Abdestin adabi

faruk islam

Özel Üye
]Abdestin birçok adabı vardır. Başlıcaları şunlardır:
]1 - Daha vakit girmeden abdest alıp namaza hazır bulunmak. Özür sahipleri bundan müstesnadır.
]Bureyde (r.a)’den:
]Rasulullah (s.a.s) birgün sabahleyin Bilâli çağırarak şöyle dedi:
]-"Ey Bilâl! Hangi ameli işledin ki benden daha önce cennete girdin? Vallahi her cennete girdiğimde önümde senin ayak sesini duyuyordum. Dün cennete girdim ve senin ayak sesini önümde duydum. Sonra, altından yapılmış bir saraya geldim ve:
]- "Bu kimin?" diye sordum.
]- "Arap olan birisine aittir" dediler.
]- "Ben de Arabım, bu kimin?" dedim.
]- "Kureyş kabilesinden olan birisine aittir" dediler.
]"Ben de Kureyş kabilesindenim, bu kimin?" diye sordum.
]- "Muhammed ümmetinden birisine aittir" dediler.
]- "Ben Muhammedim, bu saray kimin?" diye sordum:
]- "Ömer ibn Hattaba aittir" dediler.
]Bilâl: .
]- "Yâ Rasulailah! Her ezan okuduktan sonra iki rekât namaz kılarım. Her abdestim bozulduktan sonra hemen abdest alır ve iki rekât namaz kılarım" dedi.
]Rasulullah (s.a.s):
]-"işte bu yüzden benden daha önce cennete girdin" buyurdular.
](Ahmed, Tirmizi)
]2- Abdest alırken yüksek bir yerde durmak. Taki abdest suları elbiseye dokunmasın.
]3 - Abdest alırken kıbleye yönelmek.
]4- Abdestte başkalarından yardım istememek, meğerki bir özürden dolayı olsun. Bir de başkasının kendi arzusu ile abdest suyunu hazırlaması veya abdest uzuvlarına su dökmesi adabı ihlâl etmez.
]5- Abdest esnasında bir zaruret bulunmadıkça dünya lakırdısı yapmamak.
]6- Abdestin evvelinden bitimine kadar niyeti unutmayıp kalpte tutmak ve her uzvu abdest niyeti ile yıkarken besmele-i şerifeyi okumak ve her uzvu yıkarken dûa etmek, selâtü selâm getirmek.
]7- Abdest alırken sıkı olmayan parmak yüzüklerini oynatmak, dar olan yüzükleri oynatmak ise muhakkak gerekir. Tâki altı kuru kalmasın.
]8- Abdestte, ağza, burna sağ el ile su vermek, sol el ile sümkürmek.
]9- Abdestte, yüzü yıkarken göz pınarlarını yoklamak, abdest suyunu dirseklerin ve topukların yukarılarına kadar yetiştirmek.Ebu Hureyre (r.a)den:
]Rasulullah (s.a.s)in şöyle buyurduğunu duydum:
]-"Sizler, kıyamet gününde, abdesti tam olarak almanızdan dolayı yüzleri nurlular, elleri ve ayaklan beyaz kimseler olacaksınız. Binaenaleyh, sizden her kimin gücü yeterse, yüz parlaklığını, el ve ayak beyazlığını uzatıp artırsın."
](Buhari, Müslim)
]10- Abdest suyunun israf derecede fazla ve uzuvlardan damlamıyacak derecede az olmaması.
]Enes (r.a) şöyle dedi:"Rasulullah (s.a.s) bir sâ (2,917 kg) veya beş müdde (832 gr) kadar olan su miktarı ile gusül abdestini alır, abdest için de bir müdd miktarı su kullanırdı."
](Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesei)
]11- Abdest bitince kıbleye karşı dönerek şehadet kelimelerini okumak.
]Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
]"Sizden biri abdest alır ve abdestini eksiksiz olarak tamamlar, sonra da "Ben şehadet ederimki, Allah Teâlâdan başka hakkıyle ibâdete lâyık hiçbir ilâh yok tur ve Hazreti Muhammed de Allahın kulu ve elçisidir derse, kendisine cennetin sekiz kapısı açılır, dilediğ apıdan cennete girer." (Müslim, Tirmizi)
]12- Abdestten sonra "Yâ Rabbi! Beni, her günahişledikçe tevbe eden ve günahtan kaçınıp tertemiz olan salih kullarından kıl" diye dûa etmek. (Müslim, Tirmizi)
]13- Abdestten sonra kerahat vakti değilse iki rekat nafile namaz kılmak.
]ABDESTİ BOZAN ŞEYLER
]Aşağıdaki şeylerden herbiri abdesti bozar.
]1- Önden veya arkadan meni, sidik, gait (dışkı gibi bir necasetin veya herhangi bir mayiin gelmesi (iğjne ucu kadar çıksa bile) abdesti bozar.
]Allah Teâlâ şöyle buyurdu:
]"Yahut sizden biriniz abdesthaneden geldiyseniz..." (Maide:6)
]2- Arka taraftan yel çıkması. Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
]"Bir kimsenin önünden veya arkasından birşey gelirse (hades) abdest alıncaya kadar namazı kabul olunmaz." (Buhari)
]Namazda iken abdesti bozuldu diye şüphelenen kişinin durumu Rasulullah (s.a.s)e arzedildi. Bunun üzerine buyurdular ki:
]"Böyle bir kimse koku duymadıkça veya ses işitmedikçe namazdan çıkmasın." (Buhari, Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesei)
]3-Ağızdan, burundan ve ön ile arkadan başka herhangi bir uzuvdan mayi halinde kan çıkması.
]Şöyleki: Ağızdan çıkan akıcı kan tükrük ile eşit veya fazla ise abdesti bozar, değilse bozmaz. Bu, tükrüğün renginden anlaşılır. Diğer uzuvlardan çıkan bir kan ise çıktığı yerden etrafa yayılırsa abdesti bozar, iğne ucu gibi çıkıpta yerinde kalan bir kan damlası ise abdesti bozmaz. Bu kan damlasının el veya parmakla silinmesi zarar vermez.
]Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu: "Akan kan, abdesti bozar."
](Dare Kutnu Zayıf Hadis
]"Kandan bir veya iki damladan abdest bozulmaz. Akarsa abdesti gerektirir."
](Dare Kutni) Zayıf Hadis)
]4 - Ağız dolusu kusmak.
]Şöyleki: Ağızdan kolaylıkla yutulmayacak derecede yemek, su ya da safra gibi bir maddenin gelmesi abdesti bozar.Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
]"Namazda iken ağız dolusu kusan veya burnundan kan gelen gitsin abdest alsın. Eğer konuşmamış ise namazını tamamlasın."
](Beyhaki, İbni Mace, Dare Kutni) Muhamrr.ed b. Yahya bu hadis için sahih dedi.
]"Rasulullah (s.a.s) kustu ve bunun üzerine abdest aldı."
](Ahmed, Ebu.Davud, Tirmizi, Nesei) Tirmizi ve Hakim bu hadis için sahih dediler.
]5 - Yan yatarak veya bağdaş kurarak ya da dirseklere dayanarak veya ayakları oturak yerinin altından uzatarak uyumak. İbni Abbas (r.a)den rivayet edilen bir hadiste Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
]"Muhakkak yeniden abdest almak, ancak yatarak, uyuyan kimseye farzdır. Çünkü uzandığı zaman mafsallar gevşer."
](Ebu Davud, Tirmizi, Tabarani) Zayıf Hadis
]"Göz makatın bağıdır. Her kim uyursa abdest alsın.
]"(Ebu Davud, İbnr Mace)Nevevi, El-Münziri ve İbni Salah bu hadis için Hasen dediler.
]6- Az veya çok bayılmak çıldırmak. Çünkü o halde iken insan ne yaptığını bilemez.
]7- Namazda iken kahkaha atmak.
]Şöyleki: Bir kimse namazda iken yanındakinin işiteceği kadar yüksek sesle gülerse buna kahkaha denir. Bu kişinin hem namazı ve hem de abdesti bozulur. Eğer namazda yalnız kendisi işitecek kadar gülerse abdesti bozulmaz, sadece namazı bozulur. Kendisi işitemeyecek kadar gülerse buna tebessüm deni r ve abdest i de namazı da bozmaz.
]Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu:
]"Namazda iken kahkaha ile gülen kimse tekrar abdest alıp namaz kılsın."
](Dare Kutni, Tabarani) Bu hadis Mürsel, Zayıf.
]8 -Mezi çıkması. Mezi; beyazımsı ve ince olup erkek kadınla öpüşüp oynaşırken çıkan bir sudur.
]Ali b. Ebu Tâlib (r.a) şöyle demiştir: "Benden mezi çok çıkardı.Miktadı, mezi hakkında sorması için Rasulullah (s.a.s)e gönderdim. Rasulullah: "Mezi çıktığında abdest gerekir" buyurdular." (Buhari , Müslim)
]ABDESTİ BOZMAYAN ŞEYLER
]1 - Herhangi bir kimsenin kendi vücuduna veya tenasül uzvuna el ile temasta bulunmak.
]Talak b. Ali Rasulullah (s.a.s)e: "Bir adam tenasül uzvunu ellerse abdest alması gerekir mi?" diye sordu.
]Rasuluilah (s.a.s):
]"Hayır, o senden bir parça değilmidir?" dedi.
](Ahmed, îbni Mace, Tirmizi, Ebu Davud, Nesei)Tirmizi ve Tahavi bu hadis için sahih dediler.
]2- Karısına dokunmak.
]Aişe (r.a) rivayet ediyor ki: "Rasulullah (s.a.s) bir hanımını öptükten sonra abdest almadan namaz kıldı." ](Müslim, îbni Mace)
]3- Yara ve benzeri içinde görülüp dışarıya çıkmayan kan, irin ve sarı su damlası. Bir yaradan kopan deri parçası, mayasıl rutubeti ve parmak aralarındaki pişinti.
]4-Yarı miktardan az donmuş kana bulaşmış tükrük ve sümük.
]5- Ağız dolusu olmayan kusuntu.
]6- Pire, kene, sinek, sivrisinek gibi haşerattan birinin doyuncaya kadar emdiği kan.
]7- Oturağı tamamen yere yerleştirmek suretiyle oturarak uyumak.
]"Rasuluilah (s.a.s)in ashabı yatsı namazını beklerlerken, başları (uykudan) eğilir ve sonra abdest almadan namaz kılarlardı."
](Ebu Davud, Tirmizi, Darakutni)Darakutni bu hadis için sahih dedi.
]8- Namazda iken ayakta veya oturarak veya rükûda veya secde halinde uyumak.
]"Rasuluilah (s.a.s)secde halinde iken uyurdu, hatta horlardı. Sonra kalkarak abdest almaksızın namaz kılardı."
](İbni Mace, Tirmizi, Ebu Davud) Zayıf Hadis
]9- Namaz dışında veya cenaze namazında ya da tilavet secdesinde kahkahayla gülmek
]ABDESTİN ÇEŞİTLERİ:
]1 - FARZ OLAN ABDESTLER:
]a) Abdestii olmayan müslümanların namaz kılmak için alacakları abdest.
]Rasuluilah (s.a.s) şöyle buyurdu:
]"Kendisinden abdesti bozan birşey sadır olduktan sonra, abdest alıncaya kadar hiçbirinizin namazı kabul olunmaz." (Buhari)
]b ) Kuranı Kerimi elle tutmak için alınacak abdest.
]Allahü Teâlâ Kuranı Keriminde şöyle buyuruyor: "Ona temiz olanlardan başkası dokunamaz." (Vakıa:79)
]Rasuluilah (s.a.s) yazdı:
]"Ona temiz olandan başkası el süremez."
](Malik, Hakim, Ahmed, Beyhaki, Dare Kutni,Ebu Davud)İbni Hibban bu hadis için sahih dedi.
]c)Tilavet secdesinde bulunmak.

