Siyonizm tarihindeki ilginç ayrıntı

Theodor Herzl: “Ben Basel’de Yahudi devletini kurdum. Eğer şimdi bunu bağırarak söylersem herkes gülecektir. Ama, belki 5 yıl içinde, belki de 50 yıl içinde, bunun mutlaka doğru olduğunu herkes görecektir.”




Politik Siyonizm’in kurucusu Theodor Herzl, 29 Ağustos 1897’de yapılan I. Siyonist Kongre sonrasında tarihe bu notu düşmüştü.
Herzl’in “Yahudi devletini kurdum” demesinden tam 50 yıl sonra İsrail devleti resmen kuruldu.

Aynı zamanda Siyonist hareketleri tek çatı altında birleştiren Theodor Herzl, Siyonizm tarihi açısından çok önemli bir yere sahiptir.




1897 yılında toplanan I. Siyonist Kongre’nin liderliğini üstlenen kişi de yine Theodor Herzl’di.


Politik Siyonizm’in doğuşuna sebep olan Herzl’in, dönemin Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid ile görüştüğü de bilinmektedir.

Theodor Herzl, ikisi padişah davetlisi olmak üzere beş kez İstanbul’a gelir.

O dönemde Yahudilere yurt arayışında olan Herzl, II. Abdülhamid’den yerleşim konusunda talepte bulunmuş fakat müspet bir yanıt alamamıştı.

19 Mayıs 1901’deki görüşmede, Filistin’e yerleşilmesine izin verilmesi halinde Yahudilerin Osmanlı maliyesini Avrupa vesayetinden kurtaracağının sözünü veren Herzl, II. Abdülhamid tarafından reddedildi.

Abdülhamid Siyonistlerin bu talebiyle ilgili olarak, “Ben bir karış dahi olsa toprak satmam. Zira bu devlet bana değil milletime aittir” demişti.

II. Abdülhamid’in, “Siyonistlerin amacı ziraat yapmak değil, hükümet kurmak. Yahudilere ne kadar kıymet veriyorsam, Filistin amaçlarına da o kadar düşmanım” ifadeleri, Osmanlı padişahının Siyonistlere yönelik bakış açısını net bir şekilde ortaya koyuyordu.

Bu sebeple Abdülhamid’in varlığı Politik Siyonizm’e hizmet eden Yahudiler için en büyük engellerden biri olmuştu.



Osmanlı’dan yana umduğunu bulamayan Theodor Herzl, daha sonrasında İngilizlere yönelmiş ve Filistin arzularını başka yollarla çözmeye çalışmıştır.



II. Meşrutiyet’in ilanı sonrasında iktidara gelen İttihat Terakki hakkında konuşan bir Siyonist lider, “Eğer Herzl yaşasaydı, hürriyetin ilanı için ‘bu benim beratım’ derdi” ifadelerini kullanmıştı.

Theodor Herzl, 3 Temmuz 1904 tarihinde yaşamını yitirdi. Herzl’in ölümünden 4 yıl sonra gerçekleşen II. Meşrutiyet’in ilanı, hem Osmanlı Devleti için, hem de Siyonizm için yeni bir dönemin başlangıcı anlamına geliyordu.