Tam Kan Sayımı (Hemogram Testi) Nedir?

BULUT

Aktif Üyemiz
Yönetici
Tam Kan Sayımı (Hemogram Testi) Nedir?

Tam Kan Sayımı Testi
Tam Kan Sayımı Testi
Hemogram; en sık yapılan kan testlerinden biridir ve aynı zamanda tam sayı sayımı olarak bilinmektedir. Tam kan sayımı, kanın hücresel (oluşturulmuş elementlerinin) hesaplanmasıdır. Kanın farklı bileşenleri analiz etmek için özel cihazlar kullanılır ve genellikle bir dakikadan az bir sürede kan analiz edilmektedir. Bu yazıda tam kan sayımı testi nedir, neden yapılır ve elde edilen sonuçlar hakkında bilgiler bulunmaktadır.

Tam Kan Sayımı Neden Yapılır?
Bu test kişinin genel sağlık durumunu değerlendirmek, anemi, enfeksiyon ve lösemi dahil çok çeşitli bozuklukları tespit etmek için kullanılan bir kan testidir. Tam kan sayımı testi, kandaki aşağıdakiler dahil çeşitli bileşenlerini ve özelliklerini ölçer:

• WBC veya lökosit sayısı (Beyaz kan hücresi)
• WBC diferansiyel sayımı
• Kırmızı kan hücresi sayımı (RBC veya eritrosit sayımı)
• Hematokrit (Hct)
• Hemoglobin (Hbg)
• Ortalama korpüsküler hacim (MCV)
• Ortalama korpüsküler hemoglobin (MCH)
• Ortalama korpüsküler hemoglobin konsantrasyonu (MCHC)
• Kırmızı hücre dağılım genişliği (RDW)
• Trombosit sayısı
• Ortalama Trombosit Hacmi (MPV)

MCV- Ortalama korpüsküler hacim: Kırmızı kan hücresinin ortalama olarak hacmidir. Bu, hematokrit ve kırmızı hücre sayımından türetilen hesaplanmış bir değerdir. Normal aralık 80 ila 100 femtolitre arasında (bir litrenin milyonda birinin bir bölümü) düşebilir.

MCH- Ortalama Korpuskuler Hemoglobin: Ortalama kırmızı hücredeki ortalama hemoglobin miktarıdır. Bu, hemoglobin ölçümünden ve kırmızı hücre sayısından türetilen hesaplanmış bir değerdir. Normal aralık 27 ila 32 pikogramdır.

MCHC- Ortalama Korpuskuler Hemoglobin Konsantrasyonu: belirli bir kırmızı küre hacmindeki ortalama hemoglobin konsantrasyonudur . Bu, hemoglobin ölçümü ve hematokritten türetilen hesaplanmış bir hacimdir. Normal aralık % 32 ila % 36’dır.

MPV- Ortalama Trombosit Hacmi: Bir kan hacmindeki ortalama trombosit boyutudur.

Bu testin yapılmasının çeşitli nedenlerle olabilirken rutin bir kontrolün veya taramanın bir parçası içinde istenebilir. Ya da belirli tedavilerin etkinliği izlemek için takip testi olabilir. İstendiği durumlar şu şekilde sıralanabilir:

• Hastanın semptomlarına ve genel sağlığına dayalı bir değerlendirmenin bir parçası olarak da yapılabilir.
• Tıbbi bir durumu teşhis etmek için, örneğin yüksek bir WBC sayısı (lökositoz) vücudun herhangi bir yerinde bir enfeksiyonu gösterebilir veya daha az yaygın olarak, altta yatan bir malignite anlamına gelebilir. Düşük bir WBC sayısı (lökopeni), bir kemik iliği sorununa işaret edebilir veya kemoterapi gibi bazı ilaçlarla ilgili olabilir. Doktor, enfeksiyon için tedaviye verilen yanıtı izlemek için testin WBC sayımını takip etmesini isteyebilir. WBC sayımının diferansiyelindeki bileşenlerin de belirli işlevleri vardır ve değiştirilirlerse, belirli koşullar için ipuçları sağlayabilir.
• Tıbbi bir durumu izlemek için istenebilir. Düşük kırmızı kan hücresi sayısı veya düşük hemoglobin, birçok nedeni olabilen anemiye işaret edebilir. Yüksek kırmızı kan hücresi sayısının veya hemoglobinin (eritrositoz) olası nedenleri arasında kemik iliği hastalığı veya düşük kan oksijen seviyeleri (hipoksi) yer alabilir.
• Tıbbi bir tedaviyi izlemek için istenebilir. Mesela düşük trombosit sayısı (trombositopeni), uzun süreli kanamanın veya kemik iliğinde trombosit üretimini etkileyen diğer tıbbi durumların nedeni olabilir. Tersine, yüksek trombosit sayısı (trombositoz) bir kemik iliği sorununa veya şiddetli iltihaplanmaya işaret edebilir.
Tam kan sayımında ortaya çıktığı gibi hücre sayısındaki anormal artışlar veya azalmalar, daha fazla değerlendirme gerektiren altta yatan bir tıbbi durumun olduğunu gösterebilir.