]2 - VACİP OLAN ABDESTLER
]Abdestsiz olan müslümanların Kabei Mükerremeyi tavaf etmek için alacakları abdesttir.
]İbni Abbas (r.a)den Rasuluilah (s.a.s)in şövie buyurduğu rivayet edilmiştir:

]"Kabeyi tavaf namazdır. Fakat Allahu Toâlâ tavafta konuşmayı helâl kıldı. Kim tavaf ederken konuşursa hayır konuşsun."
](Tirmizi, İbni Hibban, Hakim) Tirmizi ve Ahmed bu hadis için sahih dediler.
]3 - MENDUP OLAN ABDESTLER: ]Bunlar: sırf taharet üzere bulunmak veya ezber Kuran okumak veya ezan okuyup kamet getirmek veya dini kitapları tutmak ve dini ilimleri okuyup okutmak, cenazeyi yıkamak veya takip etmek yahut hiddet ve gazap ateşini söndürmek için alınacak abdestlerdir.​
]Büreyde (r.a)den:
]Rasuluilah (s.a.s) birgün sabahleyin Bilâli çağırarak şöyle dedi:
]-"Ey Bilâl! Hangi ameli işledin ki benden daha önce cennete girdin. Vallahi her cennete girdiğimde önümde senin ayak sesini duyuyordum. Dün cennete girdim ve senin ayak sesini önümde duydum. Sonra, altın dan yapılmış bir saraya geldim ve:
]- "Bu kimin?" diye sordum.
]- "Arap birisine aittir" dediler.
]- "Ben de Arabım, bu kimin?" dedim.
]- "Kureyş kabilesinden olan birisine aittir" dediler.
]- "Ben de Kureyş kabilesindenim, bu kimin?" diye sordum.
]- "Muhammed ümmetinden birisine aittir" dediler.
]- "Ben Muhammedim, bu saray kimin?" diye sor dum.
]- "Ömer b. Hattaba aittir" ]dediler. Bilâl:
]- "Yâ Rasulallah! Her ezan okuduktan sonra iki rekât namaz kılarım. Her abdestim bozulduktan sonra hemen abdest alır ve iki rekât namaz kılarım" dedi.
]Rasulullah (s.a.s):

]-"İşte bu yüzden benden daha önce cennete girdin"buyurdular.
](Ahmed, Tirmizi) Tirmizi bu hadis için Hasen, Sahih, Garib dedi.
]İMAMI AZAMIN HANEFİ FIKHI
 
Üst Alt