Başlıca Hint Tanrı ve Tanrıçaları

Bugn bilinen Hindistan€™n ilk kltrel temellerine ulaabilmek iin M.. 1400€™l yllara, Ari istilalarna kadar gitmek gerekir. Bu dnemde, Hint dinsel ve sosyal yapsnn temeli olan Vedalar (Hint tanrlar) ortaya km ve ndus, Ganj vadileri boyunca yaylmtr.[SUP][1][/SUP] Kalibangan gibi Mohenco-Daro ve Harappa'nn, Amri ve Kot Dici'nin eski katmanlarndaki bir arkeolojik alma, bu tabakann ardndaki birbirini izleyen buluntular yksek standartta kurulmu bir ndus Uygarl'nn aamal olarak gelimesini gstermektedir.[SUP][2][3][/SUP]

ndus Vadisi Uygarl kimi kaynaklara gre M.. 2000'li yllarda kimi kaynaklara gre ise M.. 1800'l yllarda Ari g dalgas sebebiyle ortadan kalkmtr. M.. 1500€“600 yllar arasnda, Veda toplumu denilen yeni bir uygarln ortaya kt; bu toplumun dili ile Yunan, Roma, ran ve Orta Asya dilleri arasndaki benzerlik dolaysyla Veda Uygarl'nn Afganistan yoluyla Hindistan'a girmi istilaclar olabilecei izleniminin kuvvetle muhtemel olduu iddia edilmektedir. Hint mitolojisinin olumaya balamas byle uzun bir srecin iinde olmutur.[SUP][4][/SUP]
Yaanan toplumsal ve siyasi gelimelerle birlikte mitoloji de deiiklikler gstermi ve kimi tanrlar gcn yitirerek sahneden silinirken yerini yeni tanrlara brakmtr. Sonralar Hint tanrlarnn en nemlisi olan Vinu ve iva bugn de Hindulardn ba tanrlardr.Yeryznde yaayan en nemli tanr ate tanrs Agni'ydi. Frtna tanrs ndra havada, Gne tanrs Surya gkyznde yaard. Bir baka tanr da gkyznn kendisi olan Dyaus'tu. Dyaus ad ile Yunan tanrs Zeus'un ad arasnda bir balant vardr; Zeus gibi bu tanr da tm tanrlarn babasyd.[SUP][5][/SUP]

Trimurti
Hint inanna gre byk tanr vardr: var eden Brahma, koruyan Vishnu ve yok eden iva. Bu tanr, €œ biimli€ anlamna gelen ve ou zaman bal bir vcutla resmedilen Trimurti ortak adyla anlrlar.[SUP][6]
[/SUP]
Agni
Ate tanrs Agni, Rg Veda iinde yer alan 33 tanrdan biridir. Dyaus (Gkyz) ve Prithivi'nin (Yeryz) oludur. Kurbann Efendisi, Zenginliin Efendisi, Evin Efendisi, Ormann Mutlak Efendisi, Kuvvetin Olu, Btn Yaamn Efendisi, nsanlarn Elisi, Krmz Atlarn Efendisi, Hazinelerin Efendisi, Yeil Arazinin Efendisi, Btn nsanlarn mparator Efendisi, Mutluluun ve Kahraman Kuvvetin Efendisi, Bykba Hayvanlarn Efendisi, Dmanlarla Savaanlarn Efendisi, In Efendisi, Amrita'nn Efendisi isimleriyle anlr.[SUP][7][/SUP]
Agni, atein kiiletirilrni halidir. Ancak onun insani grnm gelimemitir. Adaklar hep onun adna sunulmutur.[SUP][7][/SUP] Agni, alev sal, sivri eneli, kzl sakall ve altn dili olarak betimlenir. Kurban ateiyle zdelemesine karn onun farkl dou ykleri vardr. doumludur. Gne olarak cennette, parlaklk olarak havada, kurban atei olaraksa evde doar. Sk sk gnele eletirilmitir. Her sabah gkyznde doduundan, ona "en gen tanr" diye de hitap edilir. Odun onun yiyecei, tereya ise ieceidir. Gnde 3 kez beslenir. Tanrlarn kurban yedii azdr. Parlakl ok dikkat ekicidir. Tpk gne gibi parlar. aaas afak, gne nlar ve yamur bulutlarnn akan imekleri gibidir. Inlar ile gecenin karanln yok eder. [SUP][8][/SUP].
Agni, resimlerde ounlukla atee benzetilirdi. baca ve yedi n vard. ok parlakt alev rengindeydi ve 1000 gzyle her yne bakabilirdi.[SUP][5][/SUP] Vedik airler ondan scak ve sevecen bir tonda bahsederler. Bunun nedeni, evlerde evin efendisinin en byk yardmcs olmasdr. Agni onun karsn ve ocuklarn korur. Bu yzden ona €œGhapati€ (Evin Efendisi) denir.€ [SUP][9][/SUP]
Agni'nin dier tanrlardan daha fazla insan rkyla yakn ilikisi vardr. lmller arasnda lmsz, aptallar arasnda aklldr. Ondan daima evin iinde yaayan bir
misafir olarak bahsedilir. Bu yzden insanlarn en yakn akrabalar olarak kabul edilir. Evin babasdr ama kimi zaman bir erkek karde kimi zaman da tapnanlarnn olu olarak kabul edilir. nsanlarn tanrlar iin sunduklar adaklan alp tanrlara getirir. Bu zelliinden dolay tanrlar ve insanlar tarafndan nitelikli bir adak taycs yani eli olarak kabul edilir. nsanlar Agni'ye zenginlik ve uzun bir yaam iin tapnrlar .[SUP][7][/SUP]
Rig Veda'da Agni, sk sk "Gcn Olu" olarak anlr. O, her yerdedir. Kurban trenlerinin vazgeilmezidir. Alevleri kkreyen dalgalar, sesi ise cennetin gk grlemesi gibidir. Krmz duman gkyzne ykseldiinde sanki gkyzn destekler gibidir. Bu yzden ona "bayra dumanl" (dhuma ketu) denir.[SUP][5][/SUP] O, tanrlarn adaklarn diliyle yalayp yutar, yanan bayla btn ynleri kontrol eder. Tanrsal btn Adaklarn Efendisidir.[SUP][7][/SUP] Rigveda'da Agni'ye sk sk "Evin Efendisi" olarak hitap edilmektedir:
"Onlar, kurban adaklarnn taycs, en ok sevilen Evin Efendisi'ne Agni, Agni diye yalvarrlar..." [SUP][10][/SUP]
"lmsz Agni, senin sesin hotur. Tanrlar arasnda ilk sradasndr. nanl dindar lmller iin Evin Arkada, Evin Efendisi ve Eksiksiz Olan'sn." [SUP][11][/SUP]
Agni'nin Khandava ormann yak efsanesi olduka nldr. Efsaneye gre; Agni saysz kurban yediinden hazmszlk ekmeye balar. Hazmszlktan bir trl kurtulamayan Agni, tanr Brahma'nn yardmn ister. Brahma, Agni'ye ektii hazmszlktan ancak tanrlarn dmanlarnn yaad geni Khandava ormann yakmasyla kurtulacan syler. Agni derhal orman yakmaya gider. Ancak ormanda yaayanlar atei sndrrler. Agni, Brahma'nn yanna gelerek, olanlar anlatr Bunun zerine Brahma, Nara ve Narayana gelinceye kadar ormanda beklemesini tavsiye eder. Onlar orman yakmas iin Agni'ye yardm edeceklerdir. Agni Brahma'nn dedii gibi ormana giderek onlarn gelmesini beklemeye balar. O srada ndraprastha'da yaayan, Nara ve Narayana'nn bedenlenmeleri olan Arcuna ve Krina, Yamuna nehrinin kysna gelirler. Arcuna ve Krina'nn oraya geldii haberi duyulunca Agni bir aziz klnda onlarn yanna giderek, Khandava ormann yakmasna yardm etmeleri ister. Agni, orman birka kez yakmaya altn ancak bu abalarnn ndra tarafndan engellendiini syler. Bu iki kahraman kiinin dostluklarn kazanmak iin de Varuna tarafndan kendisine verilen kutsal silahlar onlara verir. Arcuna ve Krina'nn desteini alan Agni orman yakmaya balar. ndra, derhal iddetli bir saanak gnderir. Arcuna Agni'nin kendisine verdii oklardan adeta bir rt yaparak ormann stn kapatr ve saanak ormana ulaamaz. Sonunda Agni, tm orman yakarak hazmszlndan kurtulur.[SUP][12][/SUP]
Yine Mahabharata'da Agni'yle ilgili anlatlan bir efsanede yledir: Agni, aziz Bhrgu'nun laneti yznden yeraltna saklanr. Bu sre iinde Parvati, btn tanrlar lanetler ve tanrlar Asuralar tarafndan bozguna uratlr. Bu kt durumla kar karya kalan tanrlar, Brahma'nn yardmn isterler. Brahma, bu lanetten onlar ancak Agni'nin kurtaracan syler. Bunun zerine tanrlar Agni'yi aramaya balarlar ama hibir yerde onu bulamazlar. Yeryznde bu olay meydana geldiinde, Agni, okyanusun dibinde saklanyordu. Okyanus, Agni'nin scaklndan dolay srekli snmaya balam ve orada yaayan hayvanlarn hayatlarn ekilmez hale getirmitir. Bunun zerine kurbaalar tanrlara giderek Agni'nin yerini sylerler. Yerinin tanrlara haber verilmesinden dolay ileden kan Agni, kurbaalar asla hibir eyin tadn alamamalar iin lanetler. Kurbaalar, alayarak tanrlarn yanma giderler .. Tanrlar tarafndan tek tek kutsanarak lanetten kurtulurlar. Tanrlarn yerini bulmasn istemeyen Agni oradan ayrlr. Byk bir Banyan aacnn iine saklanr. Oradan geen bir fil, Agni'yi grerek yerini tanrlara haber verir. Buna fkelenen Agni, filin dilini kullanamamas iin lanetler. Tanrlar, fili kutsayarak, dilinin durumunun yemek yemesine engel olmayacan sylerler. Yeri bir kez daha tanrlar tarafndan renilen Agni, Banyan aacndan ayrlarak, ami aacnn iindeki bolua saklanr. ami aacnn iinde kk bir ku yaamaktadr ve tanrlara giderek Agni'nin yerini syler. Tanrlar bu sefer Agni oradan ayrlmadan onu bulurlar. Agni, kuu tmemesi iin lanetler ama tanrlar tarafndan kutsanan ku eskisi gibi tmeye balar. Tanrlar, Agni'ye balarna gelenleri anlatarak ancak onun yardmyla Parvati'nin lanetinden kurtulacaklarn sylerler. Agni, tanrlar lanetten kurtararak eski glerine sahip olmalarn salar.[SUP][7]

[/SUP]
Bahuchara Mata
Hindu bereket tanras.

Brahma
Hint Mitolojisinde tanrlarn en st tabakasn, yaratc tanr Brahma, koruyucu tanr Vinu ve cezalandrc tanr iva oluturmaktadr.[SUP][13][/SUP] Brahma, btn her eyin yaratcs olarak Tanr Brahma gsterilir ve bir Brahma gn ve gecesinin 8.640.000.000 yl olduu sylenir.[SUP][12][/SUP] Vedalar'da tanr Brahma€™nn ezel ve ebed, zaman ve mekndan mnezzeh, dourulmam, insanlar tarafndan idrak edilemeyen bir varlk olduundan da bahsedilir.[SUP][14][/SUP] O, evreni €œOm€ (Aum) szyle (sesiyle) yaratmtr ve bu ses her yerde ve her eyde tnlamaktadr.[SUP][15][/SUP] O, her eyin znde vardr, insanlarn iindeki ruh olarak duran Brahma, Atman'dr, Gerekte var olan aslnda sadece Brahma'dr ve btn her ey ondan tremitir.[SUP][16][/SUP]
Brahma, Hindu dininde yaratln tanrsdr. Vinu ve iva ile birlikte Trimurti denilen tanr lemesini tekil eder. Brahma Purana 'ya gre o Manu'nun babasdr. Manu, kendisinden btn insanlarn tredii kiidir. Ramayana'da ve Mahabharata'da Brahma btn insanlarn ilk ceddi olarak geer. Brahma, Hindu Vedanta felsefesinde btn varlklar kapsayc stn ruh olarak kabul edilen ve cinsiyetten mnezzeh Brahman ile kartrlmamaldr. Brahma'nn ei Saraswati'dir, ayrca Svitri veya Gyatri adyla da anlr. Saraswati, Vedalarn Annesi anlamnda Vedamta denilen vedik tanradr. Brahma ise vedik tanr Pracpati ile zdeletirilir. Vk Devi (Hitabet Tanras) olarak bilinen Saraswati'nin ei olmakla Brahma, Vgi (Hitabet ve Ses Tanrs) olarak da anlr.[SUP][17][/SUP]

Hinduizmde varlklarn oluumu, saf maddeden saf ruha doru bir srele ifade edilir. Bu iki u arasnda madde ve ruhtan oluan varlklar yer alr. Buna gre balangta sadece Brahma vard. Dierleri ondan sudur ederek varlk sahasna kmtr. Ancak bu oluumun ne zaman ve niin meydana geldii belli deildir. nk o, zaman srecinin dndadr.[SUP][13][/SUP]
Krmz elbiselerle sarldr. Brahma geleneksel olarak drt bal, drt elli, drt yz olan ve drt tane kolu olan ekilde tasvir edilir. Her ba, drt vedadan birini ezberden okumaya devam eder. zellikle Kuzey Hindistan€™da ounlukla ak sakall olarak tasvir edilir, bu sembol onun neredeyse sonsuz olan varln anlatr. Dier Hindu tanrlarndan farkl olarak Brahma silah tamaz. Drt elinden birisinde asa, birisinde kitap, bir dierinde €aksaml€ (gzlerden yaplm elenk) denilen bir tespih vardr, bu tespihle evrenin zamann takip eder. Brahma, elinde vedalar tutuyor olarak da tasvir edilir.

Puranalarda Brahma€™nn zamanla neminin azalmasndan bahseden birok hikye geer. Hindu dininin ballar, Brahma€™nn ve Sarasvati€™nin nimetlerini kaybetmeye insanlarn dayanamayacana inanrlar. Bu yoksunluun halkn yaratcln kstlayacana insanlarn zntlerini gidermeyi salayacak bilgiden mahrum brakacana inanrlar.[SUP][17][/SUP]

Hinduizme gre insan ruhunun eitli bedenlerde var olmaya devam etmesi, Brahma€™ya ulamak suretiyle sona erecektir. Dolaysyla Hinduizme gre yce hakikati, (Brahma) idrak etmek suretiyle ruh, en st mertebeye, mutlak huzura erimektedir.[SUP][13][/SUP]
yetavatara Upa.'da yaratc sebebin Brahma olup olmad sorulur:
"O sebep neydi? Brahma m ? Biz ne zaman ortaya ktk?
Ne yolla yayoruz ? Neyin zerinde duruyoruz?
Zevkler ve aclarla trl trl yaadmz
Hayatmz onun sayesinde midir, ey Brahma bilgisini bilenler?" [SUP][12][/SUP]
Hint inanna gre; Tanr Brahma, insanlara konumay retmek iin bir yaratk gndermi ve bu yaratk insanlara konumay retmitir.[SUP][88][/SUP]
Bhagavadgita kitabnda ise Brahma'dan yle sz edilir:
"17. Yaratc Tanr Brahma€™nn bir gnnn ve bir gecesinin binlerce a srdn bilenler gndzn ve gecenin ne demek olduunu anlarlar.
18. Brahma€™nn gn aardnda, Grnmez Olan eitli biimlerde ortaya kar; Brahma€™nn karanlk gecesi bastrdnda ise bu biimler yeniden grnmez olur.

19. te eit eit varlklar bylece Brahma‚š‚nn birbirini izleyen gnlerinde ve gecelerinde tekrar tekrar yaratlr ve yok edilir.

