Türk Tarih Zaman Çizelgesi

TÜRKOĞLU

Aktif Üyemiz
tb

Türk zaman çizelgesi

M.Ö.312: Büyük Hun Devleti’nin (Huing nu) kuruluşu ve Çin/Hiung nu arasında Kuzey Şansi Savaşı
M.Ö.240: Bozkır halklarına karşı Çin’in duvar inşası: Çin Seddi
M.Ö.209: Hiung nu lideri Teoman’ın ölümü
M.Ö.209: Mete’nin Hiung-nu’ların (Hunların) lideri olması
M.Ö.201: Kırgız halkından ilk kez söz edilmesi
M.Ö.187: Çin’in Hiung nu üzerine Pa-i-Teng seferi
M.Ö.177-M.Ö.165: Yue-çilerin Hiung nu’lar tarafından Kansu’dan Baktriane’ye sürülmeleri ve oradaki Helen krallığını ortadan kaldırmaları
M.Ö.177-M.Ö.165: Hiung nu’ların Çin’e akınları
M.Ö.138-M.Ö.126: Baktria’da Çang Kien elçiliği. Çin-İran ilişkileri
M.Ö.2 yüzyılda:Asya Hun Devleti(Büyük Hun Devleti) yıkıldı
M.Ö.49-M.Ö.36: Çiç ‘nin Talas’a göçü (Batı Hiung-nu)
48: Hiung nu’ların ikiye bölünmeleri (Kuzey Hiung-nu ve Güney Hiung-nu)
93: Hiung nu’ların Sien Pi’ler tarafından mağlup edilmeleri
260: Şan-şi’nin kuzeyinde Tabgaçlar
304-351: Çin’in kuzeyinde Hiung-nu krallıkları (Han Zhao, Hou Zhao)
388-392: Çin’in kuzeyinde Ding ling krallığı (Wei)
374-375: Avrupa Hunlarının Don Nehri’ni geçişi
386-409: Tabgaçlar Kuzey Çin’de (Kuzey Vey)
402: Rouran’ın kuruluşu (Yüan Yüan/Avarlar?)
407-431: Çin’in kuzeyinde Hiung-nu krallığı (Xia)
422: Lo-yang’ın Tabgaçlar tarafından alınışı
427: Romalılar ve Hunların ittifakı
434: Bizans ile Hunlar arasında Margos Antlaşması
440: Ak Hun (Eftalit) istilalarının başlaması
451: Attila Galya’da (bugün Fransa)
452: Attila’nın Roma seferi ve Papa I. Leo ile görüşmesi
480: Hazar denizi ile Tuna nehri arasında Ön Bulgarlar
480: Mazdek İsyanları’nda Sasaniler’e Ak Hunların yardım etmesi
531-578: Kafkas Surları’nın İranlı Hüsrev tarafından dikilmesi
534: Tabgaçların (Vey Hanedanlığı) dağılması
552: Tu-kiu’lerin (Türküt’ler/Göktürkler) Rouran egemenliğe karşı ayaklanması. Birinci Göktürk Kağanlığı’nın kuruluşu.
565: Ak Hunların (Eftalitler) Göktürkler tarafından ortadan kaldırılmaları
582: Birinci Göktürk Kağanlığının bölünmesi
619: Avarların İstanbul’u I. kuşatması.
626: Avarların İstanbul’u II. kuşatması.
626-627: Doğu Roma İmparatoru Herakleios’un Hazarlar’dan yardım istemesi
639: Göktürk prensi Kürşad’ın ihtilal denemesi.
642: Güneydoğu Avrupa’da (Karadeniz’in kuzeyi’nde) Büyük Bulgarya Hanlığı’nın bölünmesi
673-674: Arapların Maveraünnehir’e ulaşması ve Göktürk şehri Buhara’yı kuşatması.
