Karaman’da yaşamış, ilahi aşk nüvelerini Karaman’ın ilahi havasından emdikten sonra, Konya’da verimciliğe geçmişti. Mehmet Çelebi, feyz aldığı Karaman’a pek bağlı idi. Bu hususlar biyografyasında açıklanmıştır.
Her köşesinde vardır asarr’ı ekabir
İzhar ediyor aleme bir türlü mefahır
Olmuşidi mahallatı hayra muzahir
Hep şahid’i adil, buna asar’ı Karaman
Hazreti Peygamber’in ruhani evladıdır diyebileceğimiz Şeyh Ali-yüs- Semerkendi de Peygamberin ruhani önerisi üzerine Karaman’a gelerek, burada şöhret bulmuş, burada pek çok büyük adamlar yetiştirmiş ve «Bahrul ulum» adlı meşhur tefsirini de burada yazmıştır.
Gelmiş buraya nice meczüb’i ilahi. nice müştak
Çıkmış buradan dehre nice alim’i uşşak
Güya, buradan olmuşidi alem misak
Bir feyz’i himem Zaviye dir dar’ı Karaman
Evet, birçok şehir ve kasabalarda bazı kişiler, yüksek feyz almak için buraya gelmişlerdir. Bunlardan birisi de çağının büyük Âlimi olan Cemaleddin Aksarayi hazretlerinin Oğlu Mehmet Efendi de Aksaray’ı bırakıp Karaman’a göç etmiş, kendi feyzini yükseltmekle beraber, oğlu Ali Cemal (Şeyhulislam Zenbilli Ali Efendi) de Şeyh Ali-yüs Semerkendi’nin özel yakını olan Molla Hamza’dan ders alarak ilerlemiştir.
Bir büyük zat Karaman’a geliyormuş, şehrin varoluşuna gelince orada durakalmış, yürüyeceği her yerde birçok ulu kişilerin manevi varlıkları hayalen göz önüne gelmiş, adım atacak yer bulamamış. 20. yüzyılın ilk yarısı içinde yaşamış olan, Konya bilginlerinden, meşhur Hacı Veyis Zade Hoca, zaman zaman sohbetlerinde yeri geldikçe «Karaman’daki büyük adamlar Konya’dakilerden daha çok olduğunu» anlatır dediğini Avukat Abdullah Karaman’da yeri geldikçe hikâye ediyor.
Yine 20. yüzyıl ortaları, büyük mütesavvıflarından olup mezarı Medine’de olan Hacı Sami Ramazanoğlu da uçakla bir Hicaz yolculuğunda uçakları Karaman üzerinden geçerken hemen ayağa kalkarak; yoldaşlarına «Şimdi Karaman üzerinden geçiyoruz. Burası Türkiye’nin Medine’sidir, burada pek çok evliyalar yatar, haydin birer fatiha gönderelim» önerisinde bulunduğu da çok yerde anlatılır.
Her köşe’i feyzinde, birer fazıl’ı Dana
Her güy’i kemalinde, birer Aşık’ı şeyda
Her zerre’i hakinde, peyker feyz’i hüveyda
Mastur’u kütüptür, nice asar’ı Karaman.
Kaynak: D.ALİ GÜLCAN

Süüüüüüüüüüüüüüüper ve çoooooooook güzel konuu. Elleriniz dert görmesin inşaallah.

ALLAH Razı olsun çok değerli konu,emeklerinize sağlık...tek tek hepinize teşekkür ediyorum....