20. Ama bu grnen ve grnmeyen evrenin tesinde, hi grnmeyen Sonsuz bir Gereklik vardr ve tm evren yok olduunda bile O yok olmaz." [SUP][18]
[/SUP]
Brihaspati

Rigveda tanrlarndan kurbanc ve arac tanr. Kelamn efendisi ve Eskilerin Kral gibi nvanlarla da anlan Brihaspati‚š‚ye bir ok eser mal edilir.[SUP][19][/SUP]



Chandra (andra)

Parlak, aydnlk anlamnda sanskrite sze. Ay ve Ay' kiiletiren bir hindu tanrs iin kullanlr. Tanr, on atn ektii bir arabada oturmu, ba ayayla ssl olarak betimlenir. Kimi zaman kozmik tanr Purusa'dan, kimi zaman okyanusun dalgalanmasndan ya da Pracapati'nin gkle birlemesinden doduu sylenen bu tanr, sonunda kral Soma ile zdeletirildi ve ay hanedannn kurucusu olarak yldz mitolojisindeki yerini ald. Deiik evreleri uurlu ya da uursuz olarak kabul edildiinden ve ay tutulmas byk felaketlerin habercisi iblis Rahu'ya mal edildiinden, yaamn ve lmn simgesidir.[SUP][20]
[/SUP]



Durga

Durga, Hindular‚š‚n en nemli tanrasdr. 10 kollu ve ok uzun boylu olarak tasvir edilen tanrann, her kolunda dmanlar yok eden bir silah olduuna inanlr.[SUP][21][/SUP]
Durga, Hint mitolojisinde tanra Sakti‚š‚nin temel biimlerinden biri.Parvati ve Uma (nazl), Beravi (korkun), Sati (vefakr es), Gori (parlak), Kali (siyah), gibi adlarla da anlr.[SUP][19][/SUP] Durga, tanr iva'nn karsdr. Kt ve kan dkc bir karakteri vardr.[SUP][24][/SUP] 6 Ekim, Tanra Durga ve Lord Rama‚š‚nn (erkeklere ihanet eden) eytanlara kar kazand zaferin kutland kutsal gndr.[SUP][22][/SUP]
Durga, kendisine tekelerin kurban edildii korkun bir tanradr; ama erginlenmi birka sakta iin Durga lmden sonra diriliin ve daimi kozmik yaamn epifanisidir. zellikle iva'nn lingam'na tapnanlarn byk bir ounluu lingam'n, reme organnn arketipi olduunu dnmektedir; ama bakalar iin farkl biimlerde ortaya kan ve yeniden domadan nce dnemsel olarak ezeli, biim ncesi btnlne geri dnen evrenin ritmik yaradl ve yok oluunun bir iareti, bir ‚š‚“ikono‚šdur.[SUP][23][/SUP]
Eski bir Hint masalnda kz, erkek kardei ve kocas ile tanra Durga iin yaplan bir festivale giderken yolda bir Durga mabedine rastlarlar. Kadnn kocas ieri girip Durga'ya ibadet etmek ister, lkin mabedin iinde tanrann kt tesiriyle ban keserek ona sunar ve orackta lr. Kzn kardei kaynbiraderinin dnmediini grnce o da mabede girer ve durumu grr grmez o da ayn eyi yapar yani klla bam keser. Sonra kz ieri girer. Kesilmi balar ve lleri grnce dehete kaplr ve tam o da kendisini ldrecekken tanra Durga insafa gelir ve hepsini affettiini, hemen balar birletirirse kocasn ve kardeini diriltebileceini syler. Kz aceleyle balar kartrr ve kocasnn ban kardeinin gvdesine, kardeinin ban kocasnn gvdesine takar. Adamlar dirildii zaman b i r bilmece ortaya kmtr. k i erkekten hangisi kadnn kocasdr? Kral bunu da bilir. Kocasnn ba hangi gvdede ise gerek koca odur, nk organlarn en nde geleni batr ve inann kimliini yz belirtir.[SUP][24][/SUP]
Asian Age gazetesi 5 yandaki erkek ocuunun, Tanra Durga‚š‚ya kurban edilmek iin gzlerinin karld ve parmann kesildii, daha sonra da ldrldn yazmtr. lkenin dousundaki Orissa eyaletinde bir kyde meydana gelen olayda ocuun bir Hintli tarafndan ikolata ile kandrld, Hintlinin Tanra Durga‚š‚y ryasnda grdn ve kendisinden sorunlarndan kurtulmas iin bir ocuu kurban etmesini istediini sylemitir.[SUP][25][/SUP]

Dyaus

Dyaus, gkyz tanrsdr.[SUP][5][/SUP] sminin anlam, "gkyz" ya da "cennet" demektir.[SUP][16][/SUP] O, gkyznn kendisidir ve eski Yunan mitolojisindeki Zeus gibi tm tanrlarn babasdr.[SUP][5][/SUP]


Ganea (Gane)

Ganea, Hindu'larn fil bal tanrsdr.[SUP][26][/SUP] Hinduizm'deki en tannm ve sayg duyulan Tanr temsillerinden birisidir. iva ve Parvati'nin ilk doan oludur. Bharati, Riddhi("bilgi" anlamna gelir) ve Siddhi'nin ("mkemmeliyet") eidir. Marathi, Malayalam ve Kannada'da Vinayaka, Tamil'de Vinayagar ve Telugu'da Vinayakudu olarak da anlr.[SUP][27][/SUP]
Hindu inan ve efsanelerine gre fil bal olan Gane‚š‚in kafasnn bu ekle gelmesinin 2 deiik hikayesi vardr. Bunlardan en tannm yledir:
‚š‚“Kendisi de bir tanra olan Badra-Kali, olu Gane‚š‚i ilk grdnde onu daha gzel yapmak ister ve o keskin bakyla ocuunun kafasn daha gzel yapmak yerine iyice kltr. Ama Gane‚š‚in kafasn eski haline getirmek ancak babas iva‚š‚nn yapabilecei bir itir. Bu talihsiz olay gren iva, gelecein mehur idolu iin en iyisini yapmak ister, hizmetilerine ormana gitmelerini, ilk karlatklar uyuyan canlnn ban kesip getirmelerini ister. Ormanda youn bir aramaya kan hizmetiler bir an nce efendilerinin isteini yerine getirmeye alt. Efsane bu ya hizmetilerin karsna ilk olarak uyuyan bir fil kt. Tereddde den hizmetiler efendilerinin dediini yapmak zorunda idiler, ve filin ban kesip iva‚š‚ya getirdiler. Bu ba alan iva onu biraz gzelletirip olunun boynuna yerletirdi. Gane artk kocaman bir burun, iki kulak, 4 el ve devasa bir gbee sahipti.‚š
Bylece Gane, g, kudret ve stnln sembol olarak yol, cadde, okul, iyeri, ev, araba ve bir Hindu‚š‚nun bulunduu her yerde en ok sayg gsterilen idol olma zelliine kavumutur.[SUP][26][/SUP]
Ayn efsanenin benzer bir versiyonunda iva fkeye kaplp ocuunun ban keser, sonra da zlerek yerine oturtmaya kalkr. Fakat ocuun ba bulunamad iin civarnda bulunan ilk canlnn ban kesip takarlar. Bu canl bir fildir. Bu nedenle Ganea'ya bugne kadar fil kafal bir tanr olarak tapnlr.[SUP][24][/SUP]
Gane‚š‚in fil ban almasnn ikinci hikayesinde tek fark ise yledir: ‚šGane‚š‚in ban annesinin deil de hizmetilerinin kestii sylenir. Badra-Kali ile iva evden bir sre iin ayrlrlar. Gane‚š‚i tanmayan hizmeti, o eve geldiinde ona kim olduunu sorar, ve eve girmesine izin vermez. Onunla savaa tutuur ve savata Gane‚š‚in ban keser. Efsanenin gerisi ise ayndr. iva gelir ve olunun kafasn yanllkla kesen hizmetisini ormana gnderir.......‚š [SUP][26][/SUP]
Bir fil kafas, geni bir karn ve drt koldan oluan Ganesh heykelleri, pek ok Hindu tapnanda ve tm adanm kiilerin evlerindeki sunaklarda mevcuttur; bu heykel, Tanr‚š‚y ‚š‚“tm engelleri ortadan kaldran‚š olarak ifade eder. Bilgelik-bilgi bu zgn ba tarafndan sembolize edilir. Ganesh‚š‚in geni karn her eyin Tanr‚š‚nn iinde olduunu hatrlatr. Yukarya kalkm olan kutsayan el, ‚š‚“korkma‚š diye iaret eder. Dier el bir eyler tutar. Tatl, saf yemek sunan el salk ve refah sunar. Bir dier eldeki lotus iei kendini dnmemenin kalitelerini ve niyetin safln temsil eder. En son eldeki kk balta ise kiinin gerek doasnn ve Tanr ile olan ilikisinin farkndaln engelleyen hayali kiilik duyularnn ve alt seviyedeki arzularn kesilip atlmasn simgeler.[SUP][28][/SUP]
Ganea Hinduizm dininin koruyucusu ve bekisi olarak kabul edilir, Hindu olmak isteyen kii, ilk nce Ganea'ya ibadet etmeli kendisini ve samimiyetini ona kabul ettirmelidir, btn Hindulara gre Ganea'ya ibadet etmeden onun "dostluunu" kazanmadan Hindu olmak mmkn deildir.Her trl Hindu duasnda ilk nce Ganea'ya dua edilir, bu kk dua Hint besmelesidir: "Aum Sri Ganapataye namah" veya "Aum Sri Ganea namah".

21 Eyll 1995'te dnyann her yerindeki Hindu tapnaklarnda, Hindular'n "st mucizesi" (Milk miracle) olduuna inandklar ve milyonlarca kiinin 24 saat iinde defalarca tank olduu sylenilen bir olay meydana gelmitir, "Washington Post", "New York Times", "Financial Times", "Guardian" gibi dnyaca nl gazeteler ve "CNN", "BBC" gibi kanallar da bu mucize olduuna inanlan olay haber yapmlardr. 24 Eyll 1995'te bir Hindu tapnandan gelen bir haber btn Hindular ayaa kaldrr. Bir tapnakta, bir rahip bir kak ile sembolik olarak Ganea'ya iirmeye alt stn kaybolduunu fark eder. Hemen ardndan bu haber duyulur ve daha artcs btn Kuzey Hindistan'daki Ganea figrlerinin st itii gzlenir. Bu olay tarihe "st mucizesi" olarak gemitir. Daha sonra bu olayn gerek olmad anlalmtr. Olayn asl Ganea figrnn yapld maddeden kaynakland ve bu yzden verilen stn kaybolduu anlalmtr. Zaten olaydan birka gn sonra maddenin fazla st emmesinden dolay Ganea paralanm ve olayn asl anlalmtr.[SUP][27]
[/SUP]


Ganga

Hindistan‚š‚da bir ok eyin tanrs olduu gibi Ganj (Ganga) Nehri'nin de bir tanrs vardr. Bu tanr, Ganga‚š‚dr.[SUP][29][/SUP] Ganga, her zaman ellerinde uzun gvdesi, hassas durulu ‚š€œS‚š‚ eklindeki gvdelerinin konturlaryla eleen salnlaryla karakterize olmu uzun sapl lotus tutarlar.[SUP][30][/SUP]
Hindular, nehri Tanra Ganga‚š‚nn kiiletirilmi formu olarak kabul ederler ve bu nedenle insanlar nehre taparlar. nana gre bu sudan bir yudum bile imeden lmek tamamlanmam bir hayattr. Hintliler bu nehrin onlar tm gnahlardan ve ktlklerden arndrdna inanrlar. Ruhsal olarak yeniden diriliin bu nehre atlan llerin kllerinden ykseleceine inanlmaktadr.[SUP][31][/SUP]
Hindistan‚š‚da, dinsel gr ne olursa olsun her ocuk, yaamn kendisi, ana tanra, enerji kayna, byl ve gizemli bir nehir olan Ganga Ana hakkndaki efsaneyi daha kk yata renir. Nehri, Tanra Ganga‚š‚nn kiiletirilmi formu olarak grdkleri iin Ganj‚š‚a taparlar ve suyu kutsal olduu iin de, lrken bir yudum iebilmek amacyla tpk Zemzem Suyu gibi evlerinde saklarlar. Ganga‚š‚nn birletii Yamuna Nehri, kenarnda kurulduu Tac Mahal‚š‚den dolay ‚š‚“romansn kraliesi‚šdir.[SUP][32][/SUP]
Ganj nehri kysnda her akam gne batarken Tanr Ganga‚š‚ya sayg ieren ve ona ibadet edilen Aarti veya tam adyla Ganga - Aarti trenleri yaplr. Bu trenler, Ganga tapnanda alnmaya balanan anlar ve zillerle balar. Tapnaktaki Ganga heykelinin nnde ksa bir Puja treni yaplr.[SUP][29][/SUP] Hinduizmin l yakma gelenei nedeniyle birok insan, bu kadar byk bir lkede binlerce kilometre yol kat ederek yaknlarnn kllerini bu nehre serperler.[SUP][33][/SUP]



Hanuman

Hanuman, maymun bir Hint tanrsdr.[SUP][34][/SUP] Vinu'nun avatarlarndan biri olan Rama'ya kars Sita'y kurtarmasnda yardm eden bir vanaradr. Bhakti'nin zirvesini sembolize eder ve kimilerine gre iva'nn avatarlarndandr. Daha ok Vayu deva yani rzgr tanrsnn olu olarak tannr. Baz akademisyenlere gre in mitolojik karakteri Sun Wukong'dur.[SUP][35][/SUP]
Yazm, M.. 6. yzylda balam Ramayana'da Vinu‚š‚nun avatar kabul edilen Rama‚š‚nn eytan kral Ravana tarafndan karlan kars Sita‚š‚y maymun kral Hanuman‚š‚n yardmyla kurtarnn hikayesini anlatr.[SUP][36]
[/SUP]


ndra

ndra Vedik Hintlilerin ulusal tanrsdr. [SUP][9][/SUP] Hinduizm'de havann ve savan tanrs, Cennet veya Swargaloka'nn Tanrsdr. Hint-d geleneklerde de yer alan nemli bir figrdr.[SUP][37][/SUP] Yedik dneminin en nemli tanrs kuraklk ve karanlkla mcadele eden tanrdr.[SUP][7][/SUP] ndra kiilendirilmi gkyz'dr. Veda tanrlar arasnda birinci sray almasna ramen "yaratc" bir vasf yoktur. Gl ve sava bir tanrdr. Gkten yadrd yamur ile vrtra'y yani kurakl yok eder. imek onun silahdr. Sonraki mitolojide ikinci sraya itilmesine ramen Rgveda'da baroldedir.[SUP][16][/SUP] Rgveda'nn doduu zamanlarda sava bir ulus olduklarndan, ndra da buna uygun olarak sava bir tanryd.[SUP][9][/SUP] ndra, yldrmlar yadrarak dalar devirir dalarn iindeki sular tutsak eden canavar ldrrd. Eski Hindular bitkilerin bymesini salayan yamurlar getiren ilk frtnalar byle aklyorlard.[SUP][5][/SUP]
ndra'nn adna 250 ilahi sunulmutur.[SUP][7][/SUP] ndra, Danavalarla yapt savata Asuralarn kral Magadhara'y ldrm ve byk bir len dzenlemitir.[SUP][38][/SUP] Bir efsaneye gre ndra, aziz Gautama'nn klnda azizin kars Ahalya'y batan karr. Bunu renen aziz, ndra'y kars ai ile birlikte mr boyu ksr kalmaya mahkum eder. Hatta ndra'ya yardm etmek isteyen dier tanrlar, ona bir ift ko yumurtas takmlardr.[SUP][39][38][/SUP]
Veda dininde, Indra‚š‚nn Asuralarn ba Vrtra‚š‚ya kar olan mitolojik savayla karlarz. Rig Veda‚š‚nn sonunda, Indra tanrlarn en by haline gelir; srekli olarak Asuralarn bayla savar. Indra, Vrtra‚š‚nn yok edicisi yani, onun kar glerin yok edicisi olarak isimlendirilir. nk Vrtra, ‚š€œmnia‚š‚, ‚š€œsavunma‚š‚ ya da ‚š€œg/kuvvet‚š‚ anlamna gelir. Vrtra, suyu hapseden ve bundan dolay da kuraklk demonu olarak kabul edilen demondur; ayn zamanda onun bir dman insan olabileceine de iaret eden doksan dokuz kalenin Rabbidir de. Mit, Indra ve Vrtra arasndaki savan sonucu olarak sularn serbest braklmas ve gnein parlatlmas; Vritra‚š‚nn elinde olan inein serbest braklmasyla sona erer.[SUP][40][/SUP]
Govardhana mitinde Krishna‚š‚nn en byk tanrlardan birisi olan ndra‚š‚ya meydan okumas ve halkn onun gazabndan korumak iin yaptklar anlatlmaktadr:
‚š‚“Sonbaharda obanlar gelenekleri gereince yamur tanrs ndra‚š‚nn onuruna byk bir len dzenlemek isterler. Krishna ndra‚š‚ya tapnmann bo olduunu syler. ‚š€œBiz ormanlarda dolaan ve her zaman ineklerden saladmz zenginlikle geinen obanlarz. Bizim tanrmz inekler, tepeler ve ormanlardr‚š‚ der. Bu szleri sarf ederek, obanlar ndra festivali yerine bir da kurban trenine davet eder. obanlar da buna uyarlar. Bu duruma ok kzan ndra, aaya mthi bir frtna gnderir. Fakat Krishna Govardhana dan havaya kaldrarak onu obanlarn ve srlerin stnde bir emsiye gibi tutar, onlar frtnadan korur. Yedi gn sonra frtna diner, Krishna da yerine koyar ve ndra Krishna‚š‚nn yce tanr Vishnu olduunu anlar.‚š [SUP][41][42][/SUP]
Aada Rgveda'da ndra'ya sunulmu ilahilerden birka rnek verilmitir.
Ey ndra gel, kutsal otlarn stne otur da
senin iin karttmz Soma ikisinden i
Dualarmzla balanarak buraya yakla,
bize kulak ver ve dualarmz dinle
Biz soma ikisi tayan Brhmanlar
seni soma imeye aryoruz. ( V I I I / 17:1‚š€š3)
Ey ndra ve Vishnu, iimin tamamlanmas iin size
yiyecek ve kutsal eyler sunuyorum,
Kurbanmz kabul edin ve bizi engelsiz yollardan
gtrerek, bize zenginlik ihsan edin...(VI/69:1) [SUP][16][/SUP]



Kali

Kali, kana susam vahi tanra olarak adlandrlr.[SUP][43][/SUP] Bu tanra kendisine ibadet edenleri koruyan ana tanradr ve ebedi bir kozmik g verir. Gerek Puja seremonisi gece yarsnda yaplr, kutlamalar bir ruhsallk atmosferi tar.[SUP][44][/SUP]

Kali evrendeki her varla yaam verir, gene de onlarn kann emmek iin uzun krmz dili sarkar. Kafataslarndan yaplm bir gerdanlk takar, entarisi koparlm kol ve bacaklardandr. O, Kara Zamandr, her varln hem yaam hem lmdr, dnyann rahmi ve trbesidir: Doann, tanrlarn, ilevlerini yerine getirdikleri temsilcileri olduu, nde gelen ilk ve tek nihai gerekliidir.[SUP][45][/SUP]
Hindu Mitinde gcn eril gce kar kazand bir zaferdir. Efsaneye gre Kali, huzuru ve dzeni salamas iin arld. Tanrlar, dnyada hkm sren felaketleri ve vaheti engelleyemiyorlard. "Asura" adndaki eytani varlklar her yerde dehet sayordu. Bir trl zm bulunamyordu bu iblislere. Ta ki en az onlar kadar zalim bir gcn bu eytanlar yok edebilecei akllarna gelene kadar. Yani Kali‚š‚nin. Himalayalarn kzna gidip dualar edildi. Yaadklar yenilgilerden bkan tanrlar, yenilmez bir g istiyorlard. Bir tanr deil, bir tanra! Bir diinin sezgilerine, pratik zekasna ve zalimliine ihtiyalar vard. Dualar kabul edildiinde nce "Tanra Durga" ortaya kt. Her kolunda ayr bir silahla iblislerin stne saldrd. Fakat en tehlikeli canavarla savarken gc tkenmeye balad. "Mahishasura" kazandn dnp zafer lklar atarken herkesin kann donduran bir grlt koptu. Gkyznden ateler dyordu yeryzne. Tanra Durga‚š‚nn alnndan ilahi bir k kmaya balamt. Bu arpmaya son vermek iin Kali kendini gstermiti. Mahishasura daha ne olduunu anlayamadan, sonsuza kadar kaybetmitir bu sava.[SUP][43][/SUP]
17. yzyln banda Hindistan‚š‚da ‚š‚“Tanra Kali‚šye sunmak zere masum insanlar bir ilmikle boarak ldren ‚š‚“Thug‚š adl grubun eylemleri, tarihte en bilinen terr hareketlerinden biridir. Yzyln ortalarnda yok edilmelerine kadar yaklak bir milyon insan ldrmlerdir.[SUP][46][/SUP] Kali, bugn bile Hindistan'da sayg ve hrmet grr. Eskiden olduu gibi ona hayvan kurban edilmese de, ounluunu kadnlarn oluturduu bir topluluk ona tapnr.[SUP][43][/SUP]



Kaliya

Kaliya, Hint mitolojisinde Vrindavan‚š‚da Yamuna nehrinde yaayan zehirli bir Nāgadr. Yamuna‚š‚da etrafndaki su drt fersah boyunca zehirle kaynar. Yanna hibir hayvan yanaamaz ve nehir kenarnda yalnzca bir tek Kadamba aac vardr. Kāliyā‚š‚nn asl evi Ramanaka Dwipa‚š‚dr ama tm ylanlarn dman Garuda‚š‚dan korkusu nedeniyle evinden uzaklamtr. Garuda Vrindavan‚š‚da yaayan bir yogi tarafndan lanetlenmitir ve lmle yzyze gelmeden Vrindavan‚š‚a gelemez. Dolaysyla Kāliyā Garuda‚š‚nn gelemeyecei tek yer olan Vrindavan‚š‚ yeni evi olarak seer.