674: Paralı Türk askerlerinin İslam topraklarında varlığı
680: Ön Bulgarlar Balkan’da
681-744: İkinci Göktürk Kağanlığı’nın kuruluşu
720-735: Orhun Anıtlarının dikilmesi
744-840: Uygur Kağanlığ ‘nın kuruluşu
751: Çinlerin Orta Asya ‘ya girişi, Talas Savaşı
755: Paralı Türk askerlerin Ngan Lu-Şan’ın Çin’deki isyanı
762-770: Uygurların Mani dini’ni benimsemeleri
780: İtil Bulgar Hanlığı’nın kuruluşu
811: Bulgar kralı Han Krum’un Bizans kralı I. Nikephoros’u öldürmesi
833-882: Samerra’da paralı Türk askerlerinin varlığı
840-924: Kırgızların Uygurlara saldırması. Uygurların güneybatıya kaçıp Sincan ve Kansu’ya yerleşmeleri. Moğolistan’da Kırgız egemenliği.
851-863: Aziz Kyrillos’un Hazarlara gelişi
864-865: Bulgar kralı I. Boris’in hıristiyanlığı kabul etmesi. Ön Bulgarların islavlaşması.
868-884: Kahire’de Tolunoğulları
880: Raşid el-Türki’nin Yukarı Mısır seferi
883: Çin’deki Şatuolar
905: Mısır valisi İhşid
921: İbn Fadlan’ın henüz müslümanlaşmış İdil bulgarlarını elçi olarak ziyareti
923-946: Çin’in kuzeyinde Şa-t’o egemenliği (Hou Tang, Hou Jin)
924: Moğol Hitayların Kırgız Devletini yıkması.
934: Satuk Buğra Han ilk müslüman Türk Hakanı olarak tarihe geçer,
944-1090: Peçeneklerin ardı kesilmeyen Bizans saldırıları
965: Hazar başkenti’nin I. Svyatoslav tarafından alınışı
985: Siri Derya’da Selçuklular
995: Harezmşahlar’ın tek bir çatı altında birleşmeleri
999: Karahanlılar’ın (Uygurlar + Karluklar) Buhara’yı alışı. Karahanlıların müslümanlaşması.
1016: Rus ve Bizanslıların Hazarları ortadan kaldırması.
1026-1090: Bizansa karşı Peçenek saldırıları.
1040: Selçukluların Gaznelileri yenmesi
1059: İsfahan‘ın Selçuklular tarafından alınışı
1071: Malazgirt savaşı: Selçukluların Bizanslıları yenmesi.
1071-1076: Türklerin Antakya, Şam ve Kudüs’e gelişi
1077: Anadolu Selçuklu Devleti’nin (ya da Rum Selçuk Devleti) kuruluşu
1090-1091: Peçeneklerin ve Çaka Beyin İstanbulu kuşatması.
1091: Kıpçakların Bizanslıların yardımına koşup Peçenekleri bozguna uğratışı.
1096: Haçlıların Anadoluya girişi
1099: Kudüs’ün haçlılar tarafından alınışı
1122: Tüm Peçenek halkının Kıpçaklar tarafından katledilmesi
1130-1135: Moğol Hitayların Tunguz Curcenler (Jin) tarafından batıya doğru kaçırılmaları, ve Hitayların Orta Asya’da Kara Hıtay’ı kurmaları.
1150: Gaznelilerin Gurlular tarafından ortadan kaldırılmaları.
1157: Büyük Selçukluların sonu
1176: Miryakefalon Savaşı: Bizanslıların Selçuklular tarafından bozguna uğratılmaları.
1187: Gazneliler İmparatorluğunun sonu.
1200-1220: Harezm İmparatorluğunun altın çağı.
1206: Cengiz Han‘in Büyük Han ilan edilişi
1206-1209: Delhi Sultanlığı‘nın kuruluşu
1211: Karahıtay Kağanlığının Moğollar tarafından ortadan kaldırılması
1223: Doğu Avrupa’ya Moğol akınları
1230-1231: Otrar Faciası: Moğollar gönderdikleri elçileri kılıçtan geçiren Harezmlere katliam yapıp İranı ele geçiriyorlar.
1230: Yassı Çemen Savaşı: Harezmşahlar / Anadolu Selçuklu – Eyyubi ittifakı arasında savaş.
1241-1242: Moğolların Polonya, Macaristan, Avusturya ve Adriyatik’e gelişi
1243: Kösedağ Savaşı: Anadolu Selçukları ve Moğol İmparatorluğu arasında savaş.
