MURATS44
Özel Üye
Türk milletinin hafızası bu taşlarda
Bilim adamları Ahlat'ta ki tarihi mezar taşlarının gizemini çözüyor.
Bitlis Eren Üniversitesi (BEÜ) ve Türk Dil Kurumu’nun birlikte organize ettiği 'Arap Harfli Yazıtlar ve Ahlat Mezar Taşları' konulu çalıştay için Türkiye’nin farklı üniversitelerinden Ahlat'a geldi. Onlarca bilim adamı uzun yıllardır Selçuklu dönemine ait olan ve büyük çoğunluğu halen çözülemeyen mezar taşlarının üzerinde ki Arapça yazıları çözümlemek için kolları sıvadı.
Bitlis Eren Üniversitesi ev sahipliğinde 4 gün boyunca Ahlat ilçesinde ki tarihi yapıları ve tarihi Selçuklu Mezarlarını inceleyecek olan bilim adamları, aynı zamanda bu tarihi yapılar üzerinde bulunan Arapça yazıları da irdeleyerek, tarih için büyük önem arz eden bulgular elde etmeyi hedefliyor. Yapılan çalışmalar neticesinde şimdiye kadar net sayıları belli olmayan Selçuklu Mezarlarının sayıları 6 bin 208 olarak tespit edilerek kayıt altına alan bilim adamları, şimdiye kadar yapılan çalışmalarda bu mezar taşlarının sadece 200 – 250 civarında ki mezar taşının üzerindeki yazıların okunabildiğine dikkat çekti. Yapılan çalıştayda en büyük hedef, mezar taşlarının tamamının üzerindeki yazıların okunması ve bu vesile ile tarih için önemli olan birçok bulgu ve bilgiye ulaşılması olacak. Çalıştay sonucunda taşların üzerinde ki Arapça yazılar ve motifler bir bir irdelenip, uzun yıllardır bir gizem olarak kalan yazıların da bir nevi gizemi çözülmesi hedeflenirken, bu yazıtların çözüldükten sonra ortaya çıkacak olan bilgi ve belgelerin tarih açısından önemli bulgular ortaya koyacağı düşünülüyor. Türk Dil Kurumu’nun(TDK) da yer aldığı bir çalıştay ise Türkiye’de ilk defa Ahlat ilçesinde yapılmış olacak.
Ahlat Kültür Merkezinde ki çalıştayın ardından Ahlat ilçe çıkışında bulunan tarihi Selçuklu Mezarlığını ziyaret ederek, tarihi mezar taşları üzerinde ki Arapça yazıları, kazı ve restorasyon çalışmalarını ve mezarlar üzerinde ki motiflerde inceleme yapan bilim adamları her mezar taşının bir bilgi hazinesi olduğuna dikkat çekti.
Türk Dil Kurumu (TDK) Başkan Yardımcısı Ali Karaçalı, Türk Dil Kurumu (TDK) olarak Arap harfli yazıtlarla ilgili Türkiye’de ki ilk çalıştayı Ahlat’ta yaptıklarını belirtip, “Ahlat’ta özellikle Arap harfli yazıtlarla ilgili bir çalıştayımız oldu. Türk Dil Kurumu olarak bu tür sempozyumu Türkiye’de belki ilk diyebiliriz. Bu programı aşağı yukarı 20’ye yakın bilim adamı ile yapıyoruz. Bizim geçmişimizle tanışmamız hedefleniyor. Geçmiş bizim için önemli. Çünkü geleceğe geçmişe bakarak ancak sağlam adımlarla yürüyebiliriz. Bu nedenle bu çalışma çok önemli. Ahlat’ta ki bu kültür havzasındaki çalışma bizim için çok önem arz ediyor.” dedi.
“AHLAT MEZAR TAŞLARI TÜRK MİLLETİNİN HAFIZASI DURUMUNDA”
Yapılan çalışmalara katkı sunmak adına Ahlat’a geldiklerini belirten Türk Dil Kurumu (TDK) Yazıt Bilimi Kolu Başkanı ve aynı zamanda Atatürk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cengiz Alyılmaz ise, “Ahlat yazı bilimin doruk eseridir. Bu nedenle Ahlat mezar taşları Türk mimarisinin ve yazıt bilimi ve sanatının dorukta eserleri. Türk milletinin hafızası durumunda. Yani bir nevi burada yapılan çalıştayla buradaki çalışmalara katkı sunulacak ve sayıları 6 bin 208 olan mezar taşlarının üzerindeki yazılar tek tek okunacak. Bunlar okunduktan sonra bir nevi bu mezarlarda yıllardır saklı olan bir gizem de ortaya çıkmış olacak.” diye konuştu.
“OKUNAN MEZAR TAŞLARINDA 2 YENİ MESLEK ORTAYA ÇIKTI”
Selçuklu Mezarlığında çalışmalara bu yıl erken başladıklarını belirten Eski Ahlat Şehri Kazı Başkanı ve Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recai Karahan da, yapılan çalışmalarda her geçen gün yeni bilgi ve bulgular elde edildiğini söyledi. Bir yandan restorasyon bir yandan ise taşları okuma çalışmaları yaptıklarını anlatan Karahan, yaptıkları çalışma neticesinde bu yıl iki yeni meslek daha tespit ettiklerini ifade ederek şöyle konuştu: “Her yıl olduğu gibi yine bu yılda çalışmalarımız Selçuklu Mezarlığında devam birkaç başlık altında devam edecek. Bunlardan en önemlisi yıkılmış olan mezar taşlarının ayağa kaldırılması, temizlenmesi, okunmasıdır. Bu taşlar okundukça yeni bilgiler elde ediliyor. Bu sayede önemli bulgular ve önemli yeni mesleklerde ortaya çıkıyor. Bunlardan son olarak 2 meslek ortaya çıktı. Bunlardan biri marangoz diğeri ise çilingir mesleği. Taşları okuma çalışmalarımız devam edecek. Yaptığım taramalar ve uydu fotoğraflarıyla yaptığımız çalışmalarda ayakta 6 bin 208 taş tespit ettik. Ancak biz bunların daha 300’e yakınını okuyabildik. Çalışmalar devam edecek.”
“MEZAR TAŞI SAYISI 6 BİN 2008 OLARAK TESCİLLENDİ”
Selçuk Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Boran ise yapmış oldukları haritalama çalışmalarında şimdiye kadar sayısı net olarak bilinmeyen mezar sayısının 6 bin 208 olarak tespit edildiğini açıkladı. Çalışmaların halen devam ettiğine dikkat çeken Boran, “Fakat bizim bu projemiz halen yaşayan bir proje. Biz bunların ölçümlerini tespit ettik ama halen toprağın yada otların altında olan mezarlar olabilir. Çalışmalarımızı bu yönde yaptık. Bundan sonra çıkacak her mezar bilgi ve belge bize ışık saçacak. Bu bağlamda çalışmalarımız devam edecek.” diye konuştu.