Bir zamanlar Krina obanlarla top oynarkan rmak kysndaki Kadamba aacna kar. Top suya der ve Krina‚š‚da arkasndan suya dalar. ahlanan Kāliyā yz on yerinden zehir fkrtarak Krina‚š‚nn vcudunu sarar. Krina yle byr ki Kāliyā onu brakmak zorunda kalr. Her saldrsndan kendini kurtaran Krina Brij halknn ok korktuunu grnce birden Kāliyā'nn kafasna srar ve tm evrenin arln kendisinde toplayarak ve ayayla ritim tutarak nagann kafasnda dans eder. Kāliyā'nn lmesine ramak kala karlar gelip ellerini birletirerek Krina‚š‚ya kocalar iin dua eder. Krina‚š‚nn bykln tanyan Kāliyā teslim olur ve bundan sonra kimseye zarar vermeyeceine sz verir. Krina onu affeder ve nehri terk ederek Ramanaka Dwipa‚š‚ya gitmesine izin verir.
Krina ve Kāliyā‚š‚nn yks Bhagavata Purana‚š‚nn Onaltnc blmnn onuncu ktasnda anlatlr. Nagavani kshatriyalardan Kaliramna gotrasndan Kaliya diye bilinen bir kral Yamuna nehri kylarndaki Mathura yaknlarnda hkm srmt. Mathura yaknlarndaki eski kale Kaliramna yknt hlindedir. Bu kale Kalidheh kalesi olarak bilinirdi. Krina‚š‚nn Kaliya adl siyah renkli bir pitonu ldrd Mahabharata‚š‚nn nl blm bu gotradan kt bir hkmdar ile balantldr. Naga Kaliya‚š‚nn lmyle Krina bu klann Brij‚š‚deki hkmne son vermitir. Pencap‚š‚ta Kaliramna klanndan hkmdarlar olan Sinpura ve Bhagowal adl iki kk devlet vard.

Mathura‚š‚dan sonra dier Jatlar ve Yadavalarla birlikte Kabul-Ghazni‚š‚ye gittiler. Burada Garh ‚š€š€œ Ghazni kralln kurdular. slam‚š‚n ykseliiyle birlikte Bhatner- Sirsa‚š‚ya geri dndler. Kendi ozanlarna gre Patan ve Siswad kylerini kurdular. Patan‚š‚dan audhary Siu Sisai‚š‚ye geldi. Kardei Sunda da Sandwa ve Salaywala kylerini kurdu.[SUP][47][/SUP]

Kalki

Tanr Vinu dokuz kere eitli biim ve avatarda dnyaya gelmitir. Onuncu defa dnyaya beyaz bir atn zerinde Gney Hindistan'da, abyla kyne Kalki ad ile gelecektir. Henz gelmemitir. Beklenmektedir.[SUP][48][/SUP]



Kama

Kama, Hint kltrnde istek anlamnda soyut bir tanrdr. Ayn zamanda ak ve sevgi tanrsdr. nana gre Kama, akln ilk torunu, balangta ortaya kan ilk eydir. Kama ortaya knca ztlklar oluur ve insanlarn oluumu, bu ztlklarn tesiri altnda geliir.[SUP][19][/SUP]
Kma szc "istek, ihtiras ve sevgi" anlamlarna haizdir. Btn Hint Geleneksel grnn, Hinduizmin, Caynizmin ve Buddhizmin kreltilmesini ve nne geilmesini istedikleri ey bu "Kma"nn yok edilmesi, etkisiz hale getirilmesidir. Pek ok kutsal kitapta insan mahvolmaya gtrenin "istek ve ihtiraslar" olduu sylenir. Mesel Bhagavadgt'da "duyularn dinmek bilmez iddeti, mkemmellie erimeye alan bilge kiinin bile akln uzaklara srkler" denir. Ayrca "istein insan mahvolmaya srklediinden" bahsedilir. II, 59'da ise "ruh, En Yce Olan grd zaman istekler kaybolur." denilmektedir. Demek ki balangta istek ortaya kmakla "Tanrsall" rtmeye ve unutturmaya balam oluyor.[SUP][12][/SUP]



Krina (Krishna)

Brahmanizm‚š‚in en nl kiilii ‚š‚“Krishna‚šdr. Krina, Vinu'nun 8. enkarnasyonudur. Krina, Brahma ile birlemi bir ‚š‚“yol gsterici‚š olarak kabul edilir. Krina‚š‚nn szleri dorudan Brahman‚š‚n szleridir; o hibir eyi kendi nefsinden sylemez.[SUP][15][/SUP]
eitli Vainava okullarnda Yce Tanr yani en nemli ve yksek tanr olarak tapnlr. Gaudiya Vainavizm'de En stn Kiilik yani Tanr olarak grlm ve bylece onun dier tm enkarnasyonlarn, Vinu dahil, temeli olduuna inanlmtr. Genellikle flt alan bir sr oban (rnein Bhagavata Purana'da) ya da felsef nasihatler veren gen bir prens (rnein Bhagavad Gita'da) olarak betimlenir. Geleneksel olarak Krina'nn Devaki'nin olu olduuna inanlr ki Devaki bir iblisin ocuu, kt bir kral olan Kamsa'nn yar kardeidir. Kamsa kardeinin ocuklarndan birisinin kendisini ldrecei haberine sahip olduu iin Devaki'nin birok olunu ldrm, fakat sonunda Krina tarafndan ldrlmtr.[SUP][49][/SUP]
Tanr Krina Mahabharata Destannn son yedi bolmn ieren Harivama Destannn Kahramandr. Gerekte Tanr Krna Brahman Kastna mensup bir kyl ailesinde domu, vcudu kl renginde olan bir tanrdr ve Ak- lahyi, Tanr Akn sembolize eder. Btn genlii Sevgilisi oban kz Radha ile btn gnlerini dier oban kzlar ve sevgilisi ile dans etmekle geirir. En byk zellii daima elinde bir flt veya Kaval bulundurmas ve almasdr. Harivama Destannda Hari'nin yani Krina'nn yaam ve ait olduu Ay Slalesinin ve dier Gne, Ate ve Ylan slalelerinden bahsedilmektedir. Ak'-lahi nemli ve byk bir inan olarak asrlardan beri tazeliini muhafaza etmi, birok airler din ilahiler ve iirler yazmlardr.[SUP][48][/SUP]
Krina, Hint felsefesinde, Hint Tanrs Vinu‚š‚nun, Zorba kral Kamsa‚š‚y yenerek halkn zulmden kurtarmak iin Krina adyla bedenlendii ve Krina adyla yaptklar anlatlr. Krina, Hint Tanrs Vinu‚š‚nun 8. enkarnasyonudur.[SUP][50][/SUP] Vinu'nun avatarlarndan biri olarak dnyaya gelen ve insanlara doruyu gsterme amac gden Krina, dnyadaki grevini tamamladktan sonra kendisini kurban eder.[SUP][51][52][/SUP]
Efsaneye gre Krisna kk bir ocukken, Radha‚š‚nn solgun yzn ok kskanm ve alayarak annesi Yashoda‚š‚nn yanna gitmi. O‚š‚na, hayatn ok acmasz olduunu, Radha‚š‚nn yz ak tenliyken, kendisininkinin ok koyu renkli olduunu sylemi. Yashoda ise cevap olarak, Radha‚š‚nn gzel yzn istedii renge boyayabileceini sylemi Krisna‚š‚ya. Ve O da kardeini boyayarak tpatp kendisine benzetmitir.[SUP][53][/SUP]
Krina szc Sanskritede szlksel olarak "siyah" anlamna gelir. Betimlemelerde genellikle mavi veya koyu mavi renkli bir tenle tasvir edilen Krina, murthiste ise daha ok koyu renkli veya siyah olarak tasvir edilir. Krina'nn yaamna dair birok hikye vardr ve bunlar farkl Hindu retilerine gre eitlilik gsterir. Bununla birlikte genel olarak efsanelerde onun ilah enkarnasyonuna, pastoral bir ocukluk ve genlik dnemine, daha sonralar ise bir kahraman olarak yaayna deinilir, rnein birok canavar yendii ne srlr[SUP][54][/SUP].

Hinduizmin yan sra Jainizm, Budizm gibi dinlerde de Krina'ya rastlanr. Bununla birlikte Krina'nn rol veya hikyesi bu dinlerde deiiklik gsterir. rnein Budizmde Krina'ya Jataka hikyelerinde Sariputra'nn yaamlarndan biri, efsanevi bir fatih ve Hint kral olarak yer alr. Ayrca Krina Bahai inancnda Tanr'nn bir tecellisi olarak anlr.[SUP][49][/SUP]



Lakmana

Lakmana, Rama'nn erkek kardei ve yakn arkada, Ramayana destanndaki kahramanlardan biridir. ou Hinduizm okullar Lakmana'nn yedinci avatarn bir paras olduuna inanrlar, onlara gre Rama temel avatarken Lakmana ikincil formdur. smi Lakman veya Laxman olarak da yazlabilir.[SUP][55][/SUP]

Mithra

Anadolu, ran, Hindistan ve Mezopotamya'y kapsayan ok geni bir corafyada inanlan Mithra adl tanr, arslan bal bir ylan olup atei simgelemektedir.[SUP][56][/SUP] (Sanskrit yazsyla Mitr), Hint kltrnde drstlk, dostluk, szleme ve toplantlarn ileyiinden sorumlu ilahi varlktr. Rigveda'da Varuna ile ilikili bir figrdr.

Zerdtlk'teki Mithra'yla bir balants olabilir. Erken Hint-ran dilleri'ndeki mitra (szleme ya da balayc) kelimesinden tremi olabilir.
Zerdt ve Hindu inanlarndaki Mithra ve Mitra benzer karakteristik zellikler gsterse de, bamsz ekilde gelimitirler ve birbiriyle kartrlmamas gerekir.
Mitra ve Mithra zellikle Roma Mitraizm'indeki Mithras ile de ska kartrlr. Mitraizm'e adn Hint-ran kltrndeki Mitra adn verse de, Mitraizm Roma'nn rn bir inan sistemidir. Mitra'nn slam ncesi putperest Arap toplumunda karl, Tanr'nn kzndan biri olan El-Lt'tr.[SUP][57][/SUP]
Hind-ran dininde Mitra, szlemelerin kutsal tanrs ve onlarn muhafzdr. Mitra, yalnzca ‚š€œszleme‚š‚ anlamna gelmez; fakat ayn zamanda, ‚š€œdostluk‚š‚ anlamna da gelir; nk Orta ve Yeni Farsa‚š‚da (mitradan tremi olan) mihr ‚š€œsevgi‚š‚ ya da ‚š€œdostluk‚š‚ anlamna gelirken Sanskrite‚š‚de mitra, ‚š€œdost‚š‚ anlamn ifade etmektedir.[SUP][86[/SUP]



Murugan

‚š€œSenthil‚š‚, ‚š€œSaravana‚š‚, ‚š€œKartikeya‚š‚, ‚š€œArumugan‚š‚ ve daha birok adlaryla da anlr.[SUP][58][/SUP]



Naga

Hint mitolojisinde insan yzl, kobra enseli ve ylan kuyruklu yar tanr nagalar sklkla tasvir edilmektedir.[SUP][59][/SUP]



Nandi (Nandhi)

Hint mitolojisinde Nandhi, okyanusun alkalanmas ile ortaya kan kutsal inek Surabhi ile bilge Kashyapa‚š‚nn oullardr. iva‚š‚nn hayvan biimine girmi hali olan st beyaz bir boadr. iva‚š‚nn seilmi binek hayvan ve byk Tanr‚š‚nn bereketini temsil eder. iva ‚š‚“Saf Olan‚š ve hkm verebilmek ise hikmetleri grebilmeye baldr. Ancak hikmetle grebilen bir gz adil kararlar verebilir. Adalet ilkesi gzetilmeden verilen hkmler zulm olarak adlandrlabilir.[SUP][60][/SUP] Hemen hemen her iva tapnanda ana tapnma yerinin karsnda bir Nandi idol grlebilir. Yalnzca Nandi'ye adanm tapnaklar da bulunur.
Nandi Hinduizm'in ana tanrlarndan biridir. Ortaya k ndus vadisi uygarlna kadar dayanr. Pasupati ad da verilen bu tanrnn srleri koruduuna inanlrd. Baz puranalar Nandi ya da Nandikevara'y vcudu iva'ya benzeyen, boa bal, drt kollu olarak resmeder. Bir eliyle Parasu (balta) dier eliyle de Mruga (antilop) tutan Nandi'nin dier iki eli Anjali (sayg ifadesi) olarak birlemitir. Daha sonralar ise gnmzdeki iva'nn ana ulam arac olarak grld hli olan boa Nandi ekline dnmtr. Festivaller srasnda iva idol Nandi idol zerine yerletirilir. iva ile Nandi arasndaki bu yakn balant her iva tapnann garbhagriha kapsnn karsnda bir Nandi heykeli olmasn aklar. Ayn zamanda Tamil dilinde "nandi" szcnn neden yolu kapatan bir kii anlamnda kullanldn da aklar.Sanskrite'de, "vrisha" boa anlamna gelir ve baka bir arm bulunur: drstlk ya da Dharma. iva'ya dua etmeden nce Nandi'ye dua etmek nemlidir.
Baz Puranalara gre Nandi Vinu'nun sa tarafndan tamamen iva'ya benzeyerek domutur ve bilge Salankayana'ya evlat olarak verilmitir. Baz Puranalara gre ise bilge Silada'nn oludur ve iva'nn ltfuyla domutur. Lanka'nn iblis kral Ravana'y krallnn bir maymun (Vanara) tarafndan yaklp yklmas iin lanetleyen Nandi'dir. Daha sonra Aok Vatika'da Ravana tarafndan esir tutulan Sita'y aramaya giden Hanuman Lanka'y yakmtr.

Olumlu kuvvetler devalar ve olumsuz kuvvetler asuralar bir araya gelerek lmszlk nektarn elde etmek iin bir da ile okyanusu alkalarlar ve ip olarak da ylan Vasuki'yi kullanrlar. Devalar bir utan, asuralar dier utan eker. Bu ilem srasnda rahatsz olan Vasuki'nin kustuu zehir insan karmas olur. Bu "zehir" yle tehlikelidir ki ne devalar ne de asuralar yanna gitmek istemez. Olduka yapkan olan bu zehir ile temas tanrlar insan egosu ve ile lkesine ekecektir. Herkes kaarken bu zehre yaklaabilen tek kii olan Lord iva Nandi ile birlikte yardma gelir. iva zehri eline alr ve ier. iva'nn azndan zehrin damladn gren Nandi hemen topraa den bu zehri ier. Bunu izleyen devalar ve asuralar ok arr ve Nandi'ye ne olacan merak ederler. Lord iva "Nandi bana kendini ylesine teslim etti ki benim tm gcme ve tm korumama o da sahip oldu" diyerek korkularn yattrd.[SUP][61][/SUP]



Narasimha (Narasingh, Narasinga)

Narasimha (insan-aslan) Hinduizm'in Puranalarna gre Vinu'nun bir avatardr. Bu avatar yar insan yar aslandr. Gvdesi ve bacaklar insan gvdesidir ama yz aslan yzdr ve peneleri vardr.zellikle Gney Hindistan'da olmak zere nemli sayda Vainava grup tarafndan tanr olarak tapnlan Narasimha, zellikle kendine inananlar gerektiinde savunan ve koruyan Vinu'nun bir biimi olarak "Byk Koruyucu" olarak da anlr.[SUP][62][63][/SUP]



Parvati (Uma)

Hint mitolojisinde Parvati, iva'nn karsdr. Parvati'nin derisi altndandr, ve gzellii temsil eder. Anneye tapnma Devi Maa, Devi Uma veya Maya olarak adlandrlr. Devi, byk anne, evrensel anne'dir.[SUP][64][/SUP]
iva‚š‚nn ilahi ailesinde sadece drt kii vardr, bunlar, Rab vara, ei Parvati ve iki oullar olan Subramanya ve Vinayaka‚š‚dr. iva‚š‚nn arac bir Boa olan Nandi‚š‚dir. Anne Parvati‚š‚nin arac ise Aslan‚š‚dr. iva, ei Parvati de dahil olmak zere btn dnyaya zahitlik grnmn retmek iin bu ilahi formu almtr. O‚š‚nun bir baka alkanl da sadaka dilenmekti. Btn bunlara ramen Parvati, kocasnn bu acayip kyafet ve alkanlklarndan dolay iva‚š‚ya kar nefret veya tiksinti duymamtr.[SUP][65][/SUP] Anlaya gre yoga tanrs olan Tanr iva yogay sevgilisi Parvati‚š‚ye, insanl kurtarmas iin insanlk askna retmitir.[SUP][9][/SUP] 3 ubat, Hindistan'da Maha Shavartri, yani Lord Shiva ve Tanra Parvati‚š‚nin evliliklerinin kutland Hindu kutsal gn ve festivalidir.[SUP][66][/SUP]
Brahma‚š‚nn Saktisi, yaratc kapasiteyi temsil etmekle birlikte, ve eril prensiplerin yaratmada karmas dncesi, iva‚š‚ya ve ei Parvati‚š‚ye aktarlr. Parvati,
kendisiyle yaratt, koruduu ve yok ettii gcn bir parasdr. Farkl dnya dinlerindeki tanrsal androjeni gstermek iin birok rnek iktibas edebilir. Tanrlar, onlarn tamlklarn ve yaratc glerini ima etmek iin ‚š€œBaba ve Anne‚š‚, ‚š€œKoca ve Kar‚š‚ diye isimlendirilirler.[SUP][40][/SUP]

Pushan

Pushan, rzk tanrs da denen Gne tanrsdr.[SUP][9][/SUP]

19. te eit eit varlklar bylece Brahma€š€nn birbirini izleyen gnlerinde ve gecelerinde tekrar tekrar yaratlr ve yok edilir.