Tam Kan Sayımı Nasıl Yapılır?
Kişinin alınan kan örneği yalnızca tam kan sayımı için test ediliyorsa, testten önce normal şekilde yiyip içebilir. Kan örneği ayrıca ek testler için kullanılacaksa, testten önce belirli bir süre aç kalınması gerekebilir. Bu testin yapılmasını isteyen doktor tarafından bu bilgiler kişiye verilecektir. Tam kan sayımı için, kişinin kolundaki bir damara, (genellikle dirseğindeki kıvrıma bir iğne sokarak) kan örneği alır. Kan örneği analiz için bir laboratuvara gönderilir. Ve kişi normal günlük aktivitelerine kaldığı yerden devam edebilir.

Tam Kam Sayımı Sonuçları Ne İfade Eder?
Aşağıdakiler yetişkinler için normal kabul edilen tam kan sayımı sonuçları şu şekildedir:

Kırmızı kan hücresi sayısı
Erkek: 4.35-5.65 trilyon hücre/L * (4.32-5.72 milyon hücre/mcL) Kadın: 3.92-5.13 trilyon hücre/L * (3.90-5.03 milyon hücre/mcL)
Hemoglobin
Erkek: 13,2-16,6 gr/dL * (132-166 gram/L)
Kadın: 11,6-15 gr/dL * (116-150 gram/L)
Hematokrit
Erkek: yüzde 38,3-48,6
Kadın: yüzde 35,5-44,9
Beyaz kan hücresi sayısı
3.4-9.6 milyar hücre/L
(3.400 – 9.600 hücre/mcL)
Trombosit sayımı
3.4-9,6 milyar hücre/L
(3.400 – 9.600 hücre/mcL
Açıklama( L=litre, mcL=mikrolitre, dL=desilitre)

Tam Kan Sayısı Sonuçları Kesin midir?
Tam kan sayımı tipik olarak kesin bir teşhis testi değildir. Doktorun bu testi önerme nedenine bağlı olarak, normal aralığın dışındaki sonuçlar takip gerektirebilir veya gerektirmeyebilir. Diğer kan testlerinin sonuçlarıyla birlikte bir CBC’nin sonuçlarına bakması gerekebilir veya ek testler gerekli olabilir. Örneğin, kişi şikâyeti harici sağlıklıysa ve hastalık belirtisi veya semptomu yoksa tam kan sayımında normal aralığın biraz dışında kalan sonuçlara endişelenilmesi gerekmez ve takip gerekli olmayabilir. Fakat kişi kanser tedavisi görüyorsa, normal aralığın dışındaki tam kan sayımının sonuçları tedavi planını değiştirme ihtiyacını gösterebilir. Bunun yanında bazı durumlarda, test sonuçları normal aralıkların önemli ölçüde üstünde veya altındaysa, kişinin kan hastalıkları konusunda uzmanlaşmış bir doktora (hematolog) yönlendirilmesi gerekebilir.

Test Sonuçları Ne İfade Eder?
Tam kan sayımında normal aralıkların üzerinde veya altında aşağıdaki alanlarda bulunan sonuçlar bir sorun olduğunu gösterebilir.

Kırmızı kan hücresi sayısı, hemoglobin ve hematokrit: Kırmızı kan hücresi sayısı, hemoglobin ve hematokritin sonuçları birbiriyle ilişkilidir çünkü her biri kırmızı kan hücrelerinin özelliklerini ölçer. Bu üç alandaki önlemler normalden düşükse, anemi olabilir. Anemi kişide yorgunluğa ve halsizliğe neden olabilecek bir sağlık koşuludur. Ve düşük seviyelerde belirli vitamin veya demir, kan kaybı veya altta yatan bir durum gibi birçok nedeni olabilir. Normale göre daha yüksek olan kırmızı kan hücresi sayısı (eritrositoz), kalp hastalığı ya da polisitemi vera gibi altta yatan sağlık sorununun işaret edebilir.

Beyaz kan hücresi sayısı: Düşük beyaz kan hücresi sayısı (lökopeni), beyaz kan hücrelerini, kemik iliği sorunlarını veya kanseri yok eden bir otoimmün bozukluk gibi tıbbi bir durumdan kaynaklanabilir. Bazı ilaçlar da beyaz kan hücresi sayısının düşmesine neden olabilir. Beyaz kan hücresi sayısı normalden yüksekse, enfeksiyon veya iltihaplanma olabilir. Bunun yanında kişinin bir bağışıklık sistemi bozukluğu veya kemik iliği hastalığı olduğunu gösterebilir. Yüksek beyaz kan hücresi sayısı da ilaca bir reaksiyon olabilir.

Trombosit sayımı: Normalden düşük (trombositopeni) veya normalden yüksek (trombositoz) trombosit sayısı genellikle altta yatan bir tıbbi durumun işaretidir veya ilaçların bir yan etkisi olabilir. Trombosit sayısı normal aralık dışındaysa, sebebinin ne olduğu konusunda başka ek testlere ihtiyaç duyulmaktadır.
 
Üst Alt