1250: Memlûk Devleti Kahire’de iktidarı ele geçiriyor
1255-1260: Moğollar Viyana, Yun-nan, Tonkin, Suriye ve Rusya’da
1290-1320: Delhi Halaci Hanedanlığı
1299: Osmanlı İmparatorluğu’nun doğuşu
1320-1424: Delhi’de Tuğluk Hanedanlığı
1346: Osmanlıların Avrupaya geçişi
1361: Edirne’nin Osmanlılar tarafından alınışı
1370: Timur’un iktidarı ele alması
1382: Toktamış’ın Altın Ordu’nun başına geçmesi ve Moskovayı ateşe vermesi
1389: Kosova: Osmanlıların Balkanlar’da egemenlik sağlaması
1389-1403: I. Bayazit hükümdarlığı
1398: Timur’un Hindistan seferi
1402: Ankara Savaşı: Timur ile I. Beyazıd arasında
1405: Timur’un ölümü
1405-1447: Şahruh’un Herat’a gelişi
1406: Akkoyunlular ile Karakoyunluların tekrar tarih sahnesine çıkışı
1412-1460: Ebu’l Hayr’ın Özbek gücünü kuruşu.
1414-1517: İranileşmiş Türk Hanedanlığı Delhi Seyyidleri.
1430: Kırım Hanlığı’nın kuruluşu
1445: Kazan Hanlığı’nın kuruluşu
1447-1449: Uluğ Bey
1453: Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u alışı
1453-1504: Akkoyunlu devlei’nin altın çağı.
1462-1505: Astrahan Hanlığı ‘nın kuruluşu
1473: Hüseyin Baykara: Timur Rönesansı
1500: Muhammed Şeybani ve Maveraünnehir’de Özbekler
1502: Altın Ordu Devleti’nin sonu
1502: İsmail’in İran’da Safevi Hanedanlığını kurması
1510: Muhammed Şeybani’nin İsmail tarafından mağlup edilmesi
1512-1520: I. Selim
1516: Osmanlıların Cezayir’e ayak basması
1516-1517: Suriye ve Mısır’ın Osmanlılar tarafından fethi
1520-1566: “Muhteşem Süleyman” (Kanuni) dönemi
1525: Babür Şah Hindistan’da
1534: Osmanlıların Tunus’a girişi
1551: Osmanlıların Trablusgarp’a gelişi
1552: Kazan’ın Ruslar tarafından alınışı
1555: Astrahan’ın Ruslar tarafından alınışı
1557: Nogay Hanlığı’nın Ruslar tarafından ilhakı
1556-1605: Ekber Hindistan İmparatoru
1571: İnebahtı Savaşı: Osmanlılar ile birleşmiş hıristiyan Orduları arasında dünya tarihinin en büyük deniz savaşı.
1571: Kırım Han ‘nın Moskovayı yakması.
1572: Kasım Hanlığı’nın Ruslar tarafından yıkılması
1584: Sibiryalıların Kozakları mağlup etmesi
1595: Rusların Baraba Türklerini katledip yok etmesi
1600: Sibir Hanlığının mağlup edilmesi.
1606: Osmanlı İmparatorluğunun zirveye ulaşmasını simgeleyen Zitvatorok Antlaşması.
1615-1650: Kırgızların Ruslara karşı mücadelesi.
1628-1658: Hindistan imparatoru Şah Cihan.
1630: Rusların Yakut topraklarına girişi
1658-1707: Hindistan imparatoru Evrengzeb.
1683: Viyana’nın Osmanlılar tarafından kuşatılması.
1699: Karlofça Antlaşması. Osmanlıların gerilemeye başlaması.
1705: Tunus’un bağımsızlığını kazanması
1713: Kazaklar üzerinde Rus himayesi
1717-1730: Osmanlıların Lâle Devri
1736-1747: Nadir Şah akını
1742-1775: Rusya’da Pugaçev Savaşı (Tatar ayaklanması)
1757: Sincan’ın (Doğu Türkistan) Çin tarafından ilhakı.
1782: Yakut ülkesinin Ruslar tarafından ilhakı.
1783: Kırım’ın Ruslar tarafından ilhakı.