20. Ama bu grnen ve grnmeyen evrenin tesinde, hi grnmeyen Sonsuz bir Gereklik vardr ve tm evren yok olduunda bile O yok olmaz." [SUP][18]
[/SUP]
Brihaspati

Rigveda tanrlarndan kurbanc ve arac tanr. Kelamn efendisi ve Eskilerin Kral gibi nvanlarla da anlan Brihaspati€š€ye bir ok eser mal edilir.[SUP][19][/SUP]



Chandra (andra)

Parlak, aydnlk anlamnda sanskrite sze. Ay ve Ay' kiiletiren bir hindu tanrs iin kullanlr. Tanr, on atn ektii bir arabada oturmu, ba ayayla ssl olarak betimlenir. Kimi zaman kozmik tanr Purusa'dan, kimi zaman okyanusun dalgalanmasndan ya da Pracapati'nin gkle birlemesinden doduu sylenen bu tanr, sonunda kral Soma ile zdeletirildi ve ay hanedannn kurucusu olarak yldz mitolojisindeki yerini ald. Deiik evreleri uurlu ya da uursuz olarak kabul edildiinden ve ay tutulmas byk felaketlerin habercisi iblis Rahu'ya mal edildiinden, yaamn ve lmn simgesidir.[SUP][20]
[/SUP]



Durga

Durga, Hindular€š€n en nemli tanrasdr. 10 kollu ve ok uzun boylu olarak tasvir edilen tanrann, her kolunda dmanlar yok eden bir silah olduuna inanlr.[SUP][21][/SUP]
Durga, Hint mitolojisinde tanra Sakti€š€nin temel biimlerinden biri.Parvati ve Uma (nazl), Beravi (korkun), Sati (vefakr es), Gori (parlak), Kali (siyah), gibi adlarla da anlr.[SUP][19][/SUP] Durga, tanr iva'nn karsdr. Kt ve kan dkc bir karakteri vardr.[SUP][24][/SUP] 6 Ekim, Tanra Durga ve Lord Rama€š€nn (erkeklere ihanet eden) eytanlara kar kazand zaferin kutland kutsal gndr.[SUP][22][/SUP]
Durga, kendisine tekelerin kurban edildii korkun bir tanradr; ama erginlenmi birka sakta iin Durga lmden sonra diriliin ve daimi kozmik yaamn epifanisidir. zellikle iva'nn lingam'na tapnanlarn byk bir ounluu lingam'n, reme organnn arketipi olduunu dnmektedir; ama bakalar iin farkl biimlerde ortaya kan ve yeniden domadan nce dnemsel olarak ezeli, biim ncesi btnlne geri dnen evrenin ritmik yaradl ve yok oluunun bir iareti, bir €š€œikono€šdur.[SUP][23][/SUP]
Eski bir Hint masalnda kz, erkek kardei ve kocas ile tanra Durga iin yaplan bir festivale giderken yolda bir Durga mabedine rastlarlar. Kadnn kocas ieri girip Durga'ya ibadet etmek ister, lkin mabedin iinde tanrann kt tesiriyle ban keserek ona sunar ve orackta lr. Kzn kardei kaynbiraderinin dnmediini grnce o da mabede girer ve durumu grr grmez o da ayn eyi yapar yani klla bam keser. Sonra kz ieri girer. Kesilmi balar ve lleri grnce dehete kaplr ve tam o da kendisini ldrecekken tanra Durga insafa gelir ve hepsini affettiini, hemen balar birletirirse kocasn ve kardeini diriltebileceini syler. Kz aceleyle balar kartrr ve kocasnn ban kardeinin gvdesine, kardeinin ban kocasnn gvdesine takar. Adamlar dirildii zaman b i r bilmece ortaya kmtr. k i erkekten hangisi kadnn kocasdr? Kral bunu da bilir. Kocasnn ba hangi gvdede ise gerek koca odur, nk organlarn en nde geleni batr ve inann kimliini yz belirtir.[SUP][24][/SUP]
Asian Age gazetesi 5 yandaki erkek ocuunun, Tanra Durga€š€ya kurban edilmek iin gzlerinin karld ve parmann kesildii, daha sonra da ldrldn yazmtr. lkenin dousundaki Orissa eyaletinde bir kyde meydana gelen olayda ocuun bir Hintli tarafndan ikolata ile kandrld, Hintlinin Tanra Durga€š€y ryasnda grdn ve kendisinden sorunlarndan kurtulmas iin bir ocuu kurban etmesini istediini sylemitir.[SUP][25][/SUP]

Dyaus

Dyaus, gkyz tanrsdr.[SUP][5][/SUP] sminin anlam, "gkyz" ya da "cennet" demektir.[SUP][16][/SUP] O, gkyznn kendisidir ve eski Yunan mitolojisindeki Zeus gibi tm tanrlarn babasdr.[SUP][5][/SUP]


Ganea (Gane)

Ganea, Hindu'larn fil bal tanrsdr.[SUP][26][/SUP] Hinduizm'deki en tannm ve sayg duyulan Tanr temsillerinden birisidir. iva ve Parvati'nin ilk doan oludur. Bharati, Riddhi("bilgi" anlamna gelir) ve Siddhi'nin ("mkemmeliyet") eidir. Marathi, Malayalam ve Kannada'da Vinayaka, Tamil'de Vinayagar ve Telugu'da Vinayakudu olarak da anlr.[SUP][27][/SUP]
Hindu inan ve efsanelerine gre fil bal olan Gane€š€in kafasnn bu ekle gelmesinin 2 deiik hikayesi vardr. Bunlardan en tannm yledir:
€š€œKendisi de bir tanra olan Badra-Kali, olu Gane€š€i ilk grdnde onu daha gzel yapmak ister ve o keskin bakyla ocuunun kafasn daha gzel yapmak yerine iyice kltr. Ama Gane€š€in kafasn eski haline getirmek ancak babas iva€š€nn yapabilecei bir itir. Bu talihsiz olay gren iva, gelecein mehur idolu iin en iyisini yapmak ister, hizmetilerine ormana gitmelerini, ilk karlatklar uyuyan canlnn ban kesip getirmelerini ister. Ormanda youn bir aramaya kan hizmetiler bir an nce efendilerinin isteini yerine getirmeye alt. Efsane bu ya hizmetilerin karsna ilk olarak uyuyan bir fil kt. Tereddde den hizmetiler efendilerinin dediini yapmak zorunda idiler, ve filin ban kesip iva€š€ya getirdiler. Bu ba alan iva onu biraz gzelletirip olunun boynuna yerletirdi. Gane artk kocaman bir burun, iki kulak, 4 el ve devasa bir gbee sahipti.€š
Bylece Gane, g, kudret ve stnln sembol olarak yol, cadde, okul, iyeri, ev, araba ve bir Hindu€š€nun bulunduu her yerde en ok sayg gsterilen idol olma zelliine kavumutur.[SUP][26][/SUP]
Ayn efsanenin benzer bir versiyonunda iva fkeye kaplp ocuunun ban keser, sonra da zlerek yerine oturtmaya kalkr. Fakat ocuun ba bulunamad iin civarnda bulunan ilk canlnn ban kesip takarlar. Bu canl bir fildir. Bu nedenle Ganea'ya bugne kadar fil kafal bir tanr olarak tapnlr.[SUP][24][/SUP]
Gane€š€in fil ban almasnn ikinci hikayesinde tek fark ise yledir: €šGane€š€in ban annesinin deil de hizmetilerinin kestii sylenir. Badra-Kali ile iva evden bir sre iin ayrlrlar. Gane€š€i tanmayan hizmeti, o eve geldiinde ona kim olduunu sorar, ve eve girmesine izin vermez. Onunla savaa tutuur ve savata Gane€š€in ban keser. Efsanenin gerisi ise ayndr. iva gelir ve olunun kafasn yanllkla kesen hizmetisini ormana gnderir.......€š [SUP][26][/SUP]
Bir fil kafas, geni bir karn ve drt koldan oluan Ganesh heykelleri, pek ok Hindu tapnanda ve tm adanm kiilerin evlerindeki sunaklarda mevcuttur; bu heykel, Tanr€š€y €š€œtm engelleri ortadan kaldran€š olarak ifade eder. Bilgelik-bilgi bu zgn ba tarafndan sembolize edilir. Ganesh€š€in geni karn her eyin Tanr€š€nn iinde olduunu hatrlatr. Yukarya kalkm olan kutsayan el, €š€œkorkma€š diye iaret eder. Dier el bir eyler tutar. Tatl, saf yemek sunan el salk ve refah sunar. Bir dier eldeki lotus iei kendini dnmemenin kalitelerini ve niyetin safln temsil eder. En son eldeki kk balta ise kiinin gerek doasnn ve Tanr ile olan ilikisinin farkndaln engelleyen hayali kiilik duyularnn ve alt seviyedeki arzularn kesilip atlmasn simgeler.[SUP][28][/SUP]
Ganea Hinduizm dininin koruyucusu ve bekisi olarak kabul edilir, Hindu olmak isteyen kii, ilk nce Ganea'ya ibadet etmeli kendisini ve samimiyetini ona kabul ettirmelidir, btn Hindulara gre Ganea'ya ibadet etmeden onun "dostluunu" kazanmadan Hindu olmak mmkn deildir.Her trl Hindu duasnda ilk nce Ganea'ya dua edilir, bu kk dua Hint besmelesidir: "Aum Sri Ganapataye namah" veya "Aum Sri Ganea namah".

21 Eyll 1995'te dnyann her yerindeki Hindu tapnaklarnda, Hindular'n "st mucizesi" (Milk miracle) olduuna inandklar ve milyonlarca kiinin 24 saat iinde defalarca tank olduu sylenilen bir olay meydana gelmitir, "Washington Post", "New York Times", "Financial Times", "Guardian" gibi dnyaca nl gazeteler ve "CNN", "BBC" gibi kanallar da bu mucize olduuna inanlan olay haber yapmlardr. 24 Eyll 1995'te bir Hindu tapnandan gelen bir haber btn Hindular ayaa kaldrr. Bir tapnakta, bir rahip bir kak ile sembolik olarak Ganea'ya iirmeye alt stn kaybolduunu fark eder. Hemen ardndan bu haber duyulur ve daha artcs btn Kuzey Hindistan'daki Ganea figrlerinin st itii gzlenir. Bu olay tarihe "st mucizesi" olarak gemitir. Daha sonra bu olayn gerek olmad anlalmtr. Olayn asl Ganea figrnn yapld maddeden kaynakland ve bu yzden verilen stn kaybolduu anlalmtr. Zaten olaydan birka gn sonra maddenin fazla st emmesinden dolay Ganea paralanm ve olayn asl anlalmtr.[SUP][27]
[/SUP]


Ganga

Hindistan€š€da bir ok eyin tanrs olduu gibi Ganj (Ganga) Nehri'nin de bir tanrs vardr. Bu tanr, Ganga€š€dr.[SUP][29][/SUP] Ganga, her zaman ellerinde uzun gvdesi, hassas durulu €š“S€š€ eklindeki gvdelerinin konturlaryla eleen salnlaryla karakterize olmu uzun sapl lotus tutarlar.[SUP][30][/SUP]
Hindular, nehri Tanra Ganga€š€nn kiiletirilmi formu olarak kabul ederler ve bu nedenle insanlar nehre taparlar. nana gre bu sudan bir yudum bile imeden lmek tamamlanmam bir hayattr. Hintliler bu nehrin onlar tm gnahlardan ve ktlklerden arndrdna inanrlar. Ruhsal olarak yeniden diriliin bu nehre atlan llerin kllerinden ykseleceine inanlmaktadr.[SUP][31][/SUP]
Hindistan€š€da, dinsel gr ne olursa olsun her ocuk, yaamn kendisi, ana tanra, enerji kayna, byl ve gizemli bir nehir olan Ganga Ana hakkndaki efsaneyi daha kk yata renir. Nehri, Tanra Ganga€š€nn kiiletirilmi formu olarak grdkleri iin Ganj€š€a taparlar ve suyu kutsal olduu iin de, lrken bir yudum iebilmek amacyla tpk Zemzem Suyu gibi evlerinde saklarlar. Ganga€š€nn birletii Yamuna Nehri, kenarnda kurulduu Tac Mahal€š€den dolay €š€œromansn kraliesi€šdir.[SUP][32][/SUP]
Ganj nehri kysnda her akam gne batarken Tanr Ganga€š€ya sayg ieren ve ona ibadet edilen Aarti veya tam adyla Ganga - Aarti trenleri yaplr. Bu trenler, Ganga tapnanda alnmaya balanan anlar ve zillerle balar. Tapnaktaki Ganga heykelinin nnde ksa bir Puja treni yaplr.[SUP][29][/SUP] Hinduizmin l yakma gelenei nedeniyle birok insan, bu kadar byk bir lkede binlerce kilometre yol kat ederek yaknlarnn kllerini bu nehre serperler.[SUP][33][/SUP]



Hanuman

Hanuman, maymun bir Hint tanrsdr.[SUP][34][/SUP] Vinu'nun avatarlarndan biri olan Rama'ya kars Sita'y kurtarmasnda yardm eden bir vanaradr. Bhakti'nin zirvesini sembolize eder ve kimilerine gre iva'nn avatarlarndandr. Daha ok Vayu deva yani rzgr tanrsnn olu olarak tannr. Baz akademisyenlere gre in mitolojik karakteri Sun Wukong'dur.[SUP][35][/SUP]
Yazm, M.. 6. yzylda balam Ramayana'da Vinu€š€nun avatar kabul edilen Rama€š€nn eytan kral Ravana tarafndan karlan kars Sita€š€y maymun kral Hanuman€š€n yardmyla kurtarnn hikayesini anlatr.[SUP][36]
[/SUP]


ndra

ndra Vedik Hintlilerin ulusal tanrsdr. [SUP][9][/SUP] Hinduizm'de havann ve savan tanrs, Cennet veya Swargaloka'nn Tanrsdr. Hint-d geleneklerde de yer alan nemli bir figrdr.[SUP][37][/SUP] Yedik dneminin en nemli tanrs kuraklk ve karanlkla mcadele eden tanrdr.[SUP][7][/SUP] ndra kiilendirilmi gkyz'dr. Veda tanrlar arasnda birinci sray almasna ramen "yaratc" bir vasf yoktur. Gl ve sava bir tanrdr. Gkten yadrd yamur ile vrtra'y yani kurakl yok eder. imek onun silahdr. Sonraki mitolojide ikinci sraya itilmesine ramen Rgveda'da baroldedir.[SUP][16][/SUP] Rgveda'nn doduu zamanlarda sava bir ulus olduklarndan, ndra da buna uygun olarak sava bir tanryd.[SUP][9][/SUP] ndra, yldrmlar yadrarak dalar devirir dalarn iindeki sular tutsak eden canavar ldrrd. Eski Hindular bitkilerin bymesini salayan yamurlar getiren ilk frtnalar byle aklyorlard.[SUP][5][/SUP]
ndra'nn adna 250 ilahi sunulmutur.[SUP][7][/SUP] ndra, Danavalarla yapt savata Asuralarn kral Magadhara'y ldrm ve byk bir len dzenlemitir.[SUP][38][/SUP] Bir efsaneye gre ndra, aziz Gautama'nn klnda azizin kars Ahalya'y batan karr. Bunu renen aziz, ndra'y kars ai ile birlikte mr boyu ksr kalmaya mahkum eder. Hatta ndra'ya yardm etmek isteyen dier tanrlar, ona bir ift ko yumurtas takmlardr.[SUP][39][38][/SUP]
Veda dininde, Indra€š€nn Asuralarn ba Vrtra€š€ya kar olan mitolojik savayla karlarz. Rig Veda€š€nn sonunda, Indra tanrlarn en by haline gelir; srekli olarak Asuralarn bayla savar. Indra, Vrtra€š€nn yok edicisi yani, onun kar glerin yok edicisi olarak isimlendirilir. nk Vrtra, €š“mnia€š€, €š“savunma€š€ ya da €š“g/kuvvet€š€ anlamna gelir. Vrtra, suyu hapseden ve bundan dolay da kuraklk demonu olarak kabul edilen demondur; ayn zamanda onun bir dman insan olabileceine de iaret eden doksan dokuz kalenin Rabbidir de. Mit, Indra ve Vrtra arasndaki savan sonucu olarak sularn serbest braklmas ve gnein parlatlmas; Vritra€š€nn elinde olan inein serbest braklmasyla sona erer.[SUP][40][/SUP]
Govardhana mitinde Krishna€š€nn en byk tanrlardan birisi olan ndra€š€ya meydan okumas ve halkn onun gazabndan korumak iin yaptklar anlatlmaktadr:
€š€œSonbaharda obanlar gelenekleri gereince yamur tanrs ndra€š€nn onuruna byk bir len dzenlemek isterler. Krishna ndra€š€ya tapnmann bo olduunu syler. €š“Biz ormanlarda dolaan ve her zaman ineklerden saladmz zenginlikle geinen obanlarz. Bizim tanrmz inekler, tepeler ve ormanlardr€š€ der. Bu szleri sarf ederek, obanlar ndra festivali yerine bir da kurban trenine davet eder. obanlar da buna uyarlar. Bu duruma ok kzan ndra, aaya mthi bir frtna gnderir. Fakat Krishna Govardhana dan havaya kaldrarak onu obanlarn ve srlerin stnde bir emsiye gibi tutar, onlar frtnadan korur. Yedi gn sonra frtna diner, Krishna da yerine koyar ve ndra Krishna€š€nn yce tanr Vishnu olduunu anlar.€š [SUP][41][42][/SUP]
Aada Rgveda'da ndra'ya sunulmu ilahilerden birka rnek verilmitir.
Ey ndra gel, kutsal otlarn stne otur da
senin iin karttmz Soma ikisinden i
Dualarmzla balanarak buraya yakla,
bize kulak ver ve dualarmz dinle
Biz soma ikisi tayan Brhmanlar
seni soma imeye aryoruz. ( V I I I / 17:1€š‚3)
Ey ndra ve Vishnu, iimin tamamlanmas iin size
yiyecek ve kutsal eyler sunuyorum,
Kurbanmz kabul edin ve bizi engelsiz yollardan
gtrerek, bize zenginlik ihsan edin...(VI/69:1) [SUP][16][/SUP]



