Ayet Nedir?

BULUT · 10 May 2020

ÂYET NEDİR?

Ayet Nedir?

Sözlükte "açık alâmet, işâret, emâre, iz ve nişâne" demektir. Çoğulu ây ve âyât'tır. Allah'ın varlığına delâlet eden şeylere ve peygamberlerin hak olduğunu ispat eden mucizelere de âyet denir. Kur'ân'da bu kelime; aynı temel anlamları içerecek şekilde mucize (Bakara, 2/211; Mü'min, 40/78), alâmet (Bakara, 2/248), ibret (Nahl, 16/11), acâib iş (Mü'minûn, 23/50), delil (Rûm, 30/20-25; İsrâ, 17/12) ve Kur'ân âyeti (Nahl, 16/101) karşılığı olarak kullanılmıştır.

Kur'ân, sûrelerden, sûreler de âyetlerden oluşmuştur. Âyet, sonu ve başı belli olan, uzun veya kısa, bir harf veya birkaç kelime veya cümleden oluşan Allah'ın sözlerine denir. Her âyet Kur'ân'dır. Anlamlı en kısa âyet bir kelime olan ve "yemyeşil" anlamındaki "müdhâmmetân" dır (Rahmân, 55/64).

En uzun âyet ise bir sayfadır (Bakara, 2/282). Fâtiha sûresinin başındaki besmele dâhil, Kur'ân da 6236 âyet vardır. Diğer sûrelerin başlarındaki âyetler, sûreleri birbirinden ayırmak için konulmuştur, o sûreden birer âyet değildir. Âyetlerin son kelimelerine kendisinden sonra gelen âyeti ayırdığı için "fâsıla" (çoğulu, fevâsıl) denir. Âyetlerin sûrelerdeki dizilişi vahiy ile belirlenmiştir (tevkîfî).

Âyetlerin bir kısmı Mekke'de bir kısmı da Medine'de inmiştir. Manalarının anlaşılırlığı bakımından âyetler muhkem ve müteşâbih kısımlarına ayrılmakla birlikte (Âl-i İmrân, 3/7) sağlam ve güzel olma bakımından bütün âyetler, muhkem ve müteşâbihtir (Hûd, 11/1; Zümer, 39/23).

İlk inen âyetler Alâk sûresinin ilk beş âyetidir. Son inen âyetler hakkında görüş birliği yoktur. Bakara sûresinin 278 ve 281, Nisâ sûresinin 176, Tevbe sûresinin 128-129, Nâs sûresinin 1-3 ve Mâide sûresinin 3. âyetlerinin son inen âyetler olduğu söylenmektedir.

AYET YAZILI ŞEYLERLE TUVALETE GİRMENİN HÜKMÜ

Kuran-ı Kerim, üzerinde Allah ismi şerifi yazan yüzük vb. üzerinde ayet veya zikir yazan eşyalarla tuvalete girmenin hükmü nedir? Peygamber Efendimizin bu hususlardaki tatbikatı nasıldı?

Kuran-ı Kerim ayetleri veya Allah yazlılı bir şey ile tuvalete girmenin hükmü.

ABDESTSİZKEN ALLAH ZİKRİ

Aişe radıyallahu anh’dan: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem her halinde Allah’ı zikrederdi. (1)

Hadisin Açıklaması : Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in Rabbimizin zikrinden gafil olduğu bir zaman yoktu. Her an için huzur halinde idi. Gece ve gündüz daima abdestli bulunurdu. Abdestsiz olduğu zaman da yaratanımızın zikrini ihmal etmezdi.

ALLAH YAZILI YÜZÜKLE TUVALETE GİRMEK

Enes radıyallahu anh’tan rivâyet edildiğine göre: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem helâ’ya gireceği vakit yüzüğünü (çıkarır) bir yere koyardı. (2)

Ebû Dâvud dedi ki: Bu hadis münkerdir. Ancak İbn Cüreyc’in Ziyad b. Sa’d tariki ile Züri’den onun da ... Enes’ten nakledilen şu rivâyet maruftur: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem gümüşten bir yüzük takardı sonra onu attı.

Bu rivâyetteki “vehim” Hemmam’dandır. Çünkü bu hadisli şerifi sadece Hemmam rivâyet etti.

Hadisin Açıklaması : Bu hadisi şerif, yanında Allah, peygamber, melek ismi bulunan bir kimse tuvalete gitmek isterse onu çıkarıp ondan sonra girmesinin mendûb olduğuna delalet eder. Eğer zaruretsiz bunlarla girerse mekruh işlemiş olur. Ama Kur’an-ı Kerim’le veya bazı ayetlerle helâya girmek haramdır. Dışarıya bıraktığında, Kur’an’ın çalınmasından korkulursa veya üstü muşambalanmış olursa bu mahzûr ortadan kalkar. Ayrıca korku durumunda Kur’an’ın üstü örtülerek veya cebe konularak gizlenmesi gerekir. Dört mezhebin görüşü böyledir. (El Menhel c. 1, s. 75)

(1) Müslim Kitâ’ul Hayız, b. 30 n. 117, c. 1, s. 282; Tirmizî, Ebvâb’ul Da’avât b. Da’vet’ül Müslimi müstecabetün n. 3381, c. 5; İbnli Mâce, Kitâb’ut Tahâret, b. 11, n. 303, c, 1, s. 110
(2) Tirmizî, Kitâb’us Salât, b. 16, n. 1746, c. 4, s. 229; İbnli Mâce Kitâb’ut Tahâret, b. 11, n. 303, c. 1, s. 110