1794: İran’da Kacar Hanedanlığı’nın bir Türk tarafından kuruluşu.
1798-1799: Napoleon Bonaparte’ın Mısır seferi. Türk-Fransız mücadelesi.
1822-1844: Kazak hanlıklarının Ruslar tarafından ortadan kaldırılması.
1828: Azerbaycan Hanlıklarının Ruslar tarafından ortadan kaldırılması.
1830: Yunanistan’ın bağımsızlığını kazanması.
1830: Fransızların Cezayir’e gelişi
1832: Mısır valisi Mehmet Ali’nin Anadolu’ya gelişi
1839: Tanzimat dönemi
1858: Babür İmparatorluğunun sonu.
1863: Kazak topraklarında Türkistan Rus Generalliği’nin kurulması.
1866: Buhara’nın Rus vasalı olması
1873: Hive’nin Ruslar tarafından ilhakı
1876: Hokand Hanlığı’ın Ruslar tarafından ilhakı
1876: İlk Türk anayasası
1878: Ayastefanos Antlaşması: Sırbistan, Karadağ, Romanya ve Bulgaristan’ın bağımsızlıklarını kazanması.
1881:Gazi Mareşal Mustafa Kemal Paşa’nın doğumu.
1882: Mısır’ın İngiltere tarafından işgali
1905: Cedidcilik hareketlerinin başlaması.
1910-1920: Kazakların ve Kırgızların Alaş Orda Hükümeti
1911-1912: Trablusgarp’ın İtalya tarafından işgali
1912: Balkan savaşları
1915-1916: Çanakkale Savaşı
1915-1918: Ermenilerin,Türklere karşı katliamları
1917: Türkistan’ın özerkliğini ilan etmesi
1918: Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında Mondros Mütarekesiimzalandı.
1919-1922: Kurtuluş Savaşı gerçekleşti.
1919-1928: Sovyetlere karşı Basmacı mücadelesi
1921-1944: Tannu Tuva Halk Cumhuriyeti
1922: Türklerin Yunanlara karşı zaferi.
1923: Cumhuriyet’in ilan edilmesi
1932-1934: Çin’de Uygurların Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti
1938: Mustafa Kemal Paşa’nın vefatı.
1944: Rus ordusunun yardımı ile kısa ömürlü bir Doğu Türkistan Cumhuriyeti ilan edilmesi.
1955: Sincan Uygur Özerk Bölgesi: Sincan’ın (Doğu Türkistan’ın) özerk bölge ilan edilmesi
1971: Avrupalıların Orta Asya’dan çekilmeye başlaması
1974: Türkiye’nin Kıbrıs çıkartması
1983: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ilan etmesi.
1988: Azeri-Ermeni ihtilafının başlaması
1990: Sovyetlerin Bakü baskını
1991: SSCB’nin dağılması. BDT’nin ortaya çıkması.
1992: BDT Türk Cumhuriyetlerinin BM’ye kabülü:
Kazakistan Cumhuriyeti
Özbekistan Cumhuriyeti
Azerbaycan Cumhuriyeti
Türkmenistan Cumhuriyeti
Kırgızistan Cumhuriyeti
1992: 30 Ekim 1992’de Ankara’da ilk Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi’nin yapılması.
1993: Azerbaycan’ın bir kısmının Ermeniler tarafından işgali.
1993: 1993 yılında, Türk Dili Konuşan Ülkelerin kültür ve sanat alanlarında işbirliğini sağlayan Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi’nin Almatı’da kurulması.
1993: Kültürel, ekonomik ve siyasi nitelikte bir forum olan ve tüm Türk devlet ve toplulukları ile akraba toplulukların katıldığı ilk Türk Kurultayı’nın yapılması.
2005: Kırgızistan’da Lale devrimi.
2005: Kazak lider Nursultan Nazarbayev’in yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Orta Asya’da ortak pazar kurulması teklifi.
2005: Özbekistan’da Andican olayları
2006: Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının hizmete girmesi.
2007: Hazar denizinin statüsünün belirlenmesi için kıyıdaş ülkelerin ilk defa bir araya gelmesi.
2008: 21 Kasım 2008 tarihinde Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan arasında Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi kurulması.
 
Üst Alt