Kali

Kali, kana susam vahi tanra olarak adlandrlr.[SUP][43][/SUP] Bu tanra kendisine ibadet edenleri koruyan ana tanradr ve ebedi bir kozmik g verir. Gerek Puja seremonisi gece yarsnda yaplr, kutlamalar bir ruhsallk atmosferi tar.[SUP][44][/SUP]

Kali evrendeki her varla yaam verir, gene de onlarn kann emmek iin uzun krmz dili sarkar. Kafataslarndan yaplm bir gerdanlk takar, entarisi koparlm kol ve bacaklardandr. O, Kara Zamandr, her varln hem yaam hem lmdr, dnyann rahmi ve trbesidir: Doann, tanrlarn, ilevlerini yerine getirdikleri temsilcileri olduu, nde gelen ilk ve tek nihai gerekliidir.[SUP][45][/SUP]
Hindu Mitinde gcn eril gce kar kazand bir zaferdir. Efsaneye gre Kali, huzuru ve dzeni salamas iin arld. Tanrlar, dnyada hkm sren felaketleri ve vaheti engelleyemiyorlard. "Asura" adndaki eytani varlklar her yerde dehet sayordu. Bir trl zm bulunamyordu bu iblislere. Ta ki en az onlar kadar zalim bir gcn bu eytanlar yok edebilecei akllarna gelene kadar. Yani Kali€š€nin. Himalayalarn kzna gidip dualar edildi. Yaadklar yenilgilerden bkan tanrlar, yenilmez bir g istiyorlard. Bir tanr deil, bir tanra! Bir diinin sezgilerine, pratik zekasna ve zalimliine ihtiyalar vard. Dualar kabul edildiinde nce "Tanra Durga" ortaya kt. Her kolunda ayr bir silahla iblislerin stne saldrd. Fakat en tehlikeli canavarla savarken gc tkenmeye balad. "Mahishasura" kazandn dnp zafer lklar atarken herkesin kann donduran bir grlt koptu. Gkyznden ateler dyordu yeryzne. Tanra Durga€š€nn alnndan ilahi bir k kmaya balamt. Bu arpmaya son vermek iin Kali kendini gstermiti. Mahishasura daha ne olduunu anlayamadan, sonsuza kadar kaybetmitir bu sava.[SUP][43][/SUP]
17. yzyln banda Hindistan€š€da €š€œTanra Kali€šye sunmak zere masum insanlar bir ilmikle boarak ldren €š€œThug€š adl grubun eylemleri, tarihte en bilinen terr hareketlerinden biridir. Yzyln ortalarnda yok edilmelerine kadar yaklak bir milyon insan ldrmlerdir.[SUP][46][/SUP] Kali, bugn bile Hindistan'da sayg ve hrmet grr. Eskiden olduu gibi ona hayvan kurban edilmese de, ounluunu kadnlarn oluturduu bir topluluk ona tapnr.[SUP][43][/SUP]



Kaliya

Kaliya, Hint mitolojisinde Vrindavan€š€da Yamuna nehrinde yaayan zehirli bir Nāgadr. Yamuna€š€da etrafndaki su drt fersah boyunca zehirle kaynar. Yanna hibir hayvan yanaamaz ve nehir kenarnda yalnzca bir tek Kadamba aac vardr. Kāliyā€š€nn asl evi Ramanaka Dwipa€š€dr ama tm ylanlarn dman Garuda€š€dan korkusu nedeniyle evinden uzaklamtr. Garuda Vrindavan€š€da yaayan bir yogi tarafndan lanetlenmitir ve lmle yzyze gelmeden Vrindavan€š€a gelemez. Dolaysyla Kāliyā Garuda€š€nn gelemeyecei tek yer olan Vrindavan€š€ yeni evi olarak seer.

Bir zamanlar Krina obanlarla top oynarkan rmak kysndaki Kadamba aacna kar. Top suya der ve Krina€š€da arkasndan suya dalar. ahlanan Kāliyā yz on yerinden zehir fkrtarak Krina€š€nn vcudunu sarar. Krina yle byr ki Kāliyā onu brakmak zorunda kalr. Her saldrsndan kendini kurtaran Krina Brij halknn ok korktuunu grnce birden Kāliyā'nn kafasna srar ve tm evrenin arln kendisinde toplayarak ve ayayla ritim tutarak nagann kafasnda dans eder. Kāliyā'nn lmesine ramak kala karlar gelip ellerini birletirerek Krina€š€ya kocalar iin dua eder. Krina€š€nn bykln tanyan Kāliyā teslim olur ve bundan sonra kimseye zarar vermeyeceine sz verir. Krina onu affeder ve nehri terk ederek Ramanaka Dwipa€š€ya gitmesine izin verir.
Krina ve Kāliyā€š€nn yks Bhagavata Purana€š€nn Onaltnc blmnn onuncu ktasnda anlatlr. Nagavani kshatriyalardan Kaliramna gotrasndan Kaliya diye bilinen bir kral Yamuna nehri kylarndaki Mathura yaknlarnda hkm srmt. Mathura yaknlarndaki eski kale Kaliramna yknt hlindedir. Bu kale Kalidheh kalesi olarak bilinirdi. Krina€š€nn Kaliya adl siyah renkli bir pitonu ldrd Mahabharata€š€nn nl blm bu gotradan kt bir hkmdar ile balantldr. Naga Kaliya€š€nn lmyle Krina bu klann Brij€š€deki hkmne son vermitir. Pencap€š€ta Kaliramna klanndan hkmdarlar olan Sinpura ve Bhagowal adl iki kk devlet vard.

Mathura€š€dan sonra dier Jatlar ve Yadavalarla birlikte Kabul-Ghazni€š€ye gittiler. Burada Garh €š‚“ Ghazni kralln kurdular. slam€š€n ykseliiyle birlikte Bhatner- Sirsa€š€ya geri dndler. Kendi ozanlarna gre Patan ve Siswad kylerini kurdular. Patan€š€dan audhary Siu Sisai€š€ye geldi. Kardei Sunda da Sandwa ve Salaywala kylerini kurdu.[SUP][47][/SUP]

Kalki

Tanr Vinu dokuz kere eitli biim ve avatarda dnyaya gelmitir. Onuncu defa dnyaya beyaz bir atn zerinde Gney Hindistan'da, abyla kyne Kalki ad ile gelecektir. Henz gelmemitir. Beklenmektedir.[SUP][48][/SUP]



Kama

Kama, Hint kltrnde istek anlamnda soyut bir tanrdr. Ayn zamanda ak ve sevgi tanrsdr. nana gre Kama, akln ilk torunu, balangta ortaya kan ilk eydir. Kama ortaya knca ztlklar oluur ve insanlarn oluumu, bu ztlklarn tesiri altnda geliir.[SUP][19][/SUP]
Kma szc "istek, ihtiras ve sevgi" anlamlarna haizdir. Btn Hint Geleneksel grnn, Hinduizmin, Caynizmin ve Buddhizmin kreltilmesini ve nne geilmesini istedikleri ey bu "Kma"nn yok edilmesi, etkisiz hale getirilmesidir. Pek ok kutsal kitapta insan mahvolmaya gtrenin "istek ve ihtiraslar" olduu sylenir. Mesel Bhagavadgt'da "duyularn dinmek bilmez iddeti, mkemmellie erimeye alan bilge kiinin bile akln uzaklara srkler" denir. Ayrca "istein insan mahvolmaya srklediinden" bahsedilir. II, 59'da ise "ruh, En Yce Olan grd zaman istekler kaybolur." denilmektedir. Demek ki balangta istek ortaya kmakla "Tanrsall" rtmeye ve unutturmaya balam oluyor.[SUP][12][/SUP]



Krina (Krishna)

Brahmanizm€š€in en nl kiilii €š€œKrishna€šdr. Krina, Vinu'nun 8. enkarnasyonudur. Krina, Brahma ile birlemi bir €š€œyol gsterici€š olarak kabul edilir. Krina€š€nn szleri dorudan Brahman€š€n szleridir; o hibir eyi kendi nefsinden sylemez.[SUP][15][/SUP]
eitli Vainava okullarnda Yce Tanr yani en nemli ve yksek tanr olarak tapnlr. Gaudiya Vainavizm'de En stn Kiilik yani Tanr olarak grlm ve bylece onun dier tm enkarnasyonlarn, Vinu dahil, temeli olduuna inanlmtr. Genellikle flt alan bir sr oban (rnein Bhagavata Purana'da) ya da felsef nasihatler veren gen bir prens (rnein Bhagavad Gita'da) olarak betimlenir. Geleneksel olarak Krina'nn Devaki'nin olu olduuna inanlr ki Devaki bir iblisin ocuu, kt bir kral olan Kamsa'nn yar kardeidir. Kamsa kardeinin ocuklarndan birisinin kendisini ldrecei haberine sahip olduu iin Devaki'nin birok olunu ldrm, fakat sonunda Krina tarafndan ldrlmtr.[SUP][49][/SUP]
Tanr Krina Mahabharata Destannn son yedi bolmn ieren Harivama Destannn Kahramandr. Gerekte Tanr Krna Brahman Kastna mensup bir kyl ailesinde domu, vcudu kl renginde olan bir tanrdr ve Ak- lahyi, Tanr Akn sembolize eder. Btn genlii Sevgilisi oban kz Radha ile btn gnlerini dier oban kzlar ve sevgilisi ile dans etmekle geirir. En byk zellii daima elinde bir flt veya Kaval bulundurmas ve almasdr. Harivama Destannda Hari'nin yani Krina'nn yaam ve ait olduu Ay Slalesinin ve dier Gne, Ate ve Ylan slalelerinden bahsedilmektedir. Ak'-lahi nemli ve byk bir inan olarak asrlardan beri tazeliini muhafaza etmi, birok airler din ilahiler ve iirler yazmlardr.[SUP][48][/SUP]
Krina, Hint felsefesinde, Hint Tanrs Vinu€š€nun, Zorba kral Kamsa€š€y yenerek halkn zulmden kurtarmak iin Krina adyla bedenlendii ve Krina adyla yaptklar anlatlr. Krina, Hint Tanrs Vinu€š€nun 8. enkarnasyonudur.[SUP][50][/SUP] Vinu'nun avatarlarndan biri olarak dnyaya gelen ve insanlara doruyu gsterme amac gden Krina, dnyadaki grevini tamamladktan sonra kendisini kurban eder.[SUP][51][52][/SUP]
Efsaneye gre Krisna kk bir ocukken, Radha€š€nn solgun yzn ok kskanm ve alayarak annesi Yashoda€š€nn yanna gitmi. O€š€na, hayatn ok acmasz olduunu, Radha€š€nn yz ak tenliyken, kendisininkinin ok koyu renkli olduunu sylemi. Yashoda ise cevap olarak, Radha€š€nn gzel yzn istedii renge boyayabileceini sylemi Krisna€š€ya. Ve O da kardeini boyayarak tpatp kendisine benzetmitir.[SUP][53][/SUP]
Krina szc Sanskritede szlksel olarak "siyah" anlamna gelir. Betimlemelerde genellikle mavi veya koyu mavi renkli bir tenle tasvir edilen Krina, murthiste ise daha ok koyu renkli veya siyah olarak tasvir edilir. Krina'nn yaamna dair birok hikye vardr ve bunlar farkl Hindu retilerine gre eitlilik gsterir. Bununla birlikte genel olarak efsanelerde onun ilah enkarnasyonuna, pastoral bir ocukluk ve genlik dnemine, daha sonralar ise bir kahraman olarak yaayna deinilir, rnein birok canavar yendii ne srlr[SUP][54][/SUP].

Hinduizmin yan sra Jainizm, Budizm gibi dinlerde de Krina'ya rastlanr. Bununla birlikte Krina'nn rol veya hikyesi bu dinlerde deiiklik gsterir. rnein Budizmde Krina'ya Jataka hikyelerinde Sariputra'nn yaamlarndan biri, efsanevi bir fatih ve Hint kral olarak yer alr. Ayrca Krina Bahai inancnda Tanr'nn bir tecellisi olarak anlr.[SUP][49][/SUP]



Lakmana

Lakmana, Rama'nn erkek kardei ve yakn arkada, Ramayana destanndaki kahramanlardan biridir. ou Hinduizm okullar Lakmana'nn yedinci avatarn bir paras olduuna inanrlar, onlara gre Rama temel avatarken Lakmana ikincil formdur. smi Lakman veya Laxman olarak da yazlabilir.[SUP][55][/SUP]

Mithra

Anadolu, ran, Hindistan ve Mezopotamya'y kapsayan ok geni bir corafyada inanlan Mithra adl tanr, arslan bal bir ylan olup atei simgelemektedir.[SUP][56][/SUP] (Sanskrit yazsyla Mitr), Hint kltrnde drstlk, dostluk, szleme ve toplantlarn ileyiinden sorumlu ilahi varlktr. Rigveda'da Varuna ile ilikili bir figrdr.

Zerdtlk'teki Mithra'yla bir balants olabilir. Erken Hint-ran dilleri'ndeki mitra (szleme ya da balayc) kelimesinden tremi olabilir.
Zerdt ve Hindu inanlarndaki Mithra ve Mitra benzer karakteristik zellikler gsterse de, bamsz ekilde gelimitirler ve birbiriyle kartrlmamas gerekir.
Mitra ve Mithra zellikle Roma Mitraizm'indeki Mithras ile de ska kartrlr. Mitraizm'e adn Hint-ran kltrndeki Mitra adn verse de, Mitraizm Roma'nn rn bir inan sistemidir. Mitra'nn slam ncesi putperest Arap toplumunda karl, Tanr'nn kzndan biri olan El-Lt'tr.[SUP][57][/SUP]
Hind-ran dininde Mitra, szlemelerin kutsal tanrs ve onlarn muhafzdr. Mitra, yalnzca €š“szleme€š€ anlamna gelmez; fakat ayn zamanda, €š“dostluk€š€ anlamna da gelir; nk Orta ve Yeni Farsa€š€da (mitradan tremi olan) mihr €š“sevgi€š€ ya da €š“dostluk€š€ anlamna gelirken Sanskrite€š€de mitra, €š“dost€š€ anlamn ifade etmektedir.[SUP][86[/SUP]



Murugan

€š“Senthil€š€, €š“Saravana€š€, €š“Kartikeya€š€, €š“Arumugan€š€ ve daha birok adlaryla da anlr.[SUP][58][/SUP]



Naga

Hint mitolojisinde insan yzl, kobra enseli ve ylan kuyruklu yar tanr nagalar sklkla tasvir edilmektedir.[SUP][59][/SUP]



Nandi (Nandhi)

Hint mitolojisinde Nandhi, okyanusun alkalanmas ile ortaya kan kutsal inek Surabhi ile bilge Kashyapa€š€nn oullardr. iva€š€nn hayvan biimine girmi hali olan st beyaz bir boadr. iva€š€nn seilmi binek hayvan ve byk Tanr€š€nn bereketini temsil eder. iva €š€œSaf Olan€š ve hkm verebilmek ise hikmetleri grebilmeye baldr. Ancak hikmetle grebilen bir gz adil kararlar verebilir. Adalet ilkesi gzetilmeden verilen hkmler zulm olarak adlandrlabilir.[SUP][60][/SUP] Hemen hemen her iva tapnanda ana tapnma yerinin karsnda bir Nandi idol grlebilir. Yalnzca Nandi'ye adanm tapnaklar da bulunur.
Nandi Hinduizm'in ana tanrlarndan biridir. Ortaya k ndus vadisi uygarlna kadar dayanr. Pasupati ad da verilen bu tanrnn srleri koruduuna inanlrd. Baz puranalar Nandi ya da Nandikevara'y vcudu iva'ya benzeyen, boa bal, drt kollu olarak resmeder. Bir eliyle Parasu (balta) dier eliyle de Mruga (antilop) tutan Nandi'nin dier iki eli Anjali (sayg ifadesi) olarak birlemitir. Daha sonralar ise gnmzdeki iva'nn ana ulam arac olarak grld hli olan boa Nandi ekline dnmtr. Festivaller srasnda iva idol Nandi idol zerine yerletirilir. iva ile Nandi arasndaki bu yakn balant her iva tapnann garbhagriha kapsnn karsnda bir Nandi heykeli olmasn aklar. Ayn zamanda Tamil dilinde "nandi" szcnn neden yolu kapatan bir kii anlamnda kullanldn da aklar.Sanskrite'de, "vrisha" boa anlamna gelir ve baka bir arm bulunur: drstlk ya da Dharma. iva'ya dua etmeden nce Nandi'ye dua etmek nemlidir.
Baz Puranalara gre Nandi Vinu'nun sa tarafndan tamamen iva'ya benzeyerek domutur ve bilge Salankayana'ya evlat olarak verilmitir. Baz Puranalara gre ise bilge Silada'nn oludur ve iva'nn ltfuyla domutur. Lanka'nn iblis kral Ravana'y krallnn bir maymun (Vanara) tarafndan yaklp yklmas iin lanetleyen Nandi'dir. Daha sonra Aok Vatika'da Ravana tarafndan esir tutulan Sita'y aramaya giden Hanuman Lanka'y yakmtr.

