Haçlı Ordularının rehberi bir Türk’tü

ünya tarihinin dönüm noktalarından birisi olan ”1. Haçlı Seferleri” sırasında haçlı ordularına, Peçenek asıllı bir Türk olan ve ”Megas Primikerios” unvanını alan ”Tatikios” adlı Bizans kumandanının rehberlik ettiği ortaya çıktı. Komnenos Hanedanı’nın kurucusu İmparator 1. Aleksios’un yakın arkadaşı olun Tatikios’un, çocukken babasıyla birlikte esir alınarak bir Bizanslı gibi yetiştirildiği sanılıyor.

Türk Tarih Kurumu üyesi Bizans tarihi uzmanı Prof. Dr. Işın Demirkent, 14. Türk Tarih Kongresi’ne sunduğu bildiride, 11. yüzyılda Bizans ordusunda önemli görevler üstlenen Tatikios hakkında bilgiler verdi.

Türk olduğu kesin olan Tatikios’un ”Peçenek Türkü” olduğunun sanıldığını, Türkçe adının da ”Tetik” veya ”Tutak” olabileceği yolunda görüşler bulunduğunu anlatan Prof. Dr. Demirkent, küçük yaşta babasıyla birlikte esir alınarak İmparator’un aynı yaştaki oğlu Aleksios ile birlikte büyüyüp eğitim gördüğünü ve Bizans adetlerine göre yetiştirildiğini söyledi.

Tatikios’un, İmparator Aleksios Komnenos’un yakın arkadaşı olduğunu ve hayatları boyunca dost kaldıklarını belirten Prof. Dr. Demirkent, ayrıca Tatikios’un Bizans’ta iyi bir eğitim aldığını, Hıristiyanlığı kabul ederek Bizans ordusunda ”Megas Primikerios” unvanına kadar yükseldiğini bildirdi.
Prof. Dr. Demirkent, Tatikios’un imparator ile çeşitli savaşlarda bulunduğunu kaydederek, şöyle devam etti:

”Günümüze ulaşan Bizans kaynaklarında, hayatı ve faaliyetlerini 1057-1099 yılları arasında takip edebildiğimiz Peçenek asıllı bir Türk olan Bizans kumandanı Tatikios’un, cesareti, kahramanlıkları, savaşçılığının yanı sıra temkinli ve uzak görüşe sahip kişiliği de övülmüştür.

Bu kaynaklara göre, İmparator Aleksios Komnenos, 1. Haçlı Seferi ordularına Anadolu’yu geçerken bu çok güvendiği kumandanını rehber olarak verdi.

Birinci Haçlı Seferi ordularının İznik’i kuşatması esnasında o da Bizans adına bu harekete katıldı ve şehrin imparatora teslimini sağladı. Bundan sonra Birinci Haçlı Seferi ordularına rehberlik ederek, onların Anadolu’dan geçişini temin etti ve Antakya’nın Haçlılar tarafından aylarca süren kuşatmasına da katıldı.” Tarihi kaynaklarda Tatikios’a ilişkin son bilginin 1099 yılına ait olduğunu ifade eden Prof. Dr. Demirkent, buna göre İmparator Aleksios Komnenos’un Tatikios’u, Pisalılara karşı hazırladığı filonun başına ”En şanlı amiral” unvanı vererek geçirdiğini, Tatikios komutasındaki filonun Pisa gemilerini Patara ile Rodos adası arasındaki sularda yakalayıp yendiğini, fakat tam bu sırada patlayan fırtına yüzünden bütün Pisa filosunu yok edemediklerini ve bundan sonra Tatikios’un İstanbul’a döndüğünü anlattı.

Prof. Dr. Demirkent, Tatikios’un ölümüyle ilgili olarak kaynaklarda açık bir bilgi bulunmadığını söyledi.