Olumlu kuvvetler devalar ve olumsuz kuvvetler asuralar bir araya gelerek lmszlk nektarn elde etmek iin bir da ile okyanusu alkalarlar ve ip olarak da ylan Vasuki'yi kullanrlar. Devalar bir utan, asuralar dier utan eker. Bu ilem srasnda rahatsz olan Vasuki'nin kustuu zehir insan karmas olur. Bu "zehir" yle tehlikelidir ki ne devalar ne de asuralar yanna gitmek istemez. Olduka yapkan olan bu zehir ile temas tanrlar insan egosu ve ile lkesine ekecektir. Herkes kaarken bu zehre yaklaabilen tek kii olan Lord iva Nandi ile birlikte yardma gelir. iva zehri eline alr ve ier. iva'nn azndan zehrin damladn gren Nandi hemen topraa den bu zehri ier. Bunu izleyen devalar ve asuralar ok arr ve Nandi'ye ne olacan merak ederler. Lord iva "Nandi bana kendini ylesine teslim etti ki benim tm gcme ve tm korumama o da sahip oldu" diyerek korkularn yattrd.[SUP][61][/SUP]



Narasimha (Narasingh, Narasinga)

Narasimha (insan-aslan) Hinduizm'in Puranalarna gre Vinu'nun bir avatardr. Bu avatar yar insan yar aslandr. Gvdesi ve bacaklar insan gvdesidir ama yz aslan yzdr ve peneleri vardr.zellikle Gney Hindistan'da olmak zere nemli sayda Vainava grup tarafndan tanr olarak tapnlan Narasimha, zellikle kendine inananlar gerektiinde savunan ve koruyan Vinu'nun bir biimi olarak "Byk Koruyucu" olarak da anlr.[SUP][62][63][/SUP]



Parvati (Uma)

Hint mitolojisinde Parvati, iva'nn karsdr. Parvati'nin derisi altndandr, ve gzellii temsil eder. Anneye tapnma Devi Maa, Devi Uma veya Maya olarak adlandrlr. Devi, byk anne, evrensel anne'dir.[SUP][64][/SUP]
iva€š€nn ilahi ailesinde sadece drt kii vardr, bunlar, Rab vara, ei Parvati ve iki oullar olan Subramanya ve Vinayaka€š€dr. iva€š€nn arac bir Boa olan Nandi€š€dir. Anne Parvati€š€nin arac ise Aslan€š€dr. iva, ei Parvati de dahil olmak zere btn dnyaya zahitlik grnmn retmek iin bu ilahi formu almtr. O€š€nun bir baka alkanl da sadaka dilenmekti. Btn bunlara ramen Parvati, kocasnn bu acayip kyafet ve alkanlklarndan dolay iva€š€ya kar nefret veya tiksinti duymamtr.[SUP][65][/SUP] Anlaya gre yoga tanrs olan Tanr iva yogay sevgilisi Parvati€š€ye, insanl kurtarmas iin insanlk askna retmitir.[SUP][9][/SUP] 3 ubat, Hindistan'da Maha Shavartri, yani Lord Shiva ve Tanra Parvati€š€nin evliliklerinin kutland Hindu kutsal gn ve festivalidir.[SUP][66][/SUP]
Brahma€š€nn Saktisi, yaratc kapasiteyi temsil etmekle birlikte, ve eril prensiplerin yaratmada karmas dncesi, iva€š€ya ve ei Parvati€š€ye aktarlr. Parvati,
kendisiyle yaratt, koruduu ve yok ettii gcn bir parasdr. Farkl dnya dinlerindeki tanrsal androjeni gstermek iin birok rnek iktibas edebilir. Tanrlar, onlarn tamlklarn ve yaratc glerini ima etmek iin €š“Baba ve Anne€š€, €š“Koca ve Kar€š€ diye isimlendirilirler.[SUP][40][/SUP]

Pushan

Pushan, rzk tanrs da denen Gne tanrsdr.[SUP][9][/SUP]

Hazrlayan: Akhenaton
Rama (avatar) Tanr Vinu'nun en nemli avatarlarnn ikisi de Rama ve Krina olarak bedenlemesi kabul edilmektedir.[SUP][67][/SUP] Bilge Thaygaraja Rama’y ycelten bir ark bestelemiti ve anlam yleydi:
Ram’n gc olmasa, basit bir maymun engin okyanusu geebilir miydi? Servet tanras olan Lakshmi Devi, O’nun ei olabilir miydi? Lakshmana O’na tapabilir miydi? Zeki Bharata O’na selamlarn sunabilir miydi? Bunlarn hepsi de sadece Rama’nn kudretli gc sayesinde olmutur. Gerekten, Rama’nn gc btn tariflerin tesindedir.[SUP][68][/SUP]
Bir Brahman olan Tulsidas 1574 de balayp 1614 ylnda bitirdii eserinde Ramayana’y yeniden yazd. Bu insan bedenine girmi Tanr Rama’nn destanyd. Kars Sita kadnln simgesiydi. Bu kitapta Hindu dini Hristiyanla ok fazla yaklamt. Dualar, Hristiyan dualar gibiydi. Rama sa’ya ok benziyordu.[SUP][69][/SUP]
Sarasvati Sarasvati, renme ve bilgeliin tanrasdr. Bahar mevsiminin beinci gnne ve Hint takvimindeki Maagh aynn da beinci gnne denk gelen Vasant Panchami (Bahar Bayram), ona adanmtr. Festivalde bolca kullanlan sar renk; hem tanra Sarasvti'nin, hem de hardal ieklerinin rengidir. Halk, Sarasvati-puja yaparken bu nedenle sar renkte giysiler giyer ve sar renkte tatllar yer.[SUP][70][/SUP]
Skanda Skanda, sava tanrsdr. Dier adlar Krttikeya, Kumra, Mahsena ve Guha'dr. Gney Hindistan'da Subrahmaya olarak anlr. Skanda'nn yaratl ya da kkeni ile ilgili ok sayda farkl efsane vardr. Skanda'nn dier bir ismi olan Krttikeya ise Rmyaa ve Mahbhrata destanlarnda iva ya da Rudra'nn olu olarak gemektedir.
lk olarak hndogya Upanishad ve Bhagavadgt da Skanda ismine rastlyoruz. “Bilen kii ne lm grr, ne hastal ne de kederi, Bilen kii sadece Btn' grr, Btn' elde eder. tman tek katldr, be katldr, yedi katldr ve dokuz katldr. Yine onun on bir katl, yz on bir katl olduu sylenir. Saf beslenme, bedenin saf olmasn salar.” [SUP][9][/SUP]
O saflk, geleneksel retilenlerin kuvvetle yerlemesine neden olur. Geleneksel retiler renildiinde tm balardan kurtulunur. Sanatkumra'nn karanln teki tarafn gsterdii byle bir kimse lekelerinden kurtulur. nsanlar onu Skanda diye, evet Skanda diye arrlar. [SUP][71][9][/SUP]
Soma Soma, insanlar sarho etmekle birlikte aslnda ienlere lmszlk veren bir amritadr. Ayrca amrita sadece tanrlar tarafndan iilmektedir tpk Yunan mitolojisindeki nektar gibi. O, elinde keskin ve korkun silahlar tutar. Bir yay ve bin oku vardr. Bir atn ektii gksel arabasna binmektedir.[SUP][4][/SUP]
Puranik mitolojide Soma'nn ounlukla ermi Atri ve kars Anasūyā'nn olu olduu sylenmektedir. Ama otoriteler bunda anlamazlar. Bir dnceye gre Dharma'nn oludur. Bir dier dnceye gre okyanusun alkalanmasndan tremitir. Vishnu Purāna'da Brāhmanalarn hkmdar olarak adlandrlmaktadr3. Purānalara gre Soma, tekerlekli, sanda ve solunda be olmak zere 10 tane beyaz atn ektii bir arabaya binmektedir.
eitli kitaplarda Soma iin dzlen yaklak 120 ilahi mevcuttur. ndra ve Agni'den sonra en ok ilahisi olan tanrdr. Ancak karakterinin insan-biimsel nitelii ndra, Agni veya Varuna kadar gelimemitir
Soma kurban trenleri srasnda kurban yerine gelerek, kutsal otlarn zerindeki sunaklar almaktadr. Soma elinde korkun silahlar tutar; bir yay ve bin oku vardr. Bir ift atn ektii gksel bir arabas vardr. Soma dalarda yayor olarak gsterilse de aslnda onun asl mekn cennettir. Soma, cennetin ocuu, cennetin st, cennetin efendisidir. Binek kuu bir kartaldr. Ayn zamanda bitkilerin ve ormann efendisidir. Soma nehirlerin, btn dnyann, tanrlarn ve lmllerin kraldr. Rigveda'nn en eski ilahilerinde Soma mistik adan ay ile zdeletirilir. Eski bir esere gre bir sava olan Soma Rishi Dāsa'nn, yirmi yedi yldzn kiiletirilmi hali olan yirmi yedi kz ile evlidir. Chāndogya Upanishad'da Ay, kral Soma'dr.
Soma'nn birden fazla ad vardr. simleri u ekilde sralanmaktadr; andra (Ay), ndu (Damla veya Ay), Niākara (Geceyi Yapan), Sitānu (Beyaz Ikl), Nakshatranātha (takmyldzlarn efendisi), Pau (Hayvan), Retodha (Dlleyen), Vāaspati (Szn Efendisi), ivaekhara (iva'nn Bal). Bununla birlikte Soma, otoriteler tarafndan “Hint Bacchus” yani Dionysos'u olarak yorumlanmaktadr.[SUP][72][/SUP]
Surya Surya, Hinduizm'de gne tanrsdr. Dyaus Pitar'n olu. Altndan kollar ve sa vardr. Sava arabas yedi at tarafndan ekilmektedir; bu yedi akray temsil eder. Olu Tvatar'dr.[SUP][73][/SUP]
iva iva, Hindularn yaratma, yok etme ve yeniden yaratma tanrsdr.[SUP][74][/SUP] Adi Sankara iva isminin anlamn yle ifade eder: "sminin telaffuzuyla herkesi saflatran/arndran" veya Saf Olan. Yani, iva Prakrti'nin (maddenin) gunasndan (zelliinden) etkilenmez, bunlar: Sattva, Rajas ve Tamas'tr. Baz grlere gre iva Tanr'nn nc biimi/yz, Trimurti'nin (Hint Teslisi) bir parasdr. Trimurti'de, Brahma yaratc, Vinu koruyucu, iva ise yok edicidir. Her ne kadar yok etmeyi temsil etse de, olumlu bir g olarak grlr (Ktln Yok Edicisi).

Dier grler iva'nn Vinu'yu rettii, Vinu'nun da Brahma'y rettii ve bylece Brahma ile yaratln baladn ileri srerler. Bunun iinde Trimurti'nin evrimi var olmutur. iva ayrca baka birok role brnr, Mahadeva (Sofularn Tanrs), Rudra (Ltuflarn Tanrs) ve Mahesvara (Evrensel Tanr). iva'ya tapnanlara aivitler denir ve bu kiiler iva'nn Nihai Gerek olduuna inanrlar.[SUP][75][/SUP]
iva da drt kolludur. Bazen tek bazen bazen de be kafal olarak gsterilir. nsan kafataslarndan olumu bir zincir tar. iva'nn dnyann sonunu getirecei de sylenir; ama ayn zamanda bebekleri dnyaya getiren de odur.[SUP][5][/SUP]
ivaclk iin iva, Yce Tanr’dr ve btn dier tanrlar ona tabidir. O, btn ztlarn uzlamasdr: Bu yzden de o, hem yaratc hem yok edici, hem korkun hem nazik, hem kt hem iyi, hem erkek hem kadn, hem ebedi dinginlik hem de sonsuz faaliyettir.[SUP][40][/SUP]
Efsaneye gre ak ve sevgi tanrs Kama, iva'y kandrmak ister. Fakat iva, alnndaki nc gzden bir erare gnderir ve Kama kl olur. Ayn zamanda kendisi de kama'nn att ok ile vurulmu ve Uma'y (Parvati) sevmitir.[SUP][76][77][/SUP]
ivaclk, tanr iva zerinde odaklanmay ve ona yce Varlk olarak tapnmay ifade eder. Farkl teolojileri ve uygulamalar ieren ivaclk, teki Hindu geleneklerden daha ok asketik bir zellik gsterir. Yce Varlk olarak kabul edilen iva’nn tarihi ok eskidir. Vedalarda iva’ya ya da onunla ayn tanr olduu kabul edilen Rudra’ya ynelik ilahiler bulunduu gibi, daha nce de zikrettiimiz gibi Indus Vadisi Medeniyeti’nin kalntlar arasnda bulunan mhr zerindeki betimlemenin, genel olarak iva olduu kabul edilir. Ancak iva klt, Upaniadlar sonras dnemde nemli bir klt olarak ortaya kar ve ankara ve Kumarila gibi kiilerin faaliyetleriyle ortaada kuzey ve gney Hindistan’da nemli bir g haline gelir.[SUP][78][/SUP] ocuklara, daha yal insanlarn syledikleri Rma, Hari ve iva’nn isimlerini tekrarlamalar retilir.[SUP][78][/SUP]
Ushas Ushas, afak tanrasdr.[SUP][30][/SUP]
Varaha (Varahi) Varaha, Vinu'nun domuz eklindeki nc avatardr. Rivayete gre Dnyay (prthivi) alp kozmik okyanus un dibine gtren rakasa (iblis) Hiranyaka'y yenmek iin ortaya kmtr. Sonunda galip kan Lord Varaha ile Hiranyaka'nn arasndaki savan bin yl srdne inanlr. Varaha uzun dilerinin arasnda tayarak Dnyay okyanustan karr ve evrendeki yerine geri getirir. Vinu bu avatarnda iken Prithvi (Bhudevi) ile evlenmitir.

Sanat eserlerinde Varaha ya tamamen hayvan olarak ya da insan vcudu zerinde domuz bayla tasvir edilmitir. nsan vcutlu eklinde drt kolu vardr, bir eliyle ark, dier eliyle denizkabuu tutarken dier iki elinde grz, kl, lotustan birini tutar ya da kutsama hareketi (mudra) yapar. Dnya, domuzun uzun dileri arasnda durur. Bu avatar Dnya'nn bir tufandan (pralaya) kurtuluunu ve yeni bir kozmik evrimin (kalpa) balamasn temsil eder. Varaha Purana, Varaha'nn anlatc olduu bir Purana tarzdr.[SUP][79][/SUP]
Varuna Varuna, yamur ve rzgar gibi tabiat olaylarna hakimiyeti ile tannr.[SUP][80][/SUP]
Veda'da “maya”, Tanr Varuna'nn bir sfatdr. Veda'da “maya”, Tanr Varuna'nn bir sfatdr. Bu sfat sayesinde Tanr Varuna, karsnda ok kuvvetli bir rakip olduuna inanan, akna dnm dman askerini felce uratarak kendi inananlarna zafer ihsan etmitir.[SUP][81][/SUP]
Vayu Vayu, Rzgar Tanrsdr.[SUP][13][/SUP]
Vinu Vinu, Veda metinlerinde ilahi varla verilen isimlerden birisidir. Hindular, yar tanr denen daha aa tanrlara da inanmakla beraber, dierlerinin kayna olan bir tek ilah olduunu bilirler. Vaisnavalar onu Vinu, her eyin yaratcs olarak tanrlar. Dnya var olmadan nce daha hibir yar tanr, gne, ay ve dier yldzlar yokken, Vinu kendi ezeli ve ebedi zatyla vardr.[SUP][82][/SUP] Vainavizme inananlara gre O Nihai Gerek'tir ve Tanr'nn sadece bir grn, biimi olmaktan tedir. Advaita felsefesini izleyen Smartaara gre Vinu veya iva gibi tanrlar, nihai stn bir gcn, tanrnn (Brahman) eitli yzleri, ekilleridirler. Onlara gre bu nihai tanrnn zel bir ekli, yz, ad veya zellikleri yoktur.[SUP][83][/SUP]

Vinu Tanrnn Koruyucu, insanlar ve toplumu byk felketlerden, ktlklerden koruyucu sfatn temsil eder. Bu dnyada dzen ve nizam bozulduu zaman Tanr Vinu Kular Kral Garudann srtna binerek dnyaya gelir dzeni yeniden kurar ve tekrar Semavi Sarayna dner. Tanr Vinu dokuz kere eitli biim ve kiilikte dnyaya gelmitir. Onuncu defa dnyaya beyaz bir atn zerinde Gney Hindistan'da, abyla kyne Kalki ad ile gelecektir. Henz gelmemitir. Beklenmektedir. Tanr Vinu dnyaya sekizinci geliinde Tanr Krina olarak gelmitir.[SUP][48][/SUP] Vinu ou kez bir kartaln zerinde uan drt kollu bir tanr olarak gsterilir. Yeryznde deiik insan ve hayvan grnmlerinde belirdiine inanlr.[SUP][5][/SUP] Vishnu mavi tenli olarak resmedilmi, cennete ait bir tanr olarak tanmlanmtr.[SUP][84][/SUP]

Hindu inancna gre, evrendeki kozmik dzen, zaman zaman tehlikeye girmektedir. Byle durumlarda Tanr Vinu, bu dzeni yeniden salamak iin inmekte bedenlemektedir. inilerinin birinde Tanr Vinu, Tufan olaynda balk olmu, gemide bulunanlara yol gstermitir. Bir defasnda insan-aslan olarak yer yzn ykmak isteyen dev bir eytan ldrmtr. Tanr Vinu'nun en nemli avatarlarnn ikisi de Rama ve Krina olarak bedenlemesi kabul edilmektedir. Hinduizmin btn din ve inanlar kapsadn ne srenler, bu inanca dayanarak, Buda'nn, Hz. sa'nn ve dier semavi dinlerin peygamberlerinin de Tanr Vinu'nun bir avatar olduunu iddia etmektedirler.[SUP][85][67][/SUP]
Vinu’nun gizemli gcn uygulayarak, bu dnyadaki bireysel bir varlk olarak tecrbi ve ahsi varln zerine alabildii ve aldna dair bir baka gerek daha vardr. Tanr’nn fazileti ve doru dini yeniden eski haline getirmek iin kendisini zaman zaman gstermesine dair bu orijinal dnce, Vinu’nun bu tr tezahrlerinin Tanr’nn yeryzne inileri olarak kabule edilmeye baland ve onun gerekten bu enkarnasyonlarda mevcut olduu eklindeki gelimi bir doktrin halini ald. En nemli enkarnasyonlar, Krina ve Rama’dr.[SUP][86][/SUP]

Vinu, yeryzne ilk iniinde balk biimine brnr. eytan'n Brahman'n yazd Kutsal Vedalar' denizin dibine atmas nedeniyle balk biiminde yeryzne inmi ve denizin dibindeki kutsal kitab karmtr.[SUP][87][/SUP]
Vinu, yeryzne ikinci kez bir kaplumbaa olarak iner. Tanrlarn denizleri kartrmak iin tersine evirdikleri bir dan ucu dnyay delmesin diye srtndaki kabuu dan sivri ucuna dayar.[SUP][56][/SUP]

Kaynaklar [1] Elif Bali, "Hindistan ve Pakistan'n D Politika Tercihlerinin Souk Sava ve Souk Sava Sonrasna Yansmalar" (yksek lisans tezi), Ankara niversitesi Uluslararas likiler Anabilim Dal, Ankara 2006.
[2] Yaar ahin Anl, "Mahatma Gandhi", Kasta Yaynevi, stanbul, 2005, s.17.
[3] A. Mustafa Dastanl (Ed.), "Bavuru Kitaplar Mitoloji", NTV Yaynlar, stanbul 2009, s.283.
[4] Fatma Hicret Un, "Karlatrmal Hint ve Yunan Mitolojisi" (yksek lisans tezi), Ankara 2011.
[5] "Mitoloji", Milli Eitim Bakanl, Ankara 2003.
[6] Sayar Bayar, "Tmevarmla Sayma", Matematik Dnyas, Bahar 2005.
[7] Ar.Gr. Hatice Derya Can, "Hint Ate Tanrs Agni", Nsha, Yl:2, say:7, Gz 2002.
[8] Ar.Gr. Hatice Derya Can & Yaln Kayal, "Hint ve Trk Mitolojisinde Ate Klt", Batman nv., Journal of Life Sciences, Volume 1, Number 1, (2012)
[9] Review of the Faculty of Divinity University of Sleyman Demirel (Refereed Journal), say:19, 2007.
[10] "Rgveda" (ngilizceye ev. Ralph T. H. Griffith), Motilal Banarsidass Publishers, Delphi 1995, I, XII, s.2..
[11] a.g.e., IV, XI, s.5.
[12] Yrd. Do. Dr. Korhan Kaya, "Yaratl lahisi (Rg Veda, X, 129)"
[13] Komisyon, "mam-Hatip Liseleri in karlatrmal Dinler Tarihi", M.E.B., 1. bask, 2010.
[14] Swami Nikhilananda, "Hinduizm", s. 27- 33.
[15] Metin Bobarolu, "Hint rfan", Anadolu Aydnlanma Vakf.
[16] Yrd. Do. Dr. Korhan Kaya, "Vedalarn Bilinmeyene Tanrs Ka"
[17] tr.wikipedia.org/wiki/Brahma
[18] Bhagavadgita VIII-17-20.
[19] Harun ahin, "Cemil Meri'in Eserlerinde zel simler ve zel Anlam Yklenmi Kelimeler" (yksek lisans tezi), Erciyes nv., Sosyal Bilimler Enst., Trk Dili ve Edebiyat Anabilim Dal, Kayseri, ubat 2006, s.90.
[20] Byk Larousse, Geliim Yaynlar, cilt 4.
[21] Glter Locher, "nce Tanra Analar Vard", Bizim Dergi, say:2, Nisan 2006, s.27.
[22] Sacred Seven Travel Designer, Trke e-Blten, Ekim.
[23] Mircea Eliade, "Traite D'histoire Des Religions", s.2.
[24] Yrd. Do. Dr. Korhan Kaya, "Vetalapanavimati (Hortlan 25 Hikayesi)"
[25] 10.02.2005 tarihli Anadolu Ajansndan aktarlan haber.
[26] Hindistan Gezi Sitesi Blteni, say:3, Eyll 2003.
[27] tr.wikipedia.org/wiki/Ganea
[28] Roy Eugene Davis, "Yedi Derste Bilinli Yaam", CSA Press, s.28.
[29] Hindistan Gezi, "Hazrat nayat Khan'n 87. Yl Urs Kutlamalar Kapsamnda Hindistan Yolculuu"
[30] Indiaperspectives, Cilt: 24, say:5, 2010, ISSN 0970 5074.
[31] MO renci Blteni, Ocak-ubat 2012.
[32] Mustafa Blent Gndomu, "Kumbh Mela - Yaamn Snrlarna Yolculuk", Yedipere Yazlar, s.5-6.
[33] Ali Polat, "Bir Damla Su", stanbul 2009, ISBN:978-975-93465-5-3, s.233..
[34] Karl Marx, "Hindistan'da ngiliz Egemenlii", Londra 1853.
[35] tr.wikipedia.org/wiki/Hanuman
[36] Dinler Tarihine Giri, nite 1.
[37] tr.wikipedia.org/wiki/Indra
[38] Ar.Gr. Hatice Derya Can, "Hintlilerin lk Ak yks: Pururavas ve Urvai"
[39] til, Abidin., ndra-Dharma, A.. lahiyat Fakltesi Dergisi, cilt XI, A Basmevi, Ankara 1963,s:158
[40] Mariasusai Dhavamony, "The Conception of Deity" (ev. Do. Dr. Fuat Aydn), Sakarya niversitesi lahiyat Fakltesi Dergisi, Cilt: XII, Say: 22 (2010/2), s. 204.
[41] Yrd. Do. Dr. Korhan Kaya, "Hint Destanlar (Rāmāyana, Mahābhārata, Harivama)", mge Kitabevi Yaynlar, Ankara, 2002, s. 104.
[42] Yrd. Do. Dr. Ali Kkler, "Antik Hint ve Yunan Uygarlklar Arasnda Bir Etkileim rnei: Krishna ve Herakles", Sosyal Bilimler Enstits Dergisi Say: 30 Yl: 2011/1, s.29.
[43] Pnar Karaca, "Kali ve G zerine Ksa Bir Makale"
[44] Hindistan Gezi Sitesi Blteni, Say:18, 26 Temmuz 2006.
[45] Joseph Campbell, "The Masks of God / Occidental Mythology", ISBN 975-533-023-2, s.27..
[46] Mustafa zgr Ycel, "Televizyonlarda Terr, Irklk ve Nefret erikli Yaynlar", T.C.Radyo ve Televizyon st Kurulu, Ankara 2011.
[47] tr.wikipedia.org/wiki/Kaliya
[48] Do. Dr. Rasih Gven, "Bengal Edebiyat ve Baller", s.139.
[50] Vedia Blent orak, "Bilgi Kitab", lgate.
[51] Edouard Schure, "Gizemler Kitab: Eskia Gizemleri", Yaynevi, Ankara 2008, s.64.
[52] Do. Dr. Kemalettin zden, "V for Vendetta'da Mitolojik eler, Simgeler ve Ritler", e-Gifder, Gmhane nv. letiim Fakltesi Elektronik Dergisi, Mart 2013, c:2, say:1, s.208.
[53] Ankara idemi, Say: 10, Ekim 2010.
[54] pantheon.org/articles/k/krishna.html
[55] tr.wikipedia.org/wiki/Lakmana
[56] Altan Armutak, "Dou ve Bat Mitolojilerinde Hayvan Motifi", stanbul nv. Veteriner Fakltesi Dergisi, say: 30, stanbul 2004.
[57] tr.wikipedia.org/wiki/Mitra_(Vedik)
[58] Seda Meeli Allard, "Ne Kadar Ac, O Kadar Erdem", Forbes Life, Ocak 2003, s.142..
[59] Birsel alar Abiha, "Necati Beg iirinde Mitolojik Bir Sembol: Ylan"
[60] Elif Ersoy, "Aslan Sembol zerine", Dnyorum (Anadolu Aydnlanma Vakf Sosyal ve Kltrel Blteni), Say 28, Eyll 2012, s.4.
[61] tr.wikipedia.org/wiki/Nandi
[62] Steven J. Rosen, "Narasimha Avatar", The Half-Man/Half-Lion Incarnation, s.5.
[63] tr.wikipedia.org/wiki/Narasimha
[64] Patricia, Charles Russell Coulter Turner, "Dictionary of Ancient Deities". New York: Oxford University Press., 2001, s.148
[65] Mahasivarathri, "Prasanthi Nilayam", 2 Mart 2003.
[66] Sacred Seven Travel Designer, Trke e-Blten, ubat.
[67] "Mslmanlar ve Dier Din Mensuplar", Trkiye Dinler Tarihi Dernei Yaynlar 4, Ankara 2004.
[68] Brindavan, "Tamil Yeni Yl Gn Diskuru", Nisan 2003.
[69] Evin Esmen Ksakrek & Arda Ksakrek, "Bizimkiler - Ulusal Devletlere Doru", Anadolu Merkezli Dnya Tarihi, 18. kitap.
[70] Hindistan Gezi Sitesi Blteni, say:49, Mays 2011..
[71] hndogya Upanishad XII, 26:2
[72] Fatma Hicret Un, a.g.e., s.83-85.
[73] tr.wikipedia.org/wiki/Surya
[74] "Kllerin Ardndaki Yaam: Varanasi", Ekovitrin, Austos 2013, s.137.
[75] tr.wikipedia.org/wiki/iva
[76] W. Ruben, "Budhizm Tarihi", Ankara 1947, s.61.
[77] Sadettin Gme, "Umay Meselesi", Tantm Dergisi, say:79, stanbul 1986, s.28..
[78] "Yaayan Dnya Dinleri", 3. bask, Anadolu niversitesi lhiyat nlisans Program, Eskiehir 2013, ISBN 978-975-06-0736-3.
[79] tr.wikipedia.org/wiki/Varaha
[80] Do. Dr. Ali hsan Yitik, "Hint Dinlerinde Ktlk ve eytan", Milel ve Nihal, 2003.
[81] lknur Uurlu, "Batdan Gelen Dou Kkenli Akmlar ve Trkiye'deki Faaliyetleri" (yksek lisans tezi), Ankara niversitesi, Dinler Tarihi Bilim Dal, Ankara 2011, s.8-9.
[82] Yrd. Do. Dr. Rt Ilgar, "Sosyal Ekoloji ve nan likisinin rdelenmesi", Marmara Corafya Dergisi, say:13, stanbul Ocak 2006, s.106.
[83] tr.wikipedia.org/wiki/Vinu
[84] Dr. zge Mazlum, "Rengin Kltrel armlar", Dumlupnar niversitesi, Sosyal Bilimler Enstits, Sosyal Bilimler Dergisi, say:31, Aralk 2011, s.132.
[85] Jean Varenne, "Hinduizm", Din Fenomeni, (ev. Mehmet Aydn), 3. Bask, Konya 2000, 302-306.
[86] Mariasusai Dhavamony, "Arabuluculuk ve Kutsaln Uzmanlar", Usul, Islamic Researches, Say: 6, Temmuz-Aralk 2006, s.147.
[87] Altan Armutak, "Dou ve Bat Mitolojilerinde Hayvan Motifi", stanbul nv. Veteriner Fak. Dergisi, 2004, 30 (2), s.148.
[88] Engin merolu, "Trk Dili 1", Sakarya nv.

Rama (avatar)

Tanrı Vişnu'nun en önemli avatarlarının ikisi de Rama ve Krişna olarak bedenleşmesi kabul edilmektedir.[SUP][67][/SUP] Bilge Thaygaraja Rama’yı yücelten bir şarkı bestelemişti ve anlamı şöyleydi:
Ram’ın gücü olmasa, basit bir maymun engin okyanusu geçebilir miydi? Servet tanrıçası olan Lakshmi Devi, O’nun eşi olabilir miydi? Lakshmana O’na tapabilir miydi? Zeki Bharata O’na selamlarını sunabilir miydi? Bunların hepsi de sadece Rama’nın kudretli gücü sayesinde olmuştur. Gerçekten, Rama’nın gücü bütün tariflerin ötesindedir.[SUP][68][/SUP]
Bir Brahman olan Tulsidas 1574 de başlayıp 1614 yılında bitirdiği eserinde Ramayana’yı yeniden yazdı. Bu insan bedenine girmiş Tanrı Rama’nın destanıydı. Karısı Sita kadınlığın simgesiydi. Bu kitapta Hindu dini Hıristiyanlığa çok fazla yaklaşmıştı. Dualar, Hıristiyan duaları gibiydi. Rama İsa’ya çok benziyordu.[SUP][69][/SUP]
Sarasvati

Sarasvati, öğrenme ve bilgeliğin tanrıçasıdır. Bahar mevsiminin beşinci gününe ve Hint takvimindeki Maagh ayının da beşinci gününe denk gelen Vasant Panchami (Bahar Bayramı), ona adanmıştır. Festivalde bolca kullanılan sarı renk; hem tanrıça Sarasvti'nin, hem de hardal çiçeklerinin rengidir. Halk, Sarasvati-puja yaparken bu nedenle sarı renkte giysiler giyer ve sarı renkte tatlılar yer.[SUP][70][/SUP]
Skanda

Skanda, savaş tanrısıdır. Diğer adları Kàrttikeya, Kumàra, Mahàsena ve Guha'dır. Güney Hindistan'da Subrahmaõya olarak anılır. Skanda'nın yaratılışı ya da kökeni ile ilgili çok sayıda farklı efsane vardır. Skanda'nın diğer bir ismi olan Kàrttikeya ise Ràmàyaõa ve Mahàbhàrata destanlarında Şiva ya da Rudra'nın oğlu olarak geçmektedir.
İlk olarak Çhàndogya Upanishad ve Bhagavadgãtà da Skanda ismine rastlıyoruz. “Bilen kişi ne ölümü görür, ne hastalığı ne de kederi, Bilen kişi sadece Bütün'ü görür, Bütün'ü elde eder. âtman tek katlıdır, beş katlıdır, yedi katlıdır ve dokuz katlıdır. Yine onun on bir katlı, yüz on bir katlı olduğu söylenir. Saf beslenme, bedenin saf olmasını sağlar.” [SUP][9][/SUP]
O saflık, geleneksel öğretilenlerin kuvvetle yerleşmesine neden olur. Geleneksel öğretiler öğrenildiğinde tüm bağlardan kurtulunur. Sanatkumàra'nın karanlığın öteki tarafını gösterdiği böyle bir kimse lekelerinden kurtulur. İnsanlar onu Skanda diye, evet Skanda diye çağırırlar. [SUP][71][9][/SUP]
Soma

Soma, insanları sarhoş etmekle birlikte aslında içenlere ölümsüzlük veren bir amritadır. Ayrıca amrita sadece tanrılar tarafından içilmektedir tıpkı Yunan mitolojisindeki nektar gibi. O, elinde keskin ve korkunç silahlar tutar. Bir yayı ve bin oku vardır. Bir atın çektiği göksel arabasına binmektedir.[SUP][4][/SUP]
Puranik mitolojide Soma'nın çoğunlukla ermiş Atri ve karısı Anasūyā'nın oğlu olduğu söylenmektedir. Ama otoriteler bunda anlaşmazlar. Bir düşünceye göre Dharma'nın oğludur. Bir diğer düşünceye göre okyanusun çalkalanmasından türemiştir. Vishnu Purāna'da Brāhmanaların hükümdarı olarak adlandırılmaktadır3. Purānalara göre Soma, üç tekerlekli, sağında ve solunda beş olmak üzere 10 tane beyaz atın çektiği bir arabaya binmektedir.
Çeşitli kitaplarda Soma için düzülen yaklaşık 120 ilahi mevcuttur. İndra ve Agni'den sonra en çok ilahisi olan tanrıdır. Ancak karakterinin insan-biçimsel niteliği İndra, Agni veya Varuna kadar gelişmemiştir
Soma kurban törenleri sırasında kurban yerine gelerek, kutsal otların üzerindeki sunakları almaktadır. Soma elinde korkunç silahlar tutar; bir yayı ve bin oku vardır. Bir çift atın çektiği göksel bir arabası vardır. Soma dağlarda yaşıyor olarak gösterilse de aslında onun asıl mekânı cennettir. Soma, cennetin çocuğu, cennetin sütü, cennetin efendisidir. Binek kuşu bir kartaldır. Aynı zamanda bitkilerin ve ormanın efendisidir. Soma nehirlerin, bütün dünyanın, tanrıların ve ölümlülerin kralıdır. Rigveda'nın en eski ilahilerinde Soma mistik açıdan ay ile özdeşleştirilir. Eski bir esere göre bir savaşçı olan Soma Rishi Dāsa'nın, yirmi yedi yıldızın kişileştirilmiş hali olan yirmi yedi kızı ile evlidir. Chāndogya Upanishad'da Ay, kral Soma'dır.
Soma'nın birden fazla adı vardır. İsimleri şu şekilde sıralanmaktadır; Çandra (Ay), İndu (Damla veya Ay), Nişākara (Geceyi Yapan), Sitānşu (Beyaz Işıklı), Nakshatranātha (takımyıldızların efendisi), Paşu (Hayvan), Retodha (Dölleyen), Vāçaspati (Sözün Efendisi), İivaşekhara (İiva'nın Başlığı). Bununla birlikte Soma, otoriteler tarafından “Hint Bacchus” ü yani Dionysos'u olarak yorumlanmaktadır.[SUP][72][/SUP]
Surya

Surya, Hinduizm'de güneş tanrısıdır. Dyaus Pitar'ın oğlu. Altından kolları ve saçı vardır. Savaş arabası yedi at tarafından çekilmektedir; bu yedi çakrayı temsil eder. Oğlu Tvaştar'dır.[SUP][73][/SUP]
Şiva

Şiva, Hinduların yaratma, yok etme ve yeniden yaratma tanrısıdır.[SUP][74][/SUP] Adi Sankara Şiva isminin anlamını şöyle ifade eder: "İsminin telaffuzuyla herkesi saflaştıran/arındıran" veya Saf Olan. Yani, Şiva Prakrti'nin (maddenin) üç gunasından (özelliğinden) etkilenmez, bunlar: Sattva, Rajas ve Tamas'tır. Bazı görüşlere göre Şiva Tanrı'nın üçüncü biçimi/yüzü, Trimurti'nin (Hint Teslisi) bir parçasıdır. Trimurti'de, Brahma yaratıcı, Vişnu koruyucu, Şiva ise yok edicidir. Her ne kadar yok etmeyi temsil etse de, olumlu bir güç olarak görülür (Kötülüğün Yok Edicisi).

Diğer görüşler Şiva'nın Vişnu'yu ürettiği, Vişnu'nun da Brahma'yı ürettiği ve böylece Brahma ile yaratılışın başladığını ileri sürerler. Bunun içinde Trimurti'nin çevrimi var olmuştur. Şiva ayrıca başka birçok role bürünür, Mahadeva (Sofuların Tanrısı), Rudra (Lütufların Tanrısı) ve Mahesvara (Evrensel Tanrı). Şiva'ya tapınanlara şaivitler denir ve bu kişiler Şiva'nın Nihai Gerçek olduğuna inanırlar.[SUP][75][/SUP]
Şiva da dört kolludur. Bazen tek bazen üç bazen de beş kafalı olarak gösterilir. İnsan kafataslarından oluşmuş bir zincir taşır. Şiva'nın dünyanın sonunu getireceği de söylenir; ama aynı zamanda bebekleri dünyaya getiren de odur.[SUP][5][/SUP]
Şivacılık için Şiva, Yüce Tanrı’dır ve bütün diğer tanrılar ona tabidir. O, bütün zıtların uzlaşmasıdır: Bu yüzden de o, hem yaratıcı hem yok edici, hem korkunç hem nazik, hem kötü hem iyi, hem erkek hem kadın, hem ebedi dinginlik hem de sonsuz faaliyettir.[SUP][40][/SUP]
Efsaneye göre aşk ve sevgi tanrısı Kama, Şiva'yı kandırmak ister. Fakat Şiva, alnındaki üçüncü gözden bir şerare gönderir ve Kama kül olur. Aynı zamanda kendisi de kama'nın attığı ok ile vurulmuş ve Uma'yı (Parvati) sevmiştir.[SUP][76][77][/SUP]
Şivacılık, tanrı Şiva üzerinde odaklanmayı ve ona yüce Varlık olarak tapınmayı ifade eder. Farklı teolojileri ve uygulamaları içeren Şivacılık, öteki Hindu geleneklerden daha çok asketik bir özellik gösterir. Yüce Varlık olarak kabul edilen Şiva’nın tarihi çok eskidir. Vedalarda Şiva’ya ya da onunla aynı tanrı olduğu kabul edilen Rudra’ya yönelik ilahiler bulunduğu gibi, daha önce de zikrettiğimiz gibi Indus Vadisi Medeniyeti’nin kalıntıları arasında bulunan mühür üzerindeki betimlemenin, genel olarak Şiva olduğu kabul edilir. Ancak Şiva kültü, Upanişadlar sonrası dönemde önemli bir kült olarak ortaya çıkar ve Şankara ve Kumarila gibi kişilerin faaliyetleriyle ortaçağda kuzey ve güney Hindistan’da önemli bir güç haline gelir.[SUP][78][/SUP] Çocuklara, daha yaşlı insanların söyledikleri Râma, Hari ve Şiva’nın isimlerini tekrarlamaları öğretilir.[SUP][78][/SUP]
Ushas

Ushas, şafak tanrıçasıdır.[SUP][30][/SUP]
Varaha (Varahi)

Varaha, Vişnu'nun domuz şeklindeki üçüncü avatarıdır. Rivayete göre Dünyayı (prthivi) alıp kozmik okyanus un dibine götüren rakşasa (iblis) Hiranyakşa'yı yenmek için ortaya çıkmıştır. Sonunda galip çıkan Lord Varaha ile Hiranyakşa'nın arasındaki savaşın bin yıl sürdüğüne inanılır. Varaha uzun dişlerinin arasında taşıyarak Dünyayı okyanustan çıkarır ve evrendeki yerine geri getirir. Vişnu bu avatarında iken Prithvi (Bhudevi) ile evlenmiştir.

Sanat eserlerinde Varaha ya tamamen hayvan olarak ya da insan vücudu üzerinde domuz başıyla tasvir edilmiştir. İnsan vücutlu şeklinde dört kolu vardır, bir eliyle çark, diğer eliyle denizkabuğu tutarken diğer iki elinde gürz, kılıç, lotustan birini tutar ya da kutsama hareketi (mudra) yapar. Dünya, domuzun uzun dişleri arasında durur. Bu avatar Dünya'nın bir tufandan (pralaya) kurtuluşunu ve yeni bir kozmik çevrimin (kalpa) başlamasını temsil eder. Varaha Purana, Varaha'nın anlatıcı olduğu bir Purana tarzıdır.[SUP][79][/SUP]
Varuna

Varuna, yağmur ve rüzgar gibi tabiat olaylarına hakimiyeti ile tanınır.[SUP][80][/SUP]
Veda'da “maya”, Tanrı Varuna'nın bir sıfatıdır. Veda'da “maya”, Tanrı Varuna'nın bir sıfatıdır. Bu sıfat sayesinde Tanrı Varuna, karşısında çok kuvvetli bir rakip olduğuna inanan, şaşkına dönmüş düşman askerini felce uğratarak kendi inananlarına zafer ihsan etmiştir.[SUP][81][/SUP]
Vayu

Vayu, Rüzgar Tanrısıdır.[SUP][13][/SUP]
Vişnu

Vişnu, Veda metinlerinde ilahi varlığa verilen isimlerden birisidir. Hindular, yarı tanrı denen daha aşağı tanrılara da inanmakla beraber, diğerlerinin kaynağı olan bir tek ilah olduğunu bilirler. Vaisnavalar onu Vişnu, her şeyin yaratıcısı olarak tanırlar. Dünya var olmadan önce daha hiçbir yarı tanrı, güneş, ay ve diğer yıldızlar yokken, Vişnu kendi ezeli ve ebedi zatıyla vardır.[SUP][82][/SUP] Vaişnavizme inananlara göre O Nihai Gerçek'tir ve Tanrı'nın sadece bir görünüşü, biçimi olmaktan ötedir. Advaita felsefesini izleyen Smartaara göre Vişnu veya Şiva gibi tanrılar, nihai üstün bir gücün, tanrının (Brahman) çeşitli yüzleri, şekilleridirler. Onlara göre bu nihai tanrının özel bir şekli, yüzü, adı veya özellikleri yoktur.[SUP][83][/SUP]

Vişnu Tanrının Koruyucu, insanları ve toplumu büyük felâketlerden, kötülüklerden koruyucu sıfatını temsil eder. Bu dünyada düzen ve nizam bozulduğu zaman Tanrı Vişnu Kuşlar Kralı Garudanın sırtına binerek dünyaya gelir düzeni yeniden kurar ve tekrar Semavi Sarayına döner. Tanrı Vişnu dokuz kere çeşitli biçim ve kişilikte dünyaya gelmiştir. Onuncu defa dünyaya beyaz bir atın üzerinde Güney Hindistan'da, Şabyla köyüne Kalki adı ile gelecektir. Henüz gelmemiştir. Beklenmektedir. Tanrı Vişnu dünyaya sekizinci gelişinde Tanrı Krişna olarak gelmiştir.[SUP][48][/SUP] Vişnu çoğu kez bir kartalın üzerinde uçan dört kollu bir tanrı olarak gösterilir. Yeryüzünde değişik insan ve hayvan görünümlerinde belirdiğine inanılır.[SUP][5][/SUP] Vishnu mavi tenli olarak resmedilmiş, cennete ait bir tanrı olarak tanımlanmıştır.[SUP][84][/SUP]

Hindu inancına göre, evrendeki kozmik düzen, zaman zaman tehlikeye girmektedir. Böyle durumlarda Tanrı Vişnu, bu düzeni yeniden sağlamak için inmekte bedenleşmektedir. inişlerinin birinde Tanrı Vişnu, Tufan olayında balık olmuş, gemide bulunanlara yol göstermiştir. Bir defasında insan-aslan olarak yer yüzünü yıkmak isteyen dev bir şeytanı öldürmüştür. Tanrı Vişnu'nun en önemli avatarlarının ikisi de Rama ve Krişna olarak bedenleşmesi kabul edilmektedir. Hinduizmin bütün din ve inançları kapsadığını öne sürenler, bu inanca dayanarak, Buda'nın, Hz. İsa'nın ve diğer semavi dinlerin peygamberlerinin de Tanrı Vişnu'nun bir avatarı olduğunu iddia etmektedirler.[SUP][85][67][/SUP]
Vişnu’nun gizemli gücünü uygulayarak, bu dünyadaki bireysel bir varlık olarak tecrübi ve şahsi varlığını üzerine alabildiği ve aldığına dair bir başka gerçek daha vardır. Tanrı’nın fazileti ve doğru dini yeniden eski haline getirmek için kendisini zaman zaman göstermesine dair bu orijinal düşünce, Vişnu’nun bu tür tezahürlerinin Tanrı’nın yeryüzüne inişleri olarak kabule edilmeye başlandığı ve onun gerçekten bu enkarnasyonlarda mevcut olduğu şeklindeki gelişmiş bir doktrin halini aldı. En önemli enkarnasyonlar, Krişna ve Rama’dır.[SUP][86][/SUP]

Vişnu, yeryüzüne ilk inişinde balık biçimine bürünür. Şeytan'ın Brahman'ın yazdığı Kutsal Vedalar'ı denizin dibine atması nedeniyle balık biçiminde yeryüzüne inmiş ve denizin dibindeki kutsal kitabı çıkarmıştır.[SUP][87][/SUP]
Vişnu, yeryüzüne ikinci kez bir kaplumbağa olarak iner. Tanrıların denizleri karıştırmak için tersine çevirdikleri bir dağın ucu dünyayı delmesin diye sırtındaki kabuğu dağın sivri ucuna dayar.[SUP][56][/SUP]

Kaynaklar [1] Elif Bali, "Hindistan ve Pakistan'ın Dış Politika Tercihlerinin Soğuk Savaş ve Soğuk Savaş Sonrasına Yansımaları" (yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Ankara 2006.
[2] Yaşar Şahin Anıl, "Mahatma Gandhi", Kastaş Yayınevi, İstanbul, 2005, s.17.
[3] A. Mustafa Dağıstanlı (Ed.), "Başvuru Kitapları Mitoloji", NTV Yayınları, İstanbul 2009, s.283.
[4] Fatma Hicret Un, "Karşılaştırmalı Hint ve Yunan Mitolojisi" (yüksek lisans tezi), Ankara 2011.
[5] "Mitoloji", Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara 2003.
[6] Sayar Bayar, "Tümevarımla Sayma", Matematik Dünyası, Bahar 2005.
[7] Arş.Gör. Hatice Derya Can, "Hint Ateş Tanrısı Agni", Nüsha, Yıl:2, sayı:7, Güz 2002.
[8] Arş.Gör. Hatice Derya Can & Yalçın Kayalı, "Hint ve Türk Mitolojisinde Ateş Kültü", Batman Ünv., Journal of Life Sciences, Volume 1, Number 1, (2012)
[9] Review of the Faculty of Divinity University of Süleyman Demirel (Refereed Journal), sayı:19, 2007.
[10] "Rgveda" (İngilizceye çev. Ralph T. H. Griffith), Motilal Banarsidass Publishers, Delphi 1995, I, XII, s.2..
[11] a.g.e., IV, XI, s.5.
[12] Yrd. Doç. Dr. Korhan Kaya, "Yaratılış İlahisi (Rg Veda, X, 129)"
[13] Komisyon, "İmam-Hatip Liseleri İçin karşılaştırmalı Dinler Tarihi", M.E.B., 1. baskı, 2010.
[14] Swami Nikhilananda, "Hinduizm", s. 27- 33.
[15] Metin Bobaroğlu, "Hint İrfanı", Anadolu Aydınlanma Vakfı.
[16] Yrd. Doç. Dr. Korhan Kaya, "Vedaların Bilinmeyene Tanrısı Ka"
[17] tr.wikipedia.org/wiki/Brahma
[18] Bhagavadgita VIII-17-20.
[19] Harun Şahin, "Cemil Meriç'in Eserlerinde Özel İsimler ve Özel Anlam Yüklenmiş Kelimeler" (yüksek lisans tezi), Erciyes Ünv., Sosyal Bilimler Enst., Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Kayseri, Şubat 2006, s.90.
[20] Büyük Larousse, Gelişim Yayınları, cilt 4.
[21] Gülter Locher, "Önce Tanrıça Analar Vardı", Bizim Dergi, sayı:2, Nisan 2006, s.27.
[22] Sacred Seven Travel Designer, Türkçe e-Bülten, Ekim.
[23] Mircea Eliade, "Traite D'histoire Des Religions", s.2.
[24] Yrd. Doç. Dr. Korhan Kaya, "Vetalapançavimşati (Hortlağın 25 Hikayesi)"
[25] 10.02.2005 tarihli Anadolu Ajansından aktarılan haber.
[26] Hindistan Gezi Sitesi Bülteni, sayı:3, Eylül 2003.
[27] tr.wikipedia.org/wiki/Ganeşa
[28] Roy Eugene Davis, "Yedi Derste Bilinçli Yaşam", CSA Press, s.28.
[29] Hindistan Gezi, "Hazrat İnayat Khan'ın 87. Yıl Urs Kutlamaları Kapsamında Hindistan Yolculuğu"
[30] Indiaperspectives, Cilt: 24, sayı:5, 2010, ISSN 0970 5074.
[31] ÇMO Öğrenci Bülteni, Ocak-Şubat 2012.
[32] Mustafa Bülent Gündoğmuş, "Kumbh Mela - Yaşamın Sınırlarına Yolculuk", Yedipere Yazıları, s.5-6.
[33] Ali Polat, "Bir Damla Su", İstanbul 2009, ISBN:978-975-93465-5-3, s.233..
[34] Karl Marx, "Hindistan'da İngiliz Egemenliği", Londra 1853.
[35] tr.wikipedia.org/wiki/Hanuman
[36] Dinler Tarihine Giriş, Ünite 1.
[37] tr.wikipedia.org/wiki/Indra
[38] Arş.Gör. Hatice Derya Can, "Hintlilerin İlk Aşk Öyküsü: Pururavas ve Urvaşi"
[39] İtil, Abidin., İndra-Dharma, A.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt XI, AÜ Basımevi, Ankara 1963,s:158
[40] Mariasusai Dhavamony, "The Conception of Deity" (çev. Doç. Dr. Fuat Aydın), Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XII, Sayı: 22 (2010/2), s. 204.
[41] Yrd. Doç. Dr. Korhan Kaya, "Hint Destanları (Rāmāyana, Mahābhārata, Harivamşa)", İmge Kitabevi Yayınları, Ankara, 2002, s. 104.
[42] Yrd. Doç. Dr. Ali Küçükler, "Antik Hint ve Yunan Uygarlıkları Arasında Bir Etkileşim Örneği: Krishna ve Herakles", Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 30 Yıl: 2011/1, s.29.
[43] Pınar Karaca, "Kali ve Güç Üzerine Kısa Bir Makale"
[44] Hindistan Gezi Sitesi Bülteni, Sayı:18, 26 Temmuz 2006.
[45] Joseph Campbell, "The Masks of God / Occidental Mythology", ISBN 975-533-023-2, s.27..
[46] Mustafa Özgür Yücel, "Televizyonlarda Terör, Irkçılık ve Nefret İçerikli Yayınlar", T.C.Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Ankara 2011.
[47] tr.wikipedia.org/wiki/Kaliya
[48] Doç. Dr. Rasih Güven, "Bengal Edebiyatı ve Baüller", s.139.
[50] Vedia Bülent Çorak, "Bilgi Kitabı", lügatçe.
[51] Edouard Schure, "Gizemler Kitabı: Eskiçağ Gizemleri", Yayınevi, Ankara 2008, s.64.
[52] Doç. Dr. Kemalettin Özden, "V for Vendetta'da Mitolojik Öğeler, Simgeler ve Ritler", e-Gifder, Gümüşhane Ünv. İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Mart 2013, c:2, sayı:1, s.208.
[53] Ankara Çiğdemi, Sayı: 10, Ekim 2010.
[54] pantheon.org/articles/k/krishna.html
[55] tr.wikipedia.org/wiki/Lakşmana
[56] Altan Armutak, "Doğu ve Batı Mitolojilerinde Hayvan Motifi", İstanbul Ünv. Veteriner Fakültesi Dergisi, sayı: 30, İstanbul 2004.
[57] tr.wikipedia.org/wiki/Mitra_(Vedik)
[58] Seda Meşeli Allard, "Ne Kadar Acı, O Kadar Erdem", Forbes Life, Ocak 2003, s.142..
[59] Birsel Çağlar Abiha, "Necati Beg Şiirinde Mitolojik Bir Sembol: Yılan"
[60] Elif Ersoy, "Aslan Sembolü Üzerine", Düşünüyorum (Anadolu Aydınlanma Vakfı Sosyal ve Kültürel Bülteni), Sayı 28, Eylül 2012, s.4.
[61] tr.wikipedia.org/wiki/Nandi
[62] Steven J. Rosen, "Narasimha Avatar", The Half-Man/Half-Lion Incarnation, s.5.
[63] tr.wikipedia.org/wiki/Narasimha
[64] Patricia, Charles Russell Coulter Turner, "Dictionary of Ancient Deities". New York: Oxford University Press., 2001, s.148
[65] Mahasivarathri, "Prasanthi Nilayam", 2 Mart 2003.
[66] Sacred Seven Travel Designer, Türkçe e-Bülten, Şubat.
[67] "Müslümanlar ve Diğer Din Mensupları", Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları 4, Ankara 2004.
[68] Brindavan, "Tamil Yeni Yıl Günü Diskuru", Nisan 2003.
[69] Evin Esmen Kısakürek & Arda Kısakürek, "Bizimkiler - Ulusal Devletlere Doğru", Anadolu Merkezli Dünya Tarihi, 18. kitap.
[70] Hindistan Gezi Sitesi Bülteni, sayı:49, Mayıs 2011..
[71] Çhàndogya Upanishad XII, 26:2
[72] Fatma Hicret Un, a.g.e., s.83-85.
[73] tr.wikipedia.org/wiki/Surya
[74] "Küllerin Ardındaki Yaşam: Varanasi", Ekovitrin, Ağustos 2013, s.137.
[75] tr.wikipedia.org/wiki/Şiva
[76] W. Ruben, "Budhizm Tarihi", Ankara 1947, s.61.
[77] Sadettin Gömeç, "Umay Meselesi", Tanıtım Dergisi, sayı:79, İstanbul 1986, s.28..
[78] "Yaşayan Dünya Dinleri", 3. baskı, Anadolu Üniversitesi İlâhiyat Önlisans Programı, Eskişehir 2013, ISBN 978-975-06-0736-3.
[79] tr.wikipedia.org/wiki/Varaha
[80] Doç. Dr. Ali İhsan Yitik, "Hint Dinlerinde Kötülük ve Şeytan", Milel ve Nihal, 2003.
[81] İlknur Uğurlu, "Batıdan Gelen Doğu Kökenli Akımlar ve Türkiye'deki Faaliyetleri" (yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi, Dinler Tarihi Bilim Dalı, Ankara 2011, s.8-9.
[82] Yrd. Doç. Dr. Rüştü Ilgar, "Sosyal Ekoloji ve İnanç İlişkisinin İrdelenmesi", Marmara Coğrafya Dergisi, sayı:13, İstanbul Ocak 2006, s.106.
[83] tr.wikipedia.org/wiki/Vişnu
[84] Dr. Özge Mazlum, "Rengin Kültürel Çağrışımları", Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Dergisi, sayı:31, Aralık 2011, s.132.
[85] Jean Varenne, "Hinduizm", Din Fenomeni, (Çev. Mehmet Aydın), 3. Baskı, Konya 2000, 302-306.
[86] Mariasusai Dhavamony, "Arabuluculuk ve Kutsalın Uzmanları", Usul, Islamic Researches, Sayı: 6, Temmuz-Aralık 2006, s.147.
[87] Altan Armutak, "Doğu ve Batı Mitolojilerinde Hayvan Motifi", İstanbul Ünv. Veteriner Fak. Dergisi, 2004, 30 (2), s.148.
[88] Engin Ömeroğlu, "Türk Dili 1", Sakarya